Açıklama: Rivayette yer alan ve 'Allah'ın andını doğru çıkaracak az bir müddet' şeklinde tercüme ettiğimiz تَحِلَّةَ الْقَسَمِ ifadesi ile Hz. Peygamber'in (sav) Meryem suresi yetmiş birinci ayeti kastettiği kaydedilmiştir. Hadisi nakleden İmam Buhari'nin de rivayetin sonunda zikrettiği ayeti kerimede "Hepiniz muhakkak oraya (cehenneme) geleceksiniz" buyrulmakta, herkesin ahirette cehennemi göreceği haber verilmektedir. Üç çocuğu vefat eden Müslüman her ne kadar affa nail olsa da bu haberin tahakkuk edeceği kadar bir miktar cehenneme gireceği yahut orayı göreceği ifade edilmiştir. Bkz. Ayni, Umdetü'l-Kari, VIII, 33.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
16153, T001060
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ عَنْ مَالِكِ بْنِ أَنَسٍ ح وَحَدَّثَنَا الأَنْصَارِىُّ حَدَّثَنَا مَعْنٌ حَدَّثَنَا مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لاَ يَمُوتُ لأَحَدٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ ثَلاَثَةٌ مِنَ الْوَلَدِ فَتَمَسَّهُ النَّارُ إِلاَّ تَحِلَّةَ الْقَسَمِ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ عُمَرَ وَمُعَاذٍ وَكَعْبِ بْنِ مَالِكٍ وَعُتْبَةَ بْنِ عَبْدٍ وَأُمِّ سُلَيْمٍ وَجَابِرٍ وَأَنَسٍ وَأَبِى ذَرٍّ وَابْنِ مَسْعُودٍ وَأَبِى ثَعْلَبَةَ الأَشْجَعِىِّ وَابْنِ عَبَّاسٍ وَعُقْبَةَ بْنِ عَامِرٍ وَأَبِى سَعِيدٍ وَقُرَّةَ بْنِ إِيَاسٍ الْمُزَنِىِّ . قَالَ وَأَبُو ثَعْلَبَةَ الأَشْجَعِىُّ لَهُ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم حَدِيثٌ وَاحِدٌ هُوَ هَذَا الْحَدِيثُ وَلَيْسَ هُوَ الْخُشَنِىَّ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ أَبِى هُرَيْرَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Kuteybe, ona Malik b. Enes, (H) Bize Ensârî [İshak b. Musa], ona Ma'n [b. İsa], ona Malik b. Enes, ona İbn Şihab [ez-Zührî], ona Said b. el-Müseyyeb, ona da Ebu Hureyre'nin naklettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir Müslüman'ın üç çocuğu vefat ederse, Allah'ın andını doğru çıkaracak az bir müddet haricinde cehennem ona dokunamaz."
Bu konuda Ömer, Muaz, Ka’b b. Malik, Utbe b. Abd, Ümmü Süleym, Cabir, Enes, Ebu Zerr, İbn Mesud, Ebu Sa’lebe el-Eşceî, İbn Abbâs, Ukbe b. Âmir, Ebu Said, Kurra b. İyâs el-Müzenî’den de hadis nakledilmiştir.
Ebu Sa'lebe el-Eşceî Hz. Peygamber'den (sav) sadece bir hadisi vardır ve o da bu hadistir. O Huşenî değildir. Ebu İsa [Tirmizi]: 'Ebu Hureyre hadisi hasen-sahihtir.' demiştir.
Açıklama:
Rivayette yer alan ve 'Allah'ın andını doğru çıkaracak az bir müddet' şeklinde tercüme ettiğimiz تَحِلَّةَ الْقَسَمِ ifadesi ile Hz. Peygamber'in (sav) Meryem suresi yetmiş birinci ayeti kastettiği kaydedilmiştir. Hadisi nakleden İmam Buhari'nin de rivayetin sonunda zikrettiği ayeti kerimede "Hepiniz muhakkak oraya (cehenneme) geleceksiniz" buyrulmakta, herkesin ahirette cehennemi göreceği haber verilmektedir. Üç çocuğu vefat eden Müslüman her ne kadar affa nail olsa da bu haberin tahakkuk edeceği kadar bir miktar cehenneme gireceği yahut orayı göreceği ifade edilmiştir. Bkz. Ayni, Umdetü'l-Kari, VIII, 33.
