حَدَّثَنَا مُسَدَّدُ بْنُ مُسَرْهَدٍ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ سَلْمَانَ قَالَ قِيلَ لَهُ لَقَدْ عَلَّمَكُمْ نَبِيُّكُمْ كُلَّ شَىْءٍ حَتَّى الْخِرَاءَةَ . قَالَ: " أَجَلْ لَقَدْ نَهَانَا صلى الله عليه وسلم أَنْ نَسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةَ بِغَائِطٍ أَوْ بَوْلٍ وَأَنْ لاَ نَسْتَنْجِىَ بِالْيَمِينِ وَأَنْ لاَ يَسْتَنْجِىَ أَحَدُنَا بِأَقَلَّ مِنْ ثَلاَثَةِ أَحْجَارٍ أَوْ يَسْتَنْجِىَ بِرَجِيعٍ أَوْ عَظْمٍ."

Bize Müsedded b. Müserhed, ona Ebu Muaviye, ona A'meş, ona İbrahim, ona Abdurrahman b. Yezid'in haber verdiğine göre Selman-ı Farisi'ye şöyle denilmiştir: 'Peygamberiniz size abdest bozarken nasıl oturulacağına varıncaya kadar her şeyi öğretti, öyle mi?' (Selman da): "Evet, O (sav) bizleri büyük ve küçük abdest bozarken kıbleye yönelmekten, sağ elle, üçten az taşla, hayvan tezeği veya kemikle temizlenmekten de nehyetti" diye cevap vermiştir.

Açıklama: Müslim'in (M000607) rivayetinde soruyu soranın müşrik olduğu vurgusu yapılmaktadır. Zira Müslüman her şeyi ondan öğrenmek için çaba harcarken, dışarıdan biri gibi ve biraz da alaycı bir eda ile "arkadaşınız size her şeyi öğretti öğle mi?" şeklindeki bir soruyu, başka bir sahabiye yöneltemez. Selman'ın günlük ve sıradan bir olguyu yani tuvaleti ve temizliğini, kendilerini ayrıştıran bir vasıf olarak zikretmesi önemlidir. En az üç taşla temizlenmek gibi temizlik hassasiyetine vurgu yapması ise, ümmetin temizlik algısına katkı sağlamaktadır.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 4, /12

أَخْبَرَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ أَخْبَرَنَا أَبُو مُعَاوِيَة حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ سَلْمَانَ قَالَ: "وقَالَ لَهُ رَجُلٌ إِنَّ صَاحِبَكُمْ لَيُعَلِّمُكُمْ حَتَّى الْخِرَاءَةَ . قَالَ أَجَلْ، نَهَانَا أَنْ نَسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةَ بِغَائِطٍ أَوْ بَوْلٍ، أَوْ نَسْتَنْجِىَ بِأَيْمَانِنَا، أَوْ نَكْتَفِىَ بِأَقَلَّ مِنْ ثَلاَثَةِ أَحْجَارٍ .

Bize İshak b. İbrahim, Ebu Muaviye, ona A'meş, ona İbrahim, ona da Abdurrahman b. Yezid, Selman'ın şöyle dediğini rivayet etti: Bir adam Selman'a: Arkadaşınız olan Peygamber (sav), tuvalete kadar size her şeyi öğretiyor (öyle mi?) deyince Selman: Evet her şeyi öğretiyor, "tuvalet ihtiyacı sırasında kıbleye dönmememizi, sağ ellerimizle taharetlenmememizi, üçten az taş kullanarak taharetlenmeyi bize yasakladı."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 37, /2089

أَخْبَرَنَا عَمْرُو بْنُ عَلِي وَشُعَيْبُ بْنُ يُوسُفَ -وَاللَّفْظُ لَهُ- عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ مَهْدِىٍّ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ مَنْصُورٍ وَالأَعْمَشِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ سَلْمَانَ قَالَ:قَالَ الْمُشْرِكُونَ إِنَّا لَنَرَى صَاحِبَكُمْ يُعَلِّمُكُمُ الْخِرَاءَةَ . قَالَ: "أَجَلْ نَهَانَا أَنْ يَسْتَنْجِىَ أَحَدُنَا بِيَمِينِهِ وَيَسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةَ وَقَالَ لاَ يَسْتَنْجِىي أَحَدُكُمْ بِدُونِ ثَلاَثَةِ أَحْجَارٍ."

