Açıklama: Not: Hadisin sonunda geçen "el-ekserîn" ifadesi için açıklayıcı bir nota ihtiyaç var. (Haşiye düşecek hocanın dikkatine)
Öneri Formu
Hadis Id, No:
240941, İHS007191
Hadis:
7191 - أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ الْمُثَنَّى، حَدَّثَنَا دَاوُدُ بْنُ عَمْرِو بْنِ زُهَيْرٍ الضَّبِّيُّ، حَدَّثَنَا الْوَلِيدُ بْنُ مُسْلِمٍ، عَنْ يَحْيَى بْنِ عَبْدِ الْعَزِيزِ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ نُعَيْمٍ، عَنِ الضَّحَّاكِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ عَزْرَبِ الْأَشْعَرِيِّ، عَنْ أَبِي مُوسَى الْأَشْعَرِيِّ: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَقَدَ يَوْمَ حُنَيْنٍ لِأَبِي عَامِرٍ الْأَشْعَرِيِّ عَلَى خَيْلِ الطَّلَبِ، فَلَمَّا انْهَزَمَتْ هَوَازِنُ طَلَبَهَا حَتَّى أَدْرَكَ دُرَيْدَ بْنَ الصِّمَّةِ، فَأَسْرَعَ بِهِ فَرَسُهُ، فَقَتَلَ ابْنُ دُرَيْدٍ أَبَا عَامِرٍ، قَالَ أَبُو مُوسَى: فَشَدَدْتُ عَلَى ابْنِ دُرَيْدٍ، فَقَتَلْتُهُ، وَأَخَذْتُ اللِّوَاءَ، وَانْصَرَفْتُ بِالنَّاسِ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَلَمَّا رَآنِي وَاللِّوَاءُ بِيَدِي، قَالَ: «أَبَا مُوسَى قُتِلَ أَبُو عَامِرٍ؟ »، قُلْتُ: نَعَمْ يَا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ: فَرَفَعَ يَدَيْهِ يَدْعُو لَهُ، يَقُولُ: «اللَّهُمَّ أَبَا عَامِرٍ اجْعَلْهُ فِي الْأَكْثَرِينَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»
Tercemesi:
Bize Ahmed b. Ali b. el-Müsennâ, ona Dâvûd b. Amr b. Züheyr ed-Dabbî, ona Velîd b. Müslim, ona Yahya b. Abdülaziz, ona Abdullah b. Nuaym, ona da Dahhâk b. Abdurrahman b. Azreb el-Eş’arî, Ebû Musa el-Eş’arî’den rivayet etti: Rasûlullah (s.a.v.) Huneyn Savaşında Ebû Âmir’i düşmanın peşine düşecek süvarilerin başına komutan yaptı. Hevâzin yenili(p dağılınca) Ebû Mûsâ onların peşine düştü. Nihayet Düreyd b. es-Sımme’ye yetişti. Atı hızlı (koşarak onu yetiştirmiş) idi. Fakat İbn Düreyd, Ebû Âmir’i şehid etti. Ebû Mûsâ (devamla) şöyle dedi: İbn Düreyd’in üzerine hücum ettim ve onu geberttim. Sancağı da alıp askerlerle birlikte Rasûlullah (s.a.v.)’in yanına döndüm. O, beni elimde sancakla görünce:
– “Ey Ebû Mûsâ, Ebû Âmir şehid mi edildi? diye sordu. Ben:
– Evet, yâ Rasûlullah, dedim. Ebû Mûsâ dedi ki: Bunun üzerine o ellerini kaldırıp şöyle dua etti: “Allah’ım, Ebû Âmir’i kıyamet gününde çoğunluğun (el-ekserîn) içinde kıl.”
