4852 Kayıt Bulundu.
Bize Muhammed b. Ebu Ömer el-Mekkî, ona Süfyan b. Uyeyne, ona Ma'mer (b. Raşid), ona Yahya b. Ebu Kesir, ona da Abdullah b. Ebu Katade, babasının (Ebu Katade el-Ensârî) şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) kişinin cinsel organına sağ eliyle dokunmasını yasakladı." [Bu konuda, Aişe, Selman, Ebu Hüreyre ve Sehl b. Huneyf'ten de hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa (Tirmîzî) şöyle demiştir: Bu, hasen-sahih bir hadistir. Ebu Katade el-Ensârî'nin adı, Hâris b. Rib'î'dir. Âlimlerin çoğunun ameli bu hadise göredir; (büyük abdestten sonra) sağ el ile temizlik yapmayı hoş karşılamamışlardır.]
Açıklama: Buradaki yasaklama, haram kılma anlamında değildir. Nitekim hadisin devamında alimlerin sağ el ile temizlenmeyi hoş görmedikleri belirtilmiştir. Bu yasaklamanın sebebi sağ elin yemek yeme başta olmak üzere hayırlı işlerde kullanılır olması sebebiyledir.
Bize Hasan b. Ali el-Hulvânî, ona Yezid b. Harun, ona Yezid b. İyâd, ona Ebu Sifal el-Murrî, ona Rabah b. Abdurrahman b. Ebu Süfyan b. Huveytıb, ona ninesi (Esma) Binti Said b. Zeyd, ona da babası (Said b. Zeyd el-Kuraşî), bu hadisin bir benzerini rivayet etti.
Açıklama: Bu rivayet bazı tahkiklerde bulunmamaktadır. Sözgelimi, Şuayb Arnavûd'un Dâru'r-Risâle el-Âlemiyye baskısı ile Beşşâr Avvâd Ma'rûf'un Dâru'l-Arabi'l-İslâmî baskılarında mevcut değildir. Bu rivayeti Mizzi de Tuhfetü'l-eşrâf'ında zikretmemiştir.
Bize Hennâd ve Kuteybe, onlara Veki, ona Şube, ona Abdülaziz b. Suheyb, ona da Enes b. Malik şöyle rivayet etmiştir: Rasulullah (sav) tuvalete ihtiyacını gidereceği yere girdiğinde şöyle dua ederdi: "Allah'ım! Eril ve dişil tüm zararlı ve pis varlıkların şerrinden Sana sığınırım." [Şu'be, bir rivayetinde (duayı) "اللَّهُمَّ" ifadesi olmadan rivayet etmiştir. Ebu İsa der ki: Bu konuda Ali, Zeyd b. Erkâm, Câbir ve İbn Mes'ûd'dan da hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa der ki: Enes hadisi bu konuda rivayet edilenlerin en sahihi ve en güzelidir. Zeyd b. Erkâm hadisinin senedinde şöyle bir ızdırab vardır: Bu hadisi Hişâm ed-Destevâî ve Said b. Ebu Arûbe, Katâde'den nakletmişler; Said, (kendi senedinde) Kâsım b. Avf eş-Şeybânî vasıtasıyla Zeyd b. Erkam'dan rivayette bulunurken Hişâm ed-Desteâvî, Katâde vasıtasıyla Zeyd b. Erkam'dan nakilde bulunmuştur. (Bu hadisi) Şu'be ve Ma'mer, Katâde'den, o Nadr b. Enes'ten rivayet etmiş; Şu'be, doğrudan Zeyd b. Erkam'dan naklederken Ma'mer, Nadr b. Enes'ten, o da babası vasıtasıyla Hz. Peygamber'den (sav) rivayette bulunmuştur. Ebu İsa der ki: Ben bu ızdırabı Muhammed (b. İsmail el-Buhârî'ye) sordum, “Katâde'nin her ikisinden de rivayette bulunması ihtimal dahilindedir” dedi.]
Bize Ahmed b. Abde ed-Dabbî, ona Hammad b. Zeyd, ona Abdülaziz b. Suheyb, Enes b. Malik'in (ra) şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah (sav), tuvalete gireceğinde şöyle dua ederdi: "Allahümme eûzü bike mine'l-hubusi ve'l-habâisi (Allahım! Erkek ve dişi şeytandan sana sığınırım)." [Tirmîzî: Bu hadis hasen sahihtir.]
Bize Ali b. Hucr ve Ahmed b. Muhammed b. Musa Merdeveyh, onlara Abdullah b. Mübarek, ona Ma'mer, ona Eş'as b. Abdullah, ona da Hasan (b. Yesar el-Basrî), Abdullah b. Muğaffel'in şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav), bir kişinin yıkandığı yere idrarını yapmasını yasakladı ve: 'Vesveselerin çoğu bu davranıştan kaynaklanır.' buyurdu" [(Tirmizî şöyle demiştir:) Bu konuda Rasulullah'ın (sav) bir sahâbîsinden daha rivayet vardır. Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Bu, garîb bir hadistir. Bu hadisi merfu olarak sadece 'Eş’as el-A'mâ (Kör Eş'as) denilen Eş'as b. Abdullah’ın rivayeti ile biliyoruz. Âlimlerden bir grup banyo yapılan yere idrar yapmayı hoş görmemişler; vesveselerin çoğunun da bu davranıştan kaynaklandığını söylemişlerdir. Bir kısım âlim ise buna izin vermiştir; İbn Sirîn bunlardan biridir. Kendisine, vesveselerin çoğunun bu davranıştan kaynaklandığı söylenince, 'Rabbim Allah’tır, O’nun ortağı yoktur' karşılığını vermiştir. İbnü'l-Mübarek: Banyoda su akıp gidiyorsa idrar yapılabilir.' demiştir. Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: İbnü'l-Mübarek'in bu görüşünü bize Ahmed b. Abde el-Âmülî, ona Hibban, ona da Abdullah b. Mübârek rivayet etmiştir.]
