حَدَّثَنَا حَامِدُ بْنُ يَحْيَى الْبَلْخِىُّ قَالَ قَالَ سُفْيَانُ كَانَ عَطَاءُ بْنُ أَبِى رَبَاحٍ يُحَدِّثُ بِهَذَا الْحَدِيثِ عَنْ سَعْدِ بْنِ سَعِيدٍ. [قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَرَوَى عَبْدُ رَبِّهِ وَيَحْيَى ابْنَا سَعِيدٍ هَذَا الْحَدِيثَ مُرْسَلاً أَنَّ جَدَّهُمْ زَيْدًا صَلَّى مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم بِهَذِهِ الْقِصَّةِ.]

Bize Hamid b. Yahya el-Belhi, ona Süfyan'ın haber verdiğine göre; Ata b. Ebu Rabah, şu (bir önceki) hadisi Sa'd b. Said'den naklederdi. [Ebû Davud dedi ki: Said'in oğulları Abdurabbih ve Yahya'nın haber verdiğine göre, Hz. Peygamber'le birlikte namaz kılan dedeleri Zeyd, şu (bir önceki) hadiste geçen kıssayı mürsel olarak rivayet etti.]

Açıklama: Sa'd b. Said el-Ensarî ile Ata b. Ebu Rabah el-Kuraşî arasında inkita' vardır.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tatavvu' 296, /298

حَدَّثَنَا حَامِدُ بْنُ يَحْيَى حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْحَارِثِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ إِنْسَانٍ الطَّائِفِىِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عُرْوَةَ بْنِ الزُّبَيْرِ عَنِ الزُّبَيْرِ قَالَ لَمَّا أَقْبَلْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مِنْ لِيَّةَ حَتَّى إِذَا كُنَّا عِنْدَ السِّدْرَةِ وَقَفَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِى طَرَفِ الْقَرْنِ الأَسْوَدِ حَذْوَهَا فَاسْتَقْبَلَ نَخِبًا بِبَصَرِهِ وَقَالَ مَرَّةً وَادِيَهُ وَوَقَفَ حَتَّى اتَّقَفَ النَّاسُ كُلُّهُمْ ثُمَّ قَالَ "إِنَّ صَيْدَ وَجٍّ وَعِضَاهَهُ حَرَامٌ مُحَرَّمٌ لِلَّهِ." وَذَلِكَ قَبْلَ نُزُولِهِ الطَّائِفَ وَحِصَارِهِ لِثَقِيفٍ .

Bize Hamid b. Yahya, ona Abdullah b. el-Hâris, ona Muhammed b. Abdullah b. İnsan et-Tâifî, ona babası, ona Urve b. ez-Zübeyr, ona da ez-Zübeyr rivayet etmiştir: Hz. Peygamber’le birlikte Liyye vadisinden kalkıp kiraz ağacının yanına vardığımızda, Rasulullah (sav) ağacın hizasındaki Karnu'l-Esved ucunda durdu ve gözünü Nahib vadisine -bir seferinde sadece vadiye dedi-doğru çevirdi. Bir süre orada durdu, yanında bulunan herkes de O'na uydu. Sonra dedi ki: "Vecc denilen mevkiin avı ve idâh denilen ağacı, Allah için haram kılınan şeylerdir." Bu olay, Hz. Peygamber’in Tâif'e girmesinden ve oradaki Sakîf kabilesini kuşatmasından önce idi.

Açıklama: Vecc; Tâif’le Mekke arasında yer alan büyük bir vâdidir. Liyye de o vâdide bir yer adıdır. Karnu’l-Esved, yine o vâdideki küçük bir dağdır. Nahib ise, yine küçük bir dağ veya yer adıdır. İdâh, orada yetişen bir ağaçtır. Bu rivâtte Vecc bölgesinin de Harem sınırları dahilinde olduğu ifâde edilmektedir. Bazı Şâfiî fukahasına göre orada avlanmak ve ağaç kesmek tahrîmen mekruhtur. Ancak sahîh rivâyetlerin hiçbirinde burasının da Harem sınırları dahilinde olduğuna dair bir ifâde geçmemektedir. Nitekim Hattâbî, Vecc’in haram kılınmasının bir anlamı olmadığını söylemektedir. Fukahanın cumhuruna göre de burası Harem sınırları dahilinde değildir, binâenaleyh orada avlanmak ve ağaç kesmek de yasak değildir. Bu hadîsin râvîlerinden Muhammed b. Abdullah b. İnsan et-Tâifî ve babası hadîsçiler tarafından leyyin olmakla itham edilmişlerdir. Bu itibarla hadîs zayıftır.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Menâsik 95, /470