Açıklama:
Not: Hadisin sonunda geçen "el-ekserîn" ifadesi için açıklayıcı bir nota ihtiyaç var. (Haşiye düşecek hocanın dikkatine)
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Hibban, Sahih-i İbn Hibban, Hz. Peygamber'in Kadın-Erkek Sahabenin İsimlerini 7191, 16/163
Senetler:
1. Ebu Musa Abdullah b. Kays el-Eş'arî (Abdullah b. Kays b. Süleym)
2. Dahhak b. Abdurrahman el-Eşari (Dahhak b. Abdurrahman b. Arzem)
3. Abdullah b. Nuaym el-Kaynî (Abdullah b. Nuaym b. Hemmam)
4. Yahya b. Abdülaziz eş-Şami (Yahya b. Abdülaziz)
5. Ebu Abbas Velid b. Müslim el-Kuraşî (Velid b. Müslim)
6. Ebu Süleyman Davud b. Amr ed-Dabbi (Davud b. Amr b. Züheyr b. Amr)
7. Ebu Ya'lâ el-Mevsılî (Ahmed b. Ali b. Müsenna b. Yahya b. İsa)
Konular:
Dua, başkası için dua etmek
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بن عَلِيِّ بن الأَحْمَرِ الصَّيْرَفِيُّ الْبَصْرِيُّ، حَدَّثَنَا نَصْرُ بن عَلِيٍّ، حَدَّثَنَا عُمَرُ بن يُونُسَ، حَدَّثَنَا يَحْيَى بن عَبْدِ الْعَزِيزِ، عَنْ يَحْيَى بن أَبِي كَثِيرٍ، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ بن عَبْدِ الرَّحْمَنِ، عَنْ يَعِيشَ الْغِفَارِيِّ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: بَيْنَمَا أَنَا مُضْطَجِعٌ فِي الْمَسْجِدِ، إِذَا رَجُلٌ يُحَرِّكُنِي بِرِجْلِهِ، يَقُولُ:"هَكَذَا فَإِنَّ هَذِهِ ضِجْعَةٌ يُبْغِضُهَا اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ"، فَرَفَعْتُ رَأْسِي فَإِذَا أَنَا بِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
168333, MK008231
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بن عَلِيِّ بن الأَحْمَرِ الصَّيْرَفِيُّ الْبَصْرِيُّ، حَدَّثَنَا نَصْرُ بن عَلِيٍّ، حَدَّثَنَا عُمَرُ بن يُونُسَ، حَدَّثَنَا يَحْيَى بن عَبْدِ الْعَزِيزِ، عَنْ يَحْيَى بن أَبِي كَثِيرٍ، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ بن عَبْدِ الرَّحْمَنِ، عَنْ يَعِيشَ الْغِفَارِيِّ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: بَيْنَمَا أَنَا مُضْطَجِعٌ فِي الْمَسْجِدِ، إِذَا رَجُلٌ يُحَرِّكُنِي بِرِجْلِهِ، يَقُولُ:"هَكَذَا فَإِنَّ هَذِهِ ضِجْعَةٌ يُبْغِضُهَا اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ"، فَرَفَعْتُ رَأْسِي فَإِذَا أَنَا بِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ.