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 64, 3/374
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Said b. Müseyyeb el-Kuraşî (Said b. Müseyyeb b. Hazn b. Ebu Vehb)
3. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
4. Ebu Abdullah Malik b. Enes el-Esbahî (Malik b. Enes b. Malik b. Ebu Amir)
5. Ebu Yahya Ma'n b. İsa el-Kazzâz (Ma'n b. İsa b. Ma'n)
6. Ebu Musa İshak b. Musa el-Ensari (İshak b. Musa b. Abdullah b. Musa b. Abdullah b. Yezid)
Konular:
Aile, Çocuk, erken ölümü
Çocuk, üç çocuğu ölen Cehennemden kurtulur
Öneri Formu
Hadis Id, No:
281899, T001000-2
Hadis:
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ حَدَّثَنَا قُرَّانُ بْنُ تَمَّامٍ وَمَرْوَانُ بْنُ مُعَاوِيَةَ وَيَزِيدُ بْنُ هَارُونَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ عُبَيْدٍ الطَّائِىِّ عَنْ عَلِىِّ بْنِ رَبِيعَةَ الأَسَدِىِّ قَالَ مَاتَ رَجُلٌ مِنَ الأَنْصَارِ يُقَالُ لَهُ قَرَظَةُ بْنُ كَعْبٍ فَنِيحَ عَلَيْهِ فَجَاءَ الْمُغِيرَةُ بْنُ شُعْبَةُ فَصَعِدَ الْمِنْبَرَ فَحَمِدَ اللَّهَ وَأَثْنَى عَلَيْهِ وَقَالَ مَا بَالُ النَّوْحِ فِى الإِسْلاَمِ أَمَا إِنِّى سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « مَنْ نِيحَ عَلَيْهِ عُذِّبَ بِمَا نِيحَ عَلَيْهِ » . وَفِى الْبَابِ عَنْ عُمَرَ وَعَلِىٍّ وَأَبِى مُوسَى وَقَيْسِ بْنِ عَاصِمٍ وَأَبِى هُرَيْرَةَ وَجُنَادَةَ بْنِ مَالِكٍ وَأَنَسٍ وَأُمِّ عَطِيَّةَ وَسَمُرَةَ وَأَبِى مَالِكٍ الأَشْعَرِىِّ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ الْمُغِيرَةِ حَدِيثٌ غَرِيبٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Ahmed b. Menî', ona Kurrân b. Temmâm, Mervân b. Muâviye ve Yezid b. Harun, onlara Said b. Ubeyd et-Tâî, ona da Ali b. Rabî'a el-Esedî şöyle rivayet etmiştir:
Kendisine Kuraza b. Kâ'b denilip Ensar'dan olan bir adam vefat etti de kendisi için ağlandı. (Bunun üzerine) Muğîra b. Şu'be minbere çıkıp Allah'a hamd etti (ve) onu övdü. (Ardından), "İslâm'da (ölü için) ağlamak da nedir? Ben, Rasulullah'ın (sav) 'Kendisi için ağlanan, kendisine ağlanması sebebiyle azap görür' buyurduğunu işittim" dedi.
Bu konuda Ömer, Ali, Ebu Musa, Kays b. Âsım, Ebu Hureyre, Cünâde b. Mâlik, Enes, Ümmü Atiyye, Semüra ve Ebu Mâlik'ten de hadis rivayet edilmiştir.