Bize Amr b. Ali ve Şuayb b. Yusuf, -bu hadisin lafzı onun rivayetidir-, onlara Abdurrahman b. Mehdî, ona Süfyan es-Sevrî, ona Mansur ve Süleyman b. Mihran el-A'meş, onlara İbrahim en-Nehaî, ona da Abdurrahman b. Yezid, Selman el-Farisî'nin (ra) şöyle dediğini rivayet etti: Müşrikler (Selman'a): Görüyoruz ki arkadaşınız size abdest bozmayı bile öğretiyor dediler. Selman ise: Evet, Rasulullah (sav); "bize sağ elimizle taharetlenmeyi, tuvalette kıbleye dönmeyi yasakladı ve üçten daha az taşla taharetlenmeyin buyurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 42, /2089

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ الأَعْمَشِ وَمَنْصُورٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ سَلْمَانَ قَالَ قَالَ لَنَا الْمُشْرِكُونَ إِنِّى أَرَى صَاحِبَكُمْ يُعَلِّمُكُمْ حَتَّى يُعَلِّمَكُمُ الْخِرَاءَةَ. فَقَالَ: "أَجَلْ إِنَّهُ نَهَانَا أَنْ يَسْتَنْجِىَ أَحَدُنَا بِيَمِينِهِ أَوْ يَسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةَ وَنَهَى عَنِ الرَّوْثِ وَالْعِظَامِ وَقَالَ لاَ يَسْتَنْجِى أَحَدُكُمْ بِدُونِ ثَلاَثَةِ أَحْجَارٍ."

Bize Muhammed b. el-Müsenna, ona Abdurrahman, ona Süfyan, ona A'meş ve Mansur, on­lara da İbrahim, ona Abdurrahman b. Yezid, Selman'dan riva­yet etmiştir. Rivayete göre Selman şöyle demiştir: "Bize Müşriklerden biri görüyorum ki, arkadaşınız size her şeyi öğretiyor. Hatta tuvalet ihtiyacını nasıl gidereceğinizi bile öğretiyor dedi. Selman ise şu cevabı ver­miştir: Evet öğretti. O, bizden birinin sağ elle taharetlenmesini ve kıbleye karşı tuvalet ihtiyacını gidermesini yasakladı. Tezek ve kemiklerle temizlenmekten de menetti. Üstelik hiçbiriniz üçten aşağı taşla taharetlenmesin dedi."

• Müslim Sahîh-i Müslim Tahâret 607, /126

أَخْبَرَنَا عَمْرُو بْنُ عَلِي وَشُعَيْبُ بْنُ يُوسُفَ -وَاللَّفْظُ لَهُ- عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ مَهْدِىٍّ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ مَنْصُورٍ وَالأَعْمَشِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ سَلْمَانَ قَالَ:قَالَ الْمُشْرِكُونَ إِنَّا لَنَرَى صَاحِبَكُمْ يُعَلِّمُكُمُ الْخِرَاءَةَ . قَالَ: "أَجَلْ نَهَانَا أَنْ يَسْتَنْجِىَ أَحَدُنَا بِيَمِينِهِ وَيَسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةَ وَقَالَ لاَ يَسْتَنْجِىي أَحَدُكُمْ بِدُونِ ثَلاَثَةِ أَحْجَارٍ."

Bize Amr b. Ali ve Şuayb b. Yusuf, -bu hadisin lafzı onun rivayetidir-, onlara Abdurrahman b. Mehdî, ona Süfyan es-Sevrî, ona Mansur ve Süleyman b. Mihran el-A'meş, onlara İbrahim en-Nehaî, ona da Abdurrahman b. Yezid, Selman el-Farisî'nin (ra) şöyle dediğini rivayet etti: Müşrikler (Selman'a): Görüyoruz ki arkadaşınız size abdest bozmayı bile öğretiyor dediler. Selman ise: Evet, Rasulullah (sav); "bize sağ elimizle taharetlenmeyi, tuvalette kıbleye dönmeyi yasakladı ve üçten daha az taşla taharetlenmeyin buyurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 42, /2089

أَخْبَرَنَا عَمْرُو بْنُ عَلِي وَشُعَيْبُ بْنُ يُوسُفَ -وَاللَّفْظُ لَهُ- عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ مَهْدِىٍّ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ مَنْصُورٍ وَالأَعْمَشِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ سَلْمَانَ قَالَ:قَالَ الْمُشْرِكُونَ إِنَّا لَنَرَى صَاحِبَكُمْ يُعَلِّمُكُمُ الْخِرَاءَةَ . قَالَ: "أَجَلْ نَهَانَا أَنْ يَسْتَنْجِىَ أَحَدُنَا بِيَمِينِهِ وَيَسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةَ وَقَالَ لاَ يَسْتَنْجِىي أَحَدُكُمْ بِدُونِ ثَلاَثَةِ أَحْجَارٍ."

Bize Amr b. Ali ve Şuayb b. Yusuf, -bu hadisin lafzı onun rivayetidir-, onlara Abdurrahman b. Mehdî, ona Süfyan es-Sevrî, ona Mansur ve Süleyman b. Mihran el-A'meş, onlara İbrahim en-Nehaî, ona da Abdurrahman b. Yezid, Selman el-Farisî'nin (ra) şöyle dediğini rivayet etti: Müşrikler (Selman'a): Görüyoruz ki arkadaşınız size abdest bozmayı bile öğretiyor dediler. Selman ise: Evet, Rasulullah (sav); "bize sağ elimizle taharetlenmeyi, tuvalette kıbleye dönmeyi yasakladı ve üçten daha az taşla taharetlenmeyin buyurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 42, /2089

أَخْبَرَنَا عَمْرُو بْنُ عَلِي وَشُعَيْبُ بْنُ يُوسُفَ -وَاللَّفْظُ لَهُ- عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ مَهْدِىٍّ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ مَنْصُورٍ وَالأَعْمَشِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ سَلْمَانَ قَالَ:قَالَ الْمُشْرِكُونَ إِنَّا لَنَرَى صَاحِبَكُمْ يُعَلِّمُكُمُ الْخِرَاءَةَ . قَالَ: "أَجَلْ نَهَانَا أَنْ يَسْتَنْجِىَ أَحَدُنَا بِيَمِينِهِ وَيَسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةَ وَقَالَ لاَ يَسْتَنْجِىي أَحَدُكُمْ بِدُونِ ثَلاَثَةِ أَحْجَارٍ."