Bize İbn Ebu Ömer, ona Süfyan b. Uyeyne, ona Said b. Ebu Arube, ona Katade, ona Hassân b. Bilal, ona da Ammar’dan (b. Yasir) Hz. Peygamber'den bu hadisin benzerini rivayet etmiştir. [(Tirmizî şöyle demiştir:) Bu konuda Osman, Âişe, Ümmü Seleme, Enes, İbn Ebu Evfâ ve Ebu Eyyûb’tan da nakledilen rivayetler vardır. İshâk b. Mansûr’u şöyle derken işittim: 'Ahmed b. Hanbel, İbn Uyeyne'den naklen, Abdulkerim'in, sakalları (parmaklalarla) aralama hakkındaki hadisi Hassan b. Bilâl’dan işitmediğini söylemiştir.' Muhammed b. İsmail: 'Bu konuda rivayet edilen en sahih hadis, Âmir b. Şakîk, ona Ebu Vâil, ona da Osman’ın rivayet ettiği hadistir.' demiştir. (Tirmizî şöyle demiştir:) Sahabe ve tabiun alimlerinin çoğunluğu bu şekilde; (abdest alırken) sakalların parmaklarla aralanması (böylece suyun sakalların arasına ulaştırılması) gerektiği yönünde, hüküm vermiştir. Ahmed b. Hanbel: Sakal arasına su geçirmeyi unutan kişinin abdestinin caiz olduğunu söylemiştir. İshak (b. Râhûye) ise: 'Kişi abdest alırken unutarak yahut sakal arasına su geçirmeyi unutarak yahut tevil ederek (gerekli olmadığını düşünerek) terk ederse abdesti caizdir; bilinçli olarak (kasden) terk ederse adestini iade eder.' demiştir.]
Bu hadisi [Kim erkeklik organına dokunursa yeniden abdest almadıkça namaz kılmasın] Üsame (ra) ve bir çokları, Hişam b. Urve, babası, Mervan ve Büsre isnadıyla benzer şekilde rivayet etmişlerdir. İshâk b. Mansur ve Ebu Usame de hadisi bu şekilde bize rivayet etmişlerdir.
Bize Kuteybe b. Said, ona Abdüsselam b. Harb el-Mülâ'î, ona da A'meş, Enes b. Malik'in (ra) şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) tuvalet ihtiyacını gidereceği vakit çömelinceye kadar elbisesini toplamazdı." [Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Muhammed b. Rabia da, Ameş vasıtasıyla Enes’den bu hadisi rivayet etmiştir. Yine, Vekî ve Ebu Yahya el Himmânî, onlara da A’meş, İbn Ömer’in şöyle dediğini rivâyet etmiştir: "Rasulullah (sav) tuvalet ihtiyacını gidereceği vakit çömelinceye kadar elbisesini toplamazdı." Bu her iki hadis de mürseldir (yani munkatı'dır). Çünkü A’meş ile alakalı olarak: 'A'meş’in, Enes’ten ya da diğer herhangi bir sahabeden bir şey duymadığı, Enes’e gördüğü 'yetiştiği) ve 'onu namaz kılarken gördüm' diyerek namaz hakkında bir şeyler anlattığı' söylenir. A’meş’in adı: Süleyman b. Mihran, Ebu Muhammed el Kâhîlî'dir; Kâhîlî’lerin azatlısıdır. A’meş: 'Babam küçük yaşta düşman topraklarından getirilmişti. Mesrûk onu kendisine mirasçı yaptı.' demiştir.
Açıklama: Rivayet munkatıdır. A'meş, Enes b. Malik'ten hadis işitmemiştir.
Bize Muhammed b. İsmail, ona Malik b. İsmail, ona İsrail b. Kays, ona Yusuf b. Ebu Bürde, ona babası (Ebu Bürde b. Ebu Musa), ona da Aişe (bt. Ebu Bekir) şöyle demiştir: Rasulullah (sav) tuvaletten çıkınca şöyle derdi: "Ey Rabbim! Beni bağışla." [Ebu İsa (Tirmizî) dedi ki: Bu hadis hasen garibtir. Bu hadisi sadece; İsrail'in, Yusuf b. Ebu Bürde'den geldiği şekliyle biliyoruz. Ebu Bürde b. Ebu Musa'nın asıl adı Amir b. Abdullah b. Kays el-Eş'arî'dir. Bu konuda Hz. Aişe'nin (r.anha) bu hadisinden başkasını da bilmiyoruz.]