Ebu İsa şöyle demiştir: Muğîra hadisi, garîb-hasen-sahih bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 23, 3/324
Senetler:
1. Ebu Abdullah Muğîra b. Şube es-Sekafî (Mugîra b. Şube b. Ebu Amir b. Mesud b. Muattib)
2. Ebu Muğira Ali b. Rabî'a el-Valibi (Ali b. Rabi'a b. Nadle)
3. Ebu Hüzeyl Said b. Ubeyd et-Tai (Said b. Ubeyd)
4. Ebu Abdullah Mervan b. Muaviye el-Fezârî (Mervan b. Muaviye b. Haris b. Esma b. Harice)
5. Ahmed b. Meni' el-Begavî (Ahmed b. Meni' b. Abdurrahman)
Konular:
Cenaze, ardından ağlamak /musıbet karşısında
Cenaze, Ölüye ağlamanın azab sebebi olması
KTB, CENAZE, CENAİZ
Öneri Formu
Hadis Id, No:
281900, T001000-3
Hadis:
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ حَدَّثَنَا قُرَّانُ بْنُ تَمَّامٍ وَمَرْوَانُ بْنُ مُعَاوِيَةَ وَيَزِيدُ بْنُ هَارُونَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ عُبَيْدٍ الطَّائِىِّ عَنْ عَلِىِّ بْنِ رَبِيعَةَ الأَسَدِىِّ قَالَ مَاتَ رَجُلٌ مِنَ الأَنْصَارِ يُقَالُ لَهُ قَرَظَةُ بْنُ كَعْبٍ فَنِيحَ عَلَيْهِ فَجَاءَ الْمُغِيرَةُ بْنُ شُعْبَةُ فَصَعِدَ الْمِنْبَرَ فَحَمِدَ اللَّهَ وَأَثْنَى عَلَيْهِ وَقَالَ مَا بَالُ النَّوْحِ فِى الإِسْلاَمِ أَمَا إِنِّى سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « مَنْ نِيحَ عَلَيْهِ عُذِّبَ بِمَا نِيحَ عَلَيْهِ » . وَفِى الْبَابِ عَنْ عُمَرَ وَعَلِىٍّ وَأَبِى مُوسَى وَقَيْسِ بْنِ عَاصِمٍ وَأَبِى هُرَيْرَةَ وَجُنَادَةَ بْنِ مَالِكٍ وَأَنَسٍ وَأُمِّ عَطِيَّةَ وَسَمُرَةَ وَأَبِى مَالِكٍ الأَشْعَرِىِّ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ الْمُغِيرَةِ حَدِيثٌ غَرِيبٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Ahmed b. Menî', ona Kurrân b. Temmâm, Mervân b. Muâviye ve Yezid b. Harun, onlara Said b. Ubeyd et-Tâî, ona da Ali b. Rabî'a el-Esedî şöyle rivayet etmiştir:
Kendisine Kuraza b. Kâ'b denilip Ensar'dan olan bir adam vefat etti de kendisi için ağlandı. (Bunun üzerine) Muğîra b. Şu'be minbere çıkıp Allah'a hamd etti (ve) onu övdü. (Ardından), "İslâm'da (ölü için) ağlamak da nedir? Ben, Rasulullah'ın (sav) 'Kendisi için ağlanan, kendisine ağlanması sebebiyle azap görür' buyurduğunu işittim" dedi.
Bu konuda Ömer, Ali, Ebu Musa, Kays b. Âsım, Ebu Hureyre, Cünâde b. Mâlik, Enes, Ümmü Atiyye, Semüra ve Ebu Mâlik'ten de hadis rivayet edilmiştir.
Ebu İsa şöyle demiştir: Muğîra hadisi, garîb-hasen-sahih bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 23, 3/324
Senetler:
1. Ebu Abdullah Muğîra b. Şube es-Sekafî (Mugîra b. Şube b. Ebu Amir b. Mesud b. Muattib)
2. Ebu Muğira Ali b. Rabî'a el-Valibi (Ali b. Rabi'a b. Nadle)
3. Ebu Hüzeyl Said b. Ubeyd et-Tai (Said b. Ubeyd)
4. Ebu Temmâm Kurrân b. Temmâm el-Esedî (Kurrân b. Temmâm)
5. Ahmed b. Meni' el-Begavî (Ahmed b. Meni' b. Abdurrahman)
Konular:
Cenaze, ardından ağlamak /musıbet karşısında
Cenaze, Ölüye ağlamanın azab sebebi olması
KTB, CENAZE, CENAİZ
Öneri Formu
Hadis Id, No:
281901, T001004-2
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا عَبَّادُ بْنُ عَبَّادٍ الْمُهَلَّبِىُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ يَحْيَى بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنِ ابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « الْمَيِّتُ يُعَذَّبُ بِبُكَاءِ أَهْلِهِ عَلَيْهِ » . فَقَالَتْ عَائِشَةُ يَرْحَمُهُ اللَّهُ لَمْ يَكْذِبْ وَلَكِنَّهُ وَهِمَ إِنَّمَا قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم لِرَجُلٍ مَاتَ يَهُودِيًّا « إِنَّ الْمَيِّتَ لَيُعَذَّبُ وَإِنَّ أَهْلَهُ لَيَبْكُونَ عَلَيْهِ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ وَقَرَظَةَ بْنِ كَعْبٍ وَأَبِى هُرَيْرَةَ وَابْنِ مَسْعُودٍ وَأُسَامَةَ بْنِ زَيْدٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ عَائِشَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ. وَقَدْ رُوِىَ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ عَنْ عَائِشَةَ . وَقَدْ ذَهَبَ أَهْلُ الْعِلْمِ إِلَى هَذَا وَتَأَوَّلُوا هَذِهِ الآيَةَ ( وَلاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى ) وَهُوَ قَوْلُ الشَّافِعِىِّ .
