حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا ابْنُ عُلَيَّةَ عَنْ رَوْحِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَقِيلٍ عَنِ الرُّبَيِّعِ قَالَتْ: أَتَانِى ابْنُ عَبَّاسٍ فَسَأَلَنِى عَنْ هَذَا الْحَدِيثِ - تَعْنِى حَدِيثَهَا الَّذِى ذَكَرَتْ: ’أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم تَوَضَّأَ، وَغَسَلَ رِجْلَيْهِ’ - فَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ: ’إِنَّ النَّاسَ أَبَوْا إِلاَّ الْغَسْلَ، وَلاَ أَجِدُ فِى كِتَابِ اللَّهِ إِلاَّ الْمَسْحَ.’

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona (İsmail) İbn Uleyye, ona Ravh b. Kasım, ona da Abdullah b. Muhammed b. Akîl, Rubeyyi'in (bt. Muavviz) şöyle dediğini rivayet etmiştir: İbn Abbas bana gelerek, 'Hz. Peygamber'in (sav) abdest alırken ayaklarını yıkadığını' bildirdiğim hadisi sordu ve sonra şöyle dedi: 'İnsanlar (ayakları) yıkamak dışında başka bir şeyi kabul etmiyorlar. Ancak ben Allah'ın Kitabı'nda sadece ayakları mesh etmeyi buluyorum.' dedi.

Açıklama: Elbani ...فَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ إِنَّ النَّاسَ kısmı dışındaki bölümün hasen olduğunu ifade etmiştir

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 56, /83

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَعَلِىُّ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالاَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ هِلاَلِ بْنِ يِسَافٍ عَنْ أَبِى يَحْيَى عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ قَالَ: رَأَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَوْمًا يَتَوَضَّئُونَ وَأَعْقَابُهُمْ تَلُوحُ، فَقَالَ: "وَيْلٌ لِلأَعْقَابِ مِنَ النَّارِ، أَسْبِغُوا الْوُضُوءَ."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe ve Ali b. Muhammed, o ikisine Veki’ (b. Cerrah), ona Süfyan (es-Sevrî), ona Mansur (b. Mu'temir), ona Hilal b. Yesâf, ona da Ebu Hâtim (Misda' el-Eslemî), Abdullah b. Ömer'in şöyle dediğini rivayet etmiştir: “Rasulullah (sav), abdest alan fakat toplukları (düzgün yıkanmadığı için kuru kalan) parlayan bir topluluk gördü. (Bu durumu hoş karşılamayan) Rasulullah (sav): "Ateşte yanacak topukların vay haline! Abdesti tam alınız" buyurdu.

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 55, /82

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا أَبُو الأَحْوَصِ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ عَنْ أَبِى حَيَّةَ قَالَ: رَأَيْتُ عَلِيًّا تَوَضَّأَ، فَغَسَلَ قَدَمَيْهِ إِلَى الْكَعْبَيْنِ. ثُمَّ قَالَ: ’أَرَدْتُ أَنْ أُرِيَكُمْ طُهُورَ نَبِيِّكُمْ صلى الله عليه وسلم.’

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Ebu Ahvas, ona da Ebû İshak (es-SEbiî), Ebu Hayye’nin (Amr b. Abdullah) şöyle dediğini rivayet etmiştir: Ben, Hz. Ali’nin abdest alırken, ayaklarını topuklarına kadar yıkadığını gördüm. Hz. Ali (abdestini tamamladıktan) sonra: 'Peygamberiniz’in (sav) abdestini size göstermek istedim.' dedi.

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 56, /83

حَدَّثَنَا الْعَبَّاسُ بْنُ الْوَلِيدِ وَأَحْمَدُ بْنُ الأَزْهَرِ قَالاَ حَدَّثَنَا مَرْوَانُ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ السِّمْطِ حَدَّثَنَا الْوَضِينُ بْنُ عَطَاءٍ عَنْ مَحْفُوظِ بْنِ عَلْقَمَةَ عَنْ سَلْمَانَ الْفَارِسِىِّ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم تَوَضَّأَ فَقَلَبَ جُبَّةَ صُوفٍ كَانَتْ عَلَيْهِ فَمَسَحَ بِهَا وَجْهَهُ .

Bize Abbas b. Velid ve Ahmed b. Ezher, onlara Mervan b. Muhammed, ona Yezid b. Simt, ona Vezîn b. Atâ, ona Mahfûz b. Alkame, ona da Selman Farisî şöyle rivayet etmiştir: Rasulullah (sav), abdest aldıktan sonra üzerindeki yün cübbeyi ters çevirdi ve yüzünü onunla kuruladı.