Tercemesi:
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Taberânî, Mu'cem-i kebîr, Tihfe b. Kays el-Ğifarî 8231, 6/2155
Senetler:
1. Ebu Ya'îş Tıhfe b. Kays el-Ğifarî (Kays b. Tıhfe)
2. İbnü Tıhfe b. Kays (Mübhem) (İbnü Tıhfe b. Kays (Mübhem))
3. Ebu Seleme b. Abdurrahman ez-Zuhrî (Abdullah b. Abdurrahman b. Avf b. Abduavf)
4. Ebu Nasr Yahya b. Ebu Kesir et-Tâî (Yahya b. Salih b. Mütevekkil)
5. Yahya b. Abdülaziz eş-Şami (Yahya b. Abdülaziz)
6. Ebu Hafs Ömer b. Yunus el-Hanefî (Ömer b. Yunus b. Kasım)
7. Sağîr Ebu Amr Nasr b. Ali el-Ezdî (Nasr b. Ali b. Nasr b. Ali b. Sahban b. Übey)
8. Ebu Tayyib Muhammed b. Ali es-Sayrafi (Muhammed b. Ali b. Hasan b. Kasım)
Konular:
Adab, yatma-kalkma adabı
Uyku, kerih görülen uyuma şekilleri
Öneri Formu
Hadis Id, No:
188889, NM000616
Hadis:
أَخْبَرَنَا أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْبَغْدَادِيُّ، ثنا يَحْيَى بْنُ عُثْمَانَ بْنِ صَالِحٍ السَّهْمِيُّ، ثنا عَمْرُو بْنُ الرَّبِيعِ بْنِ طَارِقٍ، وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرٍ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ بَالَوَيْهِ، ثنا أَبُو الْمُثَنَّى الْعَنْبَرِيُّ، ثنا يَحْيَى بْنُ مَعِينٍ، ثنا عَمْرُو بْنُ الرَّبِيعِ بْنِ طَارِقٍ، أَنْبَأَ يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ، عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ رَزِينٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَزِيدَ بْنِ أَبِي زِيَادٍ، قَالَ: قَالَ يَحْيَى شَيْخٌ مِنْ أَهْلِ مِصْرَ: عَنْ عُبَادَةَ بْنِ نُسَيٍّ، عَنْ أُبَيِّ بْنِ عُمَارَةَ وَقَدْ كَانَ صَلَّى مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الْقِبْلَتَيْنِ أَنَّهُ قَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَمْسَحُ عَلَى الْخُفَّيْنِ؟ قَالَ: «نَعَمْ» قَالَ: يَوْمًا، قَالَ: «وَيَوْمَيْنِ» قَالَ: وَثَلَاثَةٌ؟ قَالَ: «نَعَمْ مَا شِئْتَ» . «أُبَيُّ بْنُ عُمَارَةَ صَحَابِيٌّ مَعْرُوفٌ، وَهَذَا إِسْنَادٌ مِصْرِيٌّ لَمْ يُنْسَبْ وَاحِدٌ مِنْهُمْ إِلَى جَرْحٍ وَإِلَى هَذَا ذَهَبَ مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ وَلَمْ يُخَرِّجَاهُ»
Tercemesi:
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Hâkim en-Nîsâbûrî, el-Müstedrek, Tahâret 616, 1/408
Senetler:
1. Übey b. Umare el-Medeni (Übey b. Umare)
2. Ebu Ömer Ubade b. Nüsey el-Kindi (Ubade b. Nüsey)
3. Yahya b. Abdülaziz eş-Şami (Yahya b. Abdülaziz)
4. Muhammed b. Yezid es-Sekafi (Muhammed b. Yezid b. Ebu Ziyad)
5. Abdurrahman b. Rezin ez-Zevfi (Abdurrahman b. Rezin b. Abdullah)
6. Yahya b. Eyyüb el-Gafikî (Yahya b. Eyyüb)
7. Amr b. Rabi' el-Hilali (Amr b. Rabi' b. Tarık b. Kurra b. Nüheyk b. Mücahid)
8. Ebu Zekeriyya Yahya b. Osman es-Sehmî (Yahya b. Osman b. Salih b. Safvan)
8. Ebu Zekeriyya Yahya b. Main (Yahya b. Main b. Avn)
9. Ebu Cafer Muhammed b. Muhammed el-Cemmâl (Muhammed b. Muhammed b. Abdullah b. Hamza b. Cemil)