Tercemesi:
Bize Kuteybe, ona Abbâd b. Abbâd el-Mühellebî, ona Muhammed b. Amr, ona Yahya b. Abdurrahman, ona da İbn Ömer, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Ölü, ailesinin kendisi için ağlaması sebebiyle azap görür.
Aişe, "Allah, (İbn Ömer'e) rahmet etsin. Yalan konuşmamıştır ama o, yanılmıştır. Ancak Rasulullah (sa), Yahûdî olarak ölen bir adam için 'Ölü, gerçekten azap çekmektedir. Ailesi ise onun için ağlamaktadır' buyurmuştur" dedi.
Bu konuda İbn Abbas, Kuraza b. Kâ'b, Ebu Hureyre, İbn Mesud ve Üsâme b. Zeyd'den de hadis nakledilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Aişe hadisi, hasen-sahih bir hadis olup Aişe'den pek çok tarik ile rivayet edilmiştir.
İlim ehli bu görüşü benimseyip "Kimse, başkasının günahını yüklenemez" ayetini tevil etmişlerdir ki bu, Şâfiî'nin de görüşüdür.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 25, 3/327
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. Ebu Muhammed Yahya b. Abdurrahman el-Lahmî (Yahya b. Abdurrahman b. Hâtıb b. Ebu Belte'a)
3. Ebu Abdullah Muhammed b. Amr el-Leysî (Muhammed b. Amr b. Alkame b. Vakkas)
4. Ebu Muaviye Abbad b. Abbad el-Mühellebî (Abbad b. Abbad b. Habib b. Mühelleb)
5. Ebu Recâ Kuteybe b. Said es-Sekafi (Kuteybe b. Said b. Cemil b. Tarif)
Konular:
Cenaze, Ölüye ağlamanın azab sebebi olması
Öneri Formu
Hadis Id, No:
281902, T001006-2
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ عَنْ مَالِكٍ قَالَ وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ مُوسَى حَدَّثَنَا مَعْنٌ حَدَّثَنَا مَالِكٌ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى بَكْرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرِو بْنِ حَزْمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَمْرَةَ أَنَّهَا أَخْبَرَتْهُ أَنَّهَا سَمِعَتْ عَائِشَةَ وَذُكِرَ لَهَا أَنَّ ابْنَ عُمَرَ يَقُولُ إِنَّ الْمَيِّتَ لَيُعَذَّبُ بِبُكَاءِ الْحَىِّ عَلَيْهِ . فَقَالَتْ عَائِشَةُ غَفَرَ اللَّهُ لأَبِى عَبْدِ الرَّحْمَنِ أَمَا إِنَّهُ لَمْ يَكْذِبْ وَلَكِنَّهُ نَسِىَ أَوْ أَخْطَأَ إِنَّمَا مَرَّ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَلَى يَهُودِيَّةٍ يُبْكَى عَلَيْهَا فَقَالَ « إِنَّهُمْ لَيَبْكُونَ عَلَيْهَا وَإِنَّهَا لَتُعَذَّبُ فِى قَبْرِهَا » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حسن صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Kuteybe, ona Mâlik; (T) Bize İshak b. Musa, ona Ma'n, ona Mâlik, ona Abdullah b. Ebu Bekir b. Muhammed b. Amr b. Hazm, ona babası (Ebu Bekir b. Amr), ona da Amra, Aişe'den naklen şöyle rivayet etmiştir:
Aişe'ye, İbn Ömer'in "Ölü, hayatta olanın kendisi için ağlaması sebebiyle azap görür" dediği bildirildi. (Aişe) de, "Allah, Ebu Abdurrahman'ı affetsin! Gerçek şu ki o, yalan konuşmamıştır. Ancak, unutmuş ya da yanılmıştır. (İşin aslı), Rasulullah (sav) kendisi için ağlanan Yahûdî (bir kadının cenazesinden) geçmiş (ve) 'Onlar, (ölü) için ağlıyorlar. (Ölü) ise kabrinde muhakkak azap görüyor' buyurmuştur" dedi.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-sahih bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 25, 3/328
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. Amre bt. Abdurrahman el-Ensâriyye (Amre bt. Abdurrahman b. Sa'd b. Zürâre)
3. Ebu Bekir b. Amr el-Ensarî (Ebu Bekir b. Muhammed b. Amr b. Hazm)
4. Abdullah b. Ebu Bekir el-Ensari (Abdullah b. Ebu Bekir b. Muhammed b. Amr b. Hazm)
5. Ebu Abdullah Malik b. Enes el-Esbahî (Malik b. Enes b. Malik b. Ebu Amir)
6. Ebu Recâ Kuteybe b. Said es-Sekafi (Kuteybe b. Said b. Cemil b. Tarif)
Konular:
Cenaze, Ölüye ağlamanın azab sebebi olması
Öneri Formu
Hadis Id, No:
282024, T001028-2
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو كُرَيْبٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْمُبَارَكِ وَيُونُسُ بْنُ بُكَيْرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ يَزِيدَ بْنِ أَبِى حَبِيبٍ عَنْ مَرْثَدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْيَزَنِىِّ قَالَ كَانَ مَالِكُ بْنُ هُبَيْرَةَ إِذَا صَلَّى عَلَى جَنَازَةٍ فَتَقَالَّ النَّاسَ عَلَيْهَا جَزَّأَهُمْ ثَلاَثَةَ أَجْزَاءٍ ثُمَّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ صَلَّى عَلَيْهِ ثَلاَثَةُ صُفُوفٍ فَقَدْ أَوْجَبَ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ عَائِشَةَ وَأُمِّ حَبِيبَةَ وَأَبِى هُرَيْرَةَ وَمَيْمُونَةَ زَوْجِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ مَالِكِ بْنِ هُبَيْرَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ هَكَذَا رَوَاهُ غَيْرُ وَاحِدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْحَاقَ . وَرَوَى إِبْرَاهِيمُ بْنُ سَعْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْحَاقَ هَذَا الْحَدِيثَ وَأَدْخَلَ بَيْنَ مَرْثَدٍ وَمَالِكِ بْنِ هُبَيْرَةَ رَجُلاً . وَرِوَايَةُ هَؤُلاَءِ أَصَحُّ عِنْدَنَا .
Tercemesi:
Bize Ebu Kureyb, ona Abdullah b. el-Mübarek ve Yunus b. Bükeyr, onlara Muhammed b. İshak, ona Yezid b. Ebu Habib, ona Mersed b. Abdullah el-Yezenî rivayetle dedi ki: Malik b. Hubeyre bir cenazenin namazını kıl(dır)acak olur da onunla beraber gelen insanların az olduğunu görürse onları üçe böler sonra şöyle derdi: Rasulullah (sav):
-Kimin üzerine üç saf (kadar bir cemaat) namaz kılarsa artık onun için (Cennet) vacip olur, buyurdu.
(Tirmizi) dedi ki: Bu hususta Âişe Ümmü Habibe, Ebu Hureyre ve Nebi (sav)’ın zevcesi Meymune’den de gelmiş rivayetler vardır.
