حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَأَبُو عَامِرٍ الأَشْعَرِىُّ قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ إِدْرِيسَ وَأَبُو أُسَامَةَ ح وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْعَلاَءِ أَبُو كُرَيْبٍ حَدَّثَنَا ابْنُ الْمُبَارَكِ وَابْنُ إِدْرِيسَ وَأَبُو أُسَامَةَ كُلُّهُمْ عَنْ بُرَيْدٍ عَنْ أَبِى بُرْدَةَ عَنْ أَبِى مُوسَى قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "الْمُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِ كَالْبُنْيَانِ يَشُدُّ بَعْضُهُ بَعْضًا."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe ve Ebu Amir el-Eşari, o ikisine Abdullah b. İdris ve Ebu Üsame; (T) Bize Muhammed b. Alâ Ebu Küreyb, ona İbn Mübarek, İbn İdris ve Ebu Üsame, onlara Büreyd, ona Ebu Bürde, ona Ebu Musa, Hz. Peygamber'in şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Müminin diğer müminlerle ilişkisi, birbirine bağlanmış bina gibidirler."

Açıklama: Kültürümüzde Hadisler projesini ilgilendiren kısım: الْمُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِ كَالْبُنْيَانِ يَشُدُّ بَعْضُهُ بَعْضًا

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6585, /1070

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ - يَعْنِى ابْنَ مُحَمَّدٍ - عَنِ الْعَلاَءِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "لاَ هِجْرَةَ بَعْدَ ثَلاَثٍ."

Bize Kuteybe b. Said, ona Abdülaziz b. Muhammed, ona Alâ, ona babası (Abdurrahman b. Yakub), ona da Ebu Hureyre Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu nakletti: "Üç günden fazla küskünlük olmaz."

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6535, /1063

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى قَالَ قَرَأْتُ عَلَى مَالِكٍ عَنْ أَبِى الزِّنَادِ عَنِ الأَعْرَجِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "إِيَّاكُمْ وَالظَّنَّ فَإِنَّ الظَّنَّ أَكْذَبُ الْحَدِيثِ وَلاَ تَحَسَّسُوا وَلاَ تَجَسَّسُوا وَلاَ تَنَافَسُوا وَلاَ تَحَاسَدُوا وَلاَ تَبَاغَضُوا وَلاَ تَدَابَرُوا وَكُونُوا عِبَادَ اللَّهِ إِخْوَانًا."

Bize Yahya b. Yahya, ona Malik, ona Ebu Zinad, ona el-A'rec, ona Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "Zandan sakınınız. Çünkü zan, sözün en yalanıdır. Başkalarının sözlerini dinlemeyin! Özel hallerini araştırmayın, birbirinizle çekişmeyin, birbirinize haset etmeyin, birbirinize kin beslemeyin, birbirinize sırt çevirmeyin. Ey Allah'ın kulları! Kardeş olun."

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6536, /1063

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ - يَعْنِى ابْنَ مُحَمَّدٍ - عَنِ الْعَلاَءِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "لاَ تَهَجَّرُوا وَلاَ تَدَابَرُوا وَلاَ تَحَسَّسُوا وَلاَ يَبِعْ بَعْضُكُمْ عَلَى بَيْعِ بَعْضٍ وَكُونُوا عِبَادَ اللَّهِ إِخْوَانًا."

Bize Kuteybe b. Said (es-Sekafî), ona Abdülaziz b. Muhammed (ed-Derâverdî), ona Alâ (b. Abdurrahman el-Hırakî), ona babası (Abdurrahman b. Yakub el-Cühenî), ona da Ebu Hureyre, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu nakletti: "Birbirinizi terk etmeyin! Birbirinize sırt çevirmeyin! Başkalarının konuştuğuna kulak kesilmeyin! Biriniz diğerinin satışı üzerine satış yapmasın! Ey Allah'ın kulları, kardeş olun."

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6537, /1064

حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ أَخْبَرَنَا جَرِيرٌ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "لاَ تَحَاسَدُوا وَلاَ تَبَاغَضُوا وَلاَ تَجَسَّسُوا وَلاَ تَحَسَّسُوا وَلاَ تَنَاجَشُوا وَكُونُوا عِبَادَ اللَّهِ إِخْوَانًا."

Bize İshak b. İbrahim (b. Mahled), ona Cerir (b. Abdulhamid ed-Dabbî), ona (Süleyman b. Mihran) el-A'meş, ona Ebû Salih (es-Semmân), ona da Ebu Hureyre, Rasulullah’ın (sav) şöyle buyurduğunu nakletti: "Birbirinizi kıskanmayın! Birbirinize buğz etmeyin, birbirinizin kusurlarını araştırmayın, birbirinizin konuştuklarına kulak kabartmayın, müşteri kızıştırması yapmayın. Kardeş olun ey Allah'ın kulları!"

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6538, /1064

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا أَبِى حَدَّثَنَا زَكَرِيَّاءُ عَنِ الشَّعْبِىِّ عَنِ النُّعْمَانِ بْنِ بَشِيرٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "مَثَلُ الْمُؤْمِنِينَ فِى تَوَادِّهِمْ وَتَرَاحُمِهِمْ وَتَعَاطُفِهِمْ مَثَلُ الْجَسَدِ إِذَا اشْتَكَى مِنْهُ عُضْوٌ تَدَاعَى لَهُ سَائِرُ الْجَسَدِ بِالسَّهَرِ وَالْحُمَّى."