Bize Amr b. Ali ve Şuayb b. Yusuf, -bu hadisin lafzı onun rivayetidir-, onlara Abdurrahman b. Mehdî, ona Süfyan es-Sevrî, ona Mansur ve Süleyman b. Mihran el-A'meş, onlara İbrahim en-Nehaî, ona da Abdurrahman b. Yezid, Selman el-Farisî'nin (ra) şöyle dediğini rivayet etti: Müşrikler (Selman'a): Görüyoruz ki arkadaşınız size abdest bozmayı bile öğretiyor dediler. Selman ise: Evet, Rasulullah (sav); "bize sağ elimizle taharetlenmeyi, tuvalette kıbleye dönmeyi yasakladı ve üçten daha az taşla taharetlenmeyin buyurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 42, /2089

حَدَّثَنَا مُوسَى حَدَّثَنَا أَبُو عَوَانَةَ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ عَلْقَمَةَ عَنْ أَبِى مَسْعُودٍ الْبَدْرِىِّ - رضى الله عنه - قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « الآيَتَانِ مِنْ آخِرِ سُورَةِ الْبَقَرَةِ مَنْ قَرَأَهُمَا فِى لَيْلَةٍ كَفَتَاهُ » . قَالَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ فَلَقِيتُ أَبَا مَسْعُودٍ وَهْوَ يَطُوفُ بِالْبَيْتِ ، فَسَأَلْتُهُ فَحَدَّثَنِيهِ .

Bize Musa, ona Ebu Avâne, ona A'meş, ona İbrahim, ona Abdurrahman b. Yezîd, ona Alkame, ona da Ebu Mesud el-Bedrî'nin (ra) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Bakara Suresi'nin sonunda iki ayet vardır ki her kim geceleyin o iki ayeti okursa, ona yeterli olur." Abdurrahman der ki: Ben Ebu Mesud'la, ken­disi Kabe'yi tavaf ederken karşılaştım ve bu hadisi ona sordum. Kendi­si bana bu hadisi aynı şekilde aktardı.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Meğâzî 12, 2/52

حَدَّثَنَا مُوسَى حَدَّثَنَا أَبُو عَوَانَةَ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ عَلْقَمَةَ عَنْ أَبِى مَسْعُودٍ الْبَدْرِىِّ - رضى الله عنه - قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « الآيَتَانِ مِنْ آخِرِ سُورَةِ الْبَقَرَةِ مَنْ قَرَأَهُمَا فِى لَيْلَةٍ كَفَتَاهُ » . قَالَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ فَلَقِيتُ أَبَا مَسْعُودٍ وَهْوَ يَطُوفُ بِالْبَيْتِ ، فَسَأَلْتُهُ فَحَدَّثَنِيهِ .

Bize Musa, ona Ebu Avâne, ona A'meş, ona İbrahim, ona Abdurrahman b. Yezîd, ona Alkame, ona da Ebu Mesud el-Bedrî'nin (ra) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Bakara Suresi'nin sonunda iki ayet vardır ki her kim geceleyin o iki ayeti okursa, ona yeterli olur." Abdurrahman der ki: Ben Ebu Mesud'la, ken­disi Kabe'yi tavaf ederken karşılaştım ve bu hadisi ona sordum. Kendi­si bana bu hadisi aynı şekilde aktardı.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Meğâzî 12, 2/52

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ وَوَكِيعٌ عَنِ الأَعْمَشِ ح وَحَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى - وَاللَّفْظُ لَهُ - أَخْبَرَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ سَلْمَانَ قَالَ "قِيلَ لَهُ قَدْ عَلَّمَكُمْ نَبِيُّكُمْ صلى الله عليه وسلم كُلَّ شَىْءٍ حَتَّى الْخِرَاءَةَ. قَالَ فَقَالَ أَجَلْ لَقَدْ نَهَانَا أَنْ نَسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةَ لِغَائِطٍ أَوْ بَوْلٍ أَوْ أَنْ نَسْتَنْجِىَ بِالْيَمِينِ أَوْ أَنْ نَسْتَنْجِىَ بِأَقَلَّ مِنْ ثَلاَثَةِ أَحْجَارٍ أَوْ أَنْ نَسْتَنْجِىَ بِرَجِيعٍ أَوْ بِعَظْمٍ."

• Müslim Sahîh-i Müslim Tahâret 606, /125