حَدَّثَنَا حَامِدُ بْنُ يَحْيَى حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مَعْنٍ الْمَدِينِىُّ أَخْبَرَنِى دَاوُدُ بْنُ خَالِدٍ عَنْ رَبِيعَةَ بْنِ أَبِى عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ رَبِيعَةَ - يَعْنِى ابْنَ الْهُدَيْرِ - قَالَ مَا سَمِعْتُ طَلْحَةَ بْنَ عُبَيْدِ اللَّهِ يُحَدِّثُ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حَدِيثًا قَطُّ غَيْرَ حَدِيثٍ وَاحِدٍ . قَالَ قُلْتُ وَمَا هُوَ قَالَ خَرَجْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يُرِيدُ قُبُورَ الشُّهَدَاءِ حَتَّى إِذَا أَشْرَفْنَا عَلَى حَرَّةِ وَاقِمٍ فَلَمَّا تَدَلَّيْنَا مِنْهَا وَإِذَا قُبُورٌ بِمَحْنِيَّةٍ قَالَ قُلْنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ أَقُبُورُ إِخْوَانِنَا هَذِهِ قَالَ "قُبُورُ أَصْحَابِنَا." فَلَمَّا جِئْنَا قُبُورَ الشُّهَدَاءِ قَالَ "هَذِهِ قُبُورُ إِخْوَانِنَا"

Bize Hamid b. Yahya, ona Muhammed b. Maîn el-Medînî, ona Davud b. Halid, ona Rabî'a b. Ebu Abdurrahman, ona Rabî'a b. el-Hüdeyr şöyle rivayet etti: Ben Talha b. Ubeydullah'ın (ra), Rasulullah'tan (sav) tek bir hadisten başka bir rivayetini işitmedim. sallallahu aleyhi ve sellem'den bir hadisten başka hadis rivayet ederken işitmedim. Ravi (Rabî'a b. Ebu Abdurrahman) dedi ki: (Ben Rabia b. el-Hüdeyr'e); O hadis nedir? diye sordum, şu cevabı verdi: Talha b. Ubeydullah dedi ki: Bir gün şehitlerin mezarlarını ziyaret düşüncesiyle Rasulullah'la (sav) birlikte yola çıkmıştık. Vâkım taşlığına çıkıp sonra oradan aşağıya indiğimizde, yolun dönemecinde mezarlar gördük: Ey Allah'ın Rasulü! Kardeşlerimizin mezarları bunlar mı? diye sorduk. "Bunlar, dostlarımızın mezarlarıdır" dedi. Sonra şehitlerin mezarlarına vardığımızda; "İşte kardeşlerimizin mezarları bunlardır," buyurdu.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Menâsik 98, /473

حَدَّثَنَا حَامِدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ سُفْيَانَ عَنْ سُهَيْلِ بْنِ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ إِسْحَاقَ مَوْلَى زَائِدَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم بِمَعْنَاهُ. [قَالَ أَبُو دَاوُدَ هَذَا مَنْسُوخٌ سَمِعْتُ أَحْمَدَ بْنَ حَنْبَلٍ وَسُئِلَ عَنِ الْغُسْلِ مِنْ غَسْلِ الْمَيِّتِ فَقَالَ يُجْزِيهِ الْوُضُوءُ.] [قَالَ أَبُو دَاوُدَ أَدْخَلَ أَبُو صَالِحٍ بَيْنَهُ وَبَيْنَ أَبِى هُرَيْرَةَ فِى هَذَا الْحَدِيثِ - يَعْنِى إِسْحَاقَ مَوْلَى زَائِدَةَ - قَالَ وَحَدِيثُ مُصْعَبٍ ضَعِيفٌ فِيهِ خِصَالٌ لَيْسَ الْعَمَلُ عَلَيْهِ.]

Açıklama: Içeriğine atıf yapılan rivayet için bkz. D003161 numaralı hadis. Karşılaştırılan Musa'ab rivayeti için bkz. D003160 numaralı hadis.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Cenâiz 39, /739

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الصَّبَّاحِ بْنِ سُفْيَانَ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ ح وَحَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَحَامِدُ بْنُ يَحْيَى وَابْنُ السَّرْحِ قَالُوا حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ سُلَيْمٍ عَنْ نَافِعِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ أَبِى حَثْمَةَ يَبْلُغُ بِهِ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "إِذَا صَلَّى أَحَدُكُمْ إِلَى سُتْرَةٍ فَلْيَدْنُ مِنْهَا لاَ يَقْطَعُ الشَّيْطَانُ عَلَيْهِ صَلاَتَهُ." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ رَوَاهُ وَاقِدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ صَفْوَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سَهْلٍ عَنْ أَبِيهِ أَوْ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سَهْلٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ بَعْضُهُمْ عَنْ نَافِعِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ سَعْدٍ وَاخْتُلِفَ فِى إِسْنَادِهِ.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 108, /165