Ebu İsa dedi ki: Malik b. Hubeyre’nin rivayet ettiği hadis hasen bir hadistir. Bu hadisi bu şekilde birden çok kişi Muhammed b. İshak’dan rivayet etmiş bulunmaktadır. İbrahim b. Sa‘d da Muhammed b. İshak da bu hadisi böylece rivayet etmiş olup, o Mersed ile Malik b. Hubeyre arasına bir ravi daha zikretmiştir. Bunların rivayeti ise bizce daha sahihtir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 40, 3/347
Senetler:
1. Ebu Said Malik b. Hübeyra es-Sekûnî (Malik b. Hübeyra b. Halid b. Müslim b. Haris)
2. Ebu Hayr Mersed b. Abdullah el-Yeznî (Mersed b. Abdullah)
3. İbn Ebu Habib Yezid b. Kays el-Ezdî (Yezid b. Süveyd)
4. İbn İshak el-Kuraşî (Muhammed b. İshak b. Yesar b. Hıyar)
5. Ebu Abdurrahman Abdullah b. Mübarek el-Hanzalî (Abdullah b. Mübarek b. Vadıh)
6. Ebu Küreyb Muhammed b. Alâ el-Hemdânî (Muhammed b. Alâ b. Kureyb)
Konular:
Cenaze namazı, katılıp dua edecek kişi sayısı
KTB, NAMAZ,
Öneri Formu
Hadis Id, No:
16091, T001053
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو كُرَيْبٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الصَّلْتِ عَنْ أَبِى كُدَيْنَةَ عَنْ قَابُوسِ بْنِ أَبِى ظَبْيَانَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ مَرَّ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِقُبُورِ الْمَدِينَةِ. فَأَقْبَلَ عَلَيْهِمْ بِوَجْهِهِ فَقَالَ « السَّلاَمُ عَلَيْكُمْ يَا أَهْلَ الْقُبُورِ. يَغْفِرُ اللَّهُ لَنَا وَلَكُمْ. أَنْتُمْ سَلَفُنَا وَنَحْنُ بِالأَثَرِ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ بُرَيْدَةَ وَعَائِشَةَ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ ابْنِ عَبَّاسٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ غَرِيبٌ . وَأَبُو كُدَيْنَةَ اسْمُهُ يَحْيَى بْنُ الْمُهَلَّبِ وَأَبُو ظَبْيَانَ اسْمُهُ حُصَيْنُ بْنُ جُنْدُبٍ .
Tercemesi:
Bize Ebu Küreyb (Muhammed b. Alâ), ona Muhammed b. Salt, ona Ebu Küdeyne (Yahya b. Mühelleb), ona Kabûs b. Ebu Zabyân, ona babası (Husayn b. Cündüb), ona da (Abdullah) b. Abbas şöyle demiştir: Rasulullah (sav) Medine'de mezarlığa uğradı ve yüzünü mezarlığa doğru çevirerek şöyle buyurdu: "es-Selâmu Aleyküm (Allah'ın selamı üzerine olsun) Ey bu kabirlerde yatanlar! Allah bizi de sizi de affetsin. Siz bizden önce gittiniz, biz de sizin peşinizden geleceğiz."
Tirmizî dedi ki: Bu konuda Büreyde ve Âişe’den de hadis rivayet edilmiştir.