9. Muaz b. Müsenna el-Anberî (Muaz b. Müsenna b. Muaz)
10. Muhammed b. Baluyeh en-Nisaburi (Muhammed b. Ahmed b. Baluyeh)
Konular:
Abdest, Mesh, ayakkabı veya çizme üzerine
Öneri Formu
Hadis Id, No:
16443, D002707
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُصَفَّى حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُبَارَكِ عَنْ يَحْيَى بْنِ حَمْزَةَ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو عَبْدِ الْعَزِيزِ - شَيْخٌ مِنْ أَهْلِ الأُرْدُنِّ - عَنْ عُبَادَةَ بْنِ نُسَىٍّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ غَنْمٍ قَالَ
"رَابَطْنَا مَدِينَةَ قِنَّسْرِينَ مَعَ شُرَحْبِيلَ بْنِ السِّمْطِ فَلَمَّا فَتَحَهَا أَصَابَ فِيهَا غَنَمًا وَبَقَرًا فَقَسَمَ فِينَا طَائِفَةً مِنْهَا وَجَعَلَ بَقِيَّتَهَا فِى الْمَغْنَمِ فَلَقِيتُ مُعَاذَ بْنَ جَبَلٍ فَحَدَّثْتُهُ فَقَالَ مُعَاذٌ غَزَوْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم خَيْبَرَ فَأَصَبْنَا فِيهَا غَنَمًا فَقَسَمَ فِينَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم طَائِفَةً وَجَعَلَ بَقِيَّتَهَا فِى الْمَغْنَمِ.
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Musaffa, ona Muhammed b. Mübarek, ona Yahya b. Hamza, ona Ürdünlüler'den bir ravi (şeyh) Ebu Abdülaziz, ona Ubâde b. Nüsey, ona da Abdurrahman b. Ğanm şöyle rivayet etmiştir:
"Şurahbîl b. Simt ile Kinnesrîn şehrinde düşmana karşı nöbet tuttuk. Orayı fethettiğinde orada koyun ve inek (sürülerini) ganimet aldı. Onlardan bir kısmını bize dağıttı, kalanını ise ganimetlerin toplandığı yere koydu. (Sonraları) Muaz b. Cebel ile karşılaştım. Ona (söz konusu durumu) anlattım. Muaz, Rasulullah (sav) ile Hayber'e gazâya çıktık. Orada ganimete nail olduk. Hz. Peygamber (sav), onlardan bir kısmını bize taksim etti, kalanını ise ganimetlerin konduğu yere koydu dedi."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Ebû Davud, Sünen-i Ebu Davud, Cihâd 140, /626
Senetler:
1. Ebu Abdurrahman Muaz b. Cebel el-Ensarî (Muaz b. Cebel b. Amr b. Evs b. Âiz)
2. Abdurrahman b. Ğanm el-Eşari (Abdurrahman b. Ğanm)
3. Ebu Ömer Ubade b. Nüsey el-Kindi (Ubade b. Nüsey)
4. Yahya b. Abdülaziz eş-Şami (Yahya b. Abdülaziz)
5. Ebu Abdurrahman Yahya b. Hamza el-Hadramî (Yahya b. Hamza b. Vakıd)
6. Muhammed b. Mübarek el-Kuraşî (Muhammed b. Mübarek b. Ya'la)
7. Muhammed b. Musaffa el-Kuraşi el-Hımsî (Muhammed b. Musaffa b. Behlül)
Konular:
Ganimet, taksim edilmesi, miktarları
حدثنا يحيى بن موسى قال حدثنا عمر بن يونس اليمامي قال حدثنا يحيى بن عبد العزيز عن يحيى بن أبي كثير عن أبي قلابة عن أبي المهلب أن عبد الله بن عامر قال يا أبا مسعود ما سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول في زعموا قال سمعته يقول : بئس مطية الرجل وسمعته يقول لعن المؤمن كقتله
Öneri Formu
Hadis Id, No:
165042, EM000763
Hadis:
حدثنا يحيى بن موسى قال حدثنا عمر بن يونس اليمامي قال حدثنا يحيى بن عبد العزيز عن يحيى بن أبي كثير عن أبي قلابة عن أبي المهلب أن عبد الله بن عامر قال يا أبا مسعود ما سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول في زعموا قال سمعته يقول : بئس مطية الرجل وسمعته يقول لعن المؤمن كقتله
Tercemesi:
— Abdullah ibni Amir demiştir ki, ey Ebû Mes'ud! Resûlüllah (SallalUıhü Aleyhi ve Sellemfden «Zulmettiler = zannettiler^ sözü hakkında ne buyurduklarını işittin? O, şöyle buyurduğunu işittim, dedi: «— Insanm ne kötü bineğidir.» Yine şöyle buyurduğunu işittim: «— Mü'mine lanet etmek, onu Öldürmek gibidir.[247]
Abdullah ibni Amir, bir rivayete göre Hz. Peygamber'in irti-hal zamanında onüç yaşında İdiyse de, doğru olan diğer rivayetlerde 2-3 yaşlarında bulunuyordu. Hz. Osman'ın dayısı oğlu olup, doğumundan sonra Peygamber (SallallahüAleyhiveSellemi'e getirildiğinde: «Bu bizim benzeri m izdir» buyurmuştu. Böylece ashab-ı kiramdan olduğu bilinmiştir. Çok cesurdu ve gayet cömert İdi. Hicretin 29. yılında Hz. Osman onu, Musa El-Eş'arî 'den sonra Basra valiliğine tayin etmiş ve orada kanallar açmış, nehirler akıtmıştı. Tedbir sahibi büyük bir kumandan, cesur bir binici ve siyaset adamı olmakla Irarr, Horasan, Sicistan, Kabil ve Afganistan beldelerini fethetmİşti. Ayrıca imar ve inşa işleriyle ziraat ve ağaç yetiştirme hizmetleri de çok olmuştur. Arafat gibi kuru bîr arazide havuzlar yaptırıp, hurmalıklar yetiştirmişti.
Basra valiliğinden ayrıldıktan sonra Medine'de ikamet etti ve 58-59 yıllarında orada vefat etti. Allah ondan razı olsun...
Rivayet ettiği buradaki hadîsin birinci kısmı «Zu'm = zan» kelimesi ila ilgüİ olup, bu hususta gerekli açıklama bir önceki hadîs-i şerîf münasebetiyle yapılmıştı. İkinci kısım, mü'mine lanet etmenin,, onu öldürmek gibi olduğu hususudur. Lanet, bir kimseyi Allah'ın rahmetinden uzak tutmak ve ona helaki reva görmektir. Bir kimseyi manen öldürmek, helak etmek çok defa onu maddeten yok etmekten daha ağır bir iştir. Bu bakımdan mü'mine lanet etmek, onu öldürmek gibi günaha vesile olur.[248]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 763, /608
Senetler:
1. Ebu Mesud el-Ensarî (Ukbe b. Amr b. Sa'lebe b. Esire b. Asire)
2. Ebu Muhammed Abdullah b. Uveymir el-Ezdi (Abdullah b. Amir)
3. Ebu Mühelleb Muaviye b. Amr el-Basri (Amr b. Muaviye b. Zeyd)
4. Ebû Kilabe Abdullah b. Zeyd el-Cermî (Abdullah b. Zeyd b. Amr b. Nâtil b. Malik b. Ubeyd)
5. Ebu Nasr Yahya b. Ebu Kesir et-Tâî (Yahya b. Salih b. Mütevekkil)
6. Yahya b. Abdülaziz eş-Şami (Yahya b. Abdülaziz)
7. Ebu Hafs Ömer b. Yunus el-Hanefî (Ömer b. Yunus b. Kasım)
8. Ebu Zekeriyya Yahya b. Musa el-Huddanî (Yahya b. Musa b. Abdirabbihi b. Salim)
Konular:
Ahlak, Hz. Peygamber'in ahlakı
Lanet, Lanetlemek,
Sosyalleşme, temel prensipler
Yalan, yalancılık