حَدَّثَنَا حَامِدُ بْنُ يَحْيَى حَدَّثَنَا هَاشِمُ بْنُ الْقَاسِمِ ح وَحَدَّثَنَا عُقْبَةُ بْنُ مُكْرَمٍ حَدَّثَنَا أَبُو قُتَيْبَةَ - الْمَعْنَى - قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الصَّمَدِ بْنُ حَبِيبِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الأَزْدِىُّ حَدَّثَنِى حَبِيبُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ سَمِعْتُ سِنَانَ بْنَ سَلَمَةَ بْنِ الْمُحَبَّقِ الْهُذَلِىَّ يُحَدِّثُ عَنْ أَبِيهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "مَنْ كَانَتْ لَهُ حَمُولَةٌ تَأْوِى إِلَى شِبَعٍ فَلْيَصُمْ رَمَضَانَ حَيْثُ أَدْرَكَهُ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Savm 44, /560

حَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ عِيسَى الْبُسْطَامِىُّ وَحَامِدُ بْنُ يَحْيَى وَعَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ الزُّهْرِىُّ قَالُوا حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ جَامِعِ بْنِ أَبِى رَاشِدٍ وَعَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ أَعْيَنَ وَعَاصِمٍ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ قَيْسِ بْنِ أَبِى غَرَزَةَ بِمَعْنَاهُ قَالَ "يَحْضُرُهُ الْكَذِبُ وَالْحَلِفُ." وَقَالَ عَبْدُ اللَّهِ الزُّهْرِىُّ "اللَّغْوُ وَالْكَذِبُ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Buyû' 1, /777

حَدَّثَنَا حَامِدُ بْنُ يَحْيَى أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ ح وَحَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا يَحْيَى عَنِ ابْنِ عَجْلاَنَ سَمِعَ عِيَاضًا قَالَ سَمِعْتُ أَبَا سَعِيدٍ الْخُدْرِىَّ يَقُولُ "لاَ أُخْرِجُ أَبَدًا إِلاَّ صَاعًا إِنَّا كُنَّا نُخْرِجُ عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم صَاعَ تَمْرٍ أَوْ شَعِيرٍ أَوْ أَقِطٍ أَوْ زَبِيبٍ." [هَذَا حَدِيثُ يَحْيَى زَادَ سُفْيَانُ أَوْ صَاعًا مِنْ دَقِيقٍ قَالَ حَامِدٌ فَأَنْكَرُوا عَلَيْهِ فَتَرَكَهُ سُفْيَانُ.] [قَالَ أَبُو دَاوُدَ فَهَذِهِ الزِّيَادَةُ وَهَمٌ مِنِ ابْنِ عُيَيْنَةَ.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Zekât 20, /379

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ وَحَامِدُ بْنُ يَحْيَى قَالاَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أُمِّ قَيْسٍ بِنْتِ مِحْصَنٍ قَالَتْ دَخَلْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِابْنٍ لِى قَدْ أَعْلَقْتُ عَلَيْهِ مِنَ الْعُذْرَةِ فَقَالَ "عَلاَمَ تَدْغَرْنَ أَوْلاَدَكُنَّ بِهَذَا الْعِلاَقِ عَلَيْكُنَّ بِهَذَا الْعُودِ الْهِنْدِىِّ فَإِنَّ فِيهِ سَبْعَةَ أَشْفِيَةٍ مِنْهَا ذَاتُ الْجَنْبِ يُسْعَطُ مِنَ الْعُذْرَةِ وَيُلَدُّ مِنْ ذَاتِ الْجَنْبِ." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ يَعْنِى بِالْعُودِ الْقُسْطَ.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tıb 13, /888

أَخْبَرَنَا أَبُو عَلِىٍّ الرُّوذْبَارِىُّ أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَكْرٍ حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَحَامِدُ بْنُ يَحْيَى وَابْنُ السَّرْحِ قَالُوا حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ سُلَيْمٍ عَنْ نَافِعِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ أَبِى حَثْمَةَ يَبْلُغُ بِهِ النَّبِىَّ -صلى الله عليه وسلم- أَنَّهُ قَالَ :« إِذَا صَلَّى أَحَدُكُمْ إِلَى سُتْرَةٍ فَلْيَدْنُ مِنْهَا ، لاَ يَقْطَعُ الشَّيْطَانُ عَلِيهِ صَلاَتَهُ ». قَالَ أَبُو دَاوُدَ : وَرَوَاهُ وَاقِدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ صَفْوَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سَهْلٍ عَنْ أَبِيهِ أَوْ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سَهْلٍ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- وَقَالَ بَعْضُهُمْ عَنْ نَافِعِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ سَعْدٍ وَاخْتُلِفَ فِى إِسْنَادِهِ.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Salât 3519, 4/337