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 59, /85

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى حَدَّثَنَا عَاصِمُ بْنُ عَلِىٍّ حَدَّثَنَا قَيْسٌ عَنِ ابْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ أَبِى الزُّبَيْرِ عَنْ جَابِرٍ قَالَ تَوَضَّأَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَنَضَحَ فَرْجَهُ .

Bize Muhammed b. Yahya, ona Asım b. Ali, ona Kays (b. Rebî'), ona İbn Ebu Leyla (Muhammed b. Abdurrahman), ona Ebu Zübeyr (Muhammed b. Müslim), ona da Cabir (b. Abdullah) şöyle rivayet etmiştir: Rasulullah (sav) abdest aldıktan sonra avret mahalline bir miktar su serpti.

Açıklama: Abdest aldıktan sonra avret mahalline bir miktar su serpme, abdestten sonra hasıl olan bir şüpheyi gidermeye yönelik bir sünnettir. Şöyle ki kişi, abdest aldıktan sonra vesveselenip idrar damlattığını düşünebilir. Hz. Peygamber'in bu uygulamasıyla, ilgili vesvese giderilmiş olur.

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 58, /84

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَامِرِ بْنِ زُرَارَةَ عَنِ ابْنِ أَبِى زَائِدَةَ عَنْ حُرَيْثِ بْنِ أَبِى مَطَرٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ عَبَّادٍ أَبِى هُبَيْرَةَ الأَنْصَارِىِّ عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: " كَانَ نَوْمُهُ ذَلِكَ وَهُوَ جَالِسٌ . يَعْنِى النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم ."

Bize Abdullah b. Amir b. Zürare, ona Ebu Zâide [Yahya b. Zekeriya], ona Hureys b. Ebu Madar, ona Yahya b. Abbâd Ebu Hübeyre el-Ensarî, ona Said b. Cübeyr, ona da İbn Abbas şöyle demiştir: "Rasulullah'ın (sav) oturduğu haldeki uykusu, abdest almasını gerektirmeyecek kadardı."

Açıklama: Elbani bu hadisin münker olduğunu ifade etmiştir

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 62, /86

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ رُمْحٍ أَنْبَأَنَا اللَّيْثُ بْنُ سَعْدٍ عَنْ يَزِيدَ بْنِ أَبِى حَبِيبٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِى هِنْدٍ أَنَّ أَبَا مُرَّةَ مَوْلَى عَقِيلٍ حَدَّثَهُ أَنَّ أُمَّ هَانِئٍ بِنْتَ أَبِى طَالِبٍ حَدَّثَتْهُ أَنَّهُ لَمَّا كَانَ عَامُ الْفَتْحِ قَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِلَى غُسْلِهِ فَسَتَرَتْ عَلَيْهِ فَاطِمَةُ ثُمَّ أَخَذَ ثَوْبَهُ فَالْتَحَفَ بِهِ .

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 59, /84

حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى لَيْلَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ سَعْدِ بْنِ زُرَارَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ شُرَحْبِيلَ عَنْ قَيْسِ بْنِ سَعْدٍ قَالَ أَتَانَا النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فَوَضَعْنَا لَهُ مَاءً فَاغْتَسَلَ ثُمَّ أَتَيْنَاهُ بِمِلْحَفَةٍ وَرْسِيَّةٍ فَاشْتَمَلَ بِهَا فَكَأَنِّى أَنْظُرُ إِلَى أَثَرِ الْوَرْسِ عَلَى عُكَنِهِ .

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 59, /84

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَعَلِىُّ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالاَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ عَنْ سَالِمِ بْنِ أَبِى الْجَعْدِ عَنْ كُرَيْبٍ حَدَّثَنَا ابْنُ عَبَّاسٍ عَنْ خَالَتِهِ مَيْمُونَةَ قَالَتْ أَتَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِثَوْبٍ حِينَ اغْتَسَلَ مِنَ الْجَنَابَةِ فَرَدَّهُ وَجَعَلَ يَنْفُضُ الْمَاءَ .

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 59, /84

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَامِرِ بْنِ زُرَارَةَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ زَكَرِيَّا بْنِ أَبِى زَائِدَةَ عَنْ حَجَّاجٍ عَنْ فُضَيْلِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَلْقَمَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَامَ حَتَّى نَفَخَ ثُمَّ قَامَ فَصَلَّى .

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 62, /86