Bize Muhammed b. Abdullah b. Nümeyr (el-Hemdânî), ona babası (Abdullah b. Nümeyr el-Hemdânî), ona Zekeriyya (b. Ebu Zâide el-Vâdiî), ona (Amir) eş-Şa'bî, ona da Numan b. Beşir (el-Ensarî) Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu nakletti: "Müminler birbirlerini sevmede, birbirlerine merhamet etmede ve birbirlerine şefkat göstermede bir beden gibidir. O bedenin bir organı rahatsız olduğu zaman, bedenin diğer kısmı da onun için uykusuzluk ve ateşle yardım çağırırlar."

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6586, /1071

حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ الْحَنْظَلِىُّ أَخْبَرَنَا جَرِيرٌ عَنْ مُطَرِّفٍ عَنِ الشَّعْبِىِّ عَنِ النُّعْمَانِ بْنِ بَشِيرٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم بِنَحْوِهِ. [قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "مَثَلُ الْمُؤْمِنِينَ فِى تَوَادِّهِمْ وَتَرَاحُمِهِمْ وَتَعَاطُفِهِمْ مَثَلُ الْجَسَدِ إِذَا اشْتَكَى مِنْهُ عُضْوٌ تَدَاعَى لَهُ سَائِرُ الْجَسَدِ بِالسَّهَرِ وَالْحُمَّى."]

Bize İshak (b. Râhûye el-Mervezî) el-Hanzalî, ona Cerir (b. Abdulhamid ed-Dabbî), ona Mutarrif (b. Tarif el-Harisî), ona (Amir) eş-Şa'bî, ona da Numan b. Beşir (el-Ensarî) Rasululluh'tan (sav) bir önceki hadisin benzerini nakletti. ["Müminler birbirlerini sevmede, birbirlerine merhamet etmede ve birbirlerine şefkat göstermede bir beden gibidir. O bedenin bir organı rahatsız olduğu zaman, bedenin diğer kısmı da onun için uykusuzluk ve ateşle yardım çağırırlar."]

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6587, /1071

حَدَّثَنِيهِ زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ ح وَحَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ وَأَحْمَدُ بْنُ عَبْدَةَ الضَّبِّىُّ عَنْ عَبْدِ الْعَزِيزِ الدَّرَاوَرْدِىِّ كِلاَهُمَا عَنْ سُهَيْلٍ عَنْ أَبِيهِ بِإِسْنَادِ مَالِكٍ [ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ] نَحْوَ حَدِيثِهِ [أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "تُفْتَحُ أَبْوَابُ الْجَنَّةِ يَوْمَ الاِثْنَيْنِ وَيَوْمَ الْخَمِيسِ فَيُغْفَرُ لِكُلِّ عَبْدٍ لاَ يُشْرِكُ بِاللَّهِ شَيْئًا إِلاَّ رَجُلاً كَانَتْ بَيْنَهُ وَبَيْنَ أَخِيهِ شَحْنَاءُ فَيُقَالُ أَنْظِرُوا هَذَيْنِ حَتَّى يَصْطَلِحَا أَنْظِرُوا هَذَيْنِ حَتَّى يَصْطَلِحَا أَنْظِرُوا هَذَيْنِ حَتَّى يَصْطَلِحَا."] غَيْرَ أَنَّ فِى حَدِيثِ الدَّرَاوَرْدِىِّ "إِلاَّ الْمُتَهَاجِرَيْنِ." مِنْ رِوَايَةِ ابْنِ عَبْدَةَ وَقَالَ قُتَيْبَةُ "إِلاَّ الْمُهْتَجِرَيْنِ."

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6545, /1065

حَدَّثَنَا أَبُو الطَّاهِرِ وَعَمْرُو بْنُ سَوَّادٍ قَالاَ أَخْبَرَنَا ابْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنَا مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ عَنْ مُسْلِمِ بْنِ أَبِى مَرْيَمَ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "تُعْرَضُ أَعْمَالُ النَّاسِ فِى كُلِّ جُمُعَةٍ مَرَّتَيْنِ يَوْمَ الاِثْنَيْنِ وَيَوْمَ الْخَمِيسِ فَيُغْفَرُ لِكُلِّ عَبْدٍ مُؤْمِنٍ إِلاَّ عَبْدًا بَيْنَهُ وَبَيْنَ أَخِيهِ شَحْنَاءُ فَيُقَالُ اتْرُكُوا - أَوِ ارْكُوا - هَذَيْنِ حَتَّى يَفِيئَا."

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6547, /1065

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا لَيْثٌ عَنْ عُقَيْلٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "الْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ لاَ يَظْلِمُهُ وَلاَ يُسْلِمُهُ مَنْ كَانَ فِى حَاجَةِ أَخِيهِ كَانَ اللَّهُ فِى حَاجَتِهِ وَمَنْ فَرَّجَ عَنْ مُسْلِمٍ كُرْبَةً فَرَّجَ اللَّهُ عَنْهُ بِهَا كُرْبَةً مِنْ كُرَبِ يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَمَنْ سَتَرَ مُسْلِمًا سَتَرَهُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ."

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6578, /1069