Giriş


    Öneri Formu
143999 BS007237 Beyhaki, Sünenü'l Kübra, IV, 116


    Öneri Formu
152963 BS15893 Beyhaki, Sünenü'l Kübra, VIII,17


Açıklama: Bu hadis bize insan karakterinin oluşması ve şekillenmesinde yaratılıştan getirilen duygu ve kabiliyetlerin eğitilmesi ve aklın, bu eğitimle kazanılan değerlerle bütünleşmesi istikametinde kullanılmasındaki rolünü ifade etmektedir. Fıtrata uygun en mükemmel yaşam ölçülerini bilen bizzat Yaratıcının kendisidir. Bundan dolayıdır ki peygamber olarak yarattığı ilk insanla beraber yaşam ölçülerini de bildirmiştir. “Eşref-i mahlûk” olarak yaratılan insan, saygınlığını yaratılış maddesinden değil, kendisine peygamberi vasıtasıyla bildirilen bu ilâhi kurallar çerçevesinde yaşamasındandır. Allah’ın yaratılıştan vermiş olduğu aklı, bildirdiği kurallar çerçevesinde kullanmak tamamen insanoğlunun iradesindedir. Yaratılış amacına uygun mükemmel kişilik ancak aklın bu istikamette kullanılmasıyla mümkündür. Temiz fıtratta yaratılan insanoğlu daha sonra bu fıtrattan uzaklaşarak ilahî ölçülerden uzak sergilediği yaşam biçimi karakter hâline dönüşebilmekte, sonuç itibariyle de bu temiz fıtrat bozulabilmektedir. Allah Rasûlü bunu “Kişinin asaleti (güzel) ahlakı(ndan)dır.” ifadesiyle dile getirmektedir. İnsanoğlu ilâhî kuralların ortaya koyduğu ahlâkî ölçüler çerçevesinde bir yaşam biçimi sergiliyorsa bu onun yaratılıştaki temiz fıtratının bozulmadığını gösterir. Netice itibariyle hadisin belirttiğine göre saygınlığın yaratılıştan değil İslam Dînini güzel yaşamaktan ve İslam ahlâkını içselleştirmekten ileri geldiğini unutmamak gerekir.

    Öneri Formu
150821 BS13892 Ali b. Ca’d, Musned, I, 435, no: 2962; İbn Hibbân, Sahîh, II, 232-233, no. 483; Ebû Abdillah Muhammed b. Selâme, Musnedü’ş-Şihâb, I, 143, no. 190; ed-Dârekutnî, Sünen, IV, 466, no. 3804; Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, VII, 219, no.13777, X, 328, no. 20810, Şu’abu’l-imân, VI, 365, X, 384, no. 7667; et-Taberânî, Mekârimu’l-ahlâk, s.321, no. 28; Nuruddîn el-Heysemî, Mevâridü’z-zemân ilâ zevâidi İbn Hibbân,VI, 205, no. 1928; Ebû Bekr Muhammed b. Ca’fer el-Harâitî, el-Müntekâ min Kitâbi Mekârimi’l-Ahlâk, s. 28, 29; Ebû Bekr Ahmed b. Mervân ed-Dîneverî, el-Mücâlese ve Cevâhiru’l-ilm, VI, 311, no.2684


    Öneri Formu
152486 BS15436 Beyhaki, Sünenü'l Kübra, VII, 642


    Öneri Formu
154365 BS17222 Beyhaki, Sünenü'l Kübra, VIII,412


    Öneri Formu
152502 BS15451 Beyhaki, Sünenü'l Kübra, VII, 648


    Öneri Formu
154376 BS17233 Beyhaki, Sünenü'l Kübra, VIII,414


    Öneri Formu
154217 BS17085 Beyhaki, Sünenü'l Kübra, VIII,372


    Öneri Formu
154361 BS17217 Beyhaki, Sünenü'l Kübra, VIII,411


    Öneri Formu
154369 BS17226 Beyhaki, Sünenü'l Kübra, VIII,412