Tirmizî dedi ki: İbn Abbas hadisi hasen garib bir hadistir. Ebu Küdeyne'nin ismi Yahya b. Mühelleb'tir. Ebu Zabyan'ın ismi ise Husayn b. Cündüb'tür.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 59, 3/369
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Ebu Zabyan Husayn b. Cündüb el-Mezhicî (Husayn b. Cündüb b. Amr b. Haris)
3. Kabus b. Ebu Zabyan el-Cenbi (Kabus b. Husayn b. Cündeb)
4. Ebu Küdeyne Yahya b. Mühelleb el-Becelî (Yahya b. Mühelleb)
5. Ebu Cafer Muhammed b. Salt el-Esedi (Muhammed b. Salt b. Haccac)
6. Ebu Küreyb Muhammed b. Alâ el-Hemdânî (Muhammed b. Alâ b. Kureyb)
Konular:
Dua, kabirdekiler için okunacak dua
Kabir, ziyareti
Öneri Formu
Hadis Id, No:
16204, T001074
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مَهْدِىٍّ وَأَبُو عَامِرٍ الْعَقَدِىُّ قَالاَ حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ سَعْدٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِى هِلاَلٍ عَنْ رَبِيعَةَ بْنِ سَيْفٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَا مِنْ مُسْلِمٍ يَمُوتُ يَوْمَ الْجُمُعَةِ أَوْ لَيْلَةَ الْجُمُعَةِ إِلاَّ وَقَاهُ اللَّهُ فِتْنَةَ الْقَبْرِ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ غَرِيبٌ.قال و هذا حديث وَلَيْسَ إِسْنَادُهُ بِمُتَّصِلٍ . رَبِيعَةُ بْنُ سَيْفٍ إِنَّمَا يَرْوِى عَنْ أَبِى عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْحُبُلِىِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو وَلاَ نَعْرِفُ لِرَبِيعَةَ بْنِ سَيْفٍ سَمَاعًا مِنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Beşşar, ona Abdurrahman b. Mehdî ve Ebu Âmir el-Akadî, onlara Hişam b. Sa'd, ona Said b. Ebu Hilal, ona Rabîa b. Seyf, ona da Abdullah b. Amr şöyle demiştir: Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: “Cuma günü veya Cuma gecesi ölen bir Müslüman’ı, Allah kabir fitnesinden korur.” Tirmîzî: Bu hadis garibtir. Senedi muttasıl değildir. Rabia b. Seyf sadece Ebu Abdurrahman el-Hubullî vasıtasıyla Abdullah b. Amr’dan rivayet ediyor. Rabia b. Seyf’in, Abdullah b. Amr’dan hadis duyduğunu bilmiyoruz.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 72, 3/386
Senetler:
1. Ebu Muhammed Abdullah b. Amr es-Sehmî (Abdullah b. Amr b. Âs b. Vail b. Haşim)
2. Rebia b. Seyf el-Meâfirî (Rebia b. Seyf b. Mâti')
3. Said b. Ebu Hilal el-Leysi (Said b. Ebu Hilal)
4. Ebu Abbad Hişam b. Sa'd el-Kuraşî (Hişam b. Sa'd)
5. Ebu Said Abdurrahman b. Mehdî el-Anberî (Abdurrahman b. Mehdi b. Hassân b. Abdurrahman)
6. Muhammed b. Beşşâr el-Abdî (Muhammed b. Beşşâr b. Osman)
Konular:
Kabir Hayatı, Kabir Azabı
Ölüm, cuma günü veya gecesi gelen ölüm
Öneri Formu
Hadis Id, No:
281894, T001051-2
Hadis:
حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ وَأَبُو عَمَّارٍ قَالاَ أَخْبَرَنَا الْوَلِيدُ بْنُ مُسْلِمٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ يَزِيدَ بْنِ جَابِرٍ عَنْ بُسْرِ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ وَاثِلَةَ بْنِ الأَسْقَعِ عَنْ أَبِى مَرْثَدٍ الْغَنَوِىِّ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَهُ.{ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « لاَ تَجْلِسُوا عَلَى الْقُبُورِ وَلاَ تُصَلُّوا إِلَيْهَا » } وَلَيْسَ فِيهِ عَنْ أَبِى إِدْرِيسَ وَهَذَا الصَّحِيحُ . قَالَ أَبُو عِيسَى قَالَ مُحَمَّدٌ وَحَدِيثُ ابْنِ الْمُبَارَكِ خَطَأٌ أَخْطَأَ فِيهِ ابْنُ الْمُبَارَكِ وَزَادَ فِيهِ عَنْ أَبِى إِدْرِيسَ الْخَوْلاَنِىِّ وَإِنَّمَا هُوَ بُسْرُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ وَاثِلَةَ بْنِ الأَسْقَعِ هَكَذَا رَوَى غَيْرُ وَاحِدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ يَزِيدَ بْنِ جَابِرٍ. وَلَيْسَ فِيهِ عَنْ أَبِى إِدْرِيسَ وَبُسْرُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ قَدْ سَمِعَ مِنْ وَاثِلَةَ بْنِ الأَسْقَعِ .
Tercemesi:
Bize Ali b. Hucr ve Ebu Ammar (Hüseyin b. Hureys el-Huzaî), onlara Velid b. Müslim (el-Kuraşî), ona Abdurrahman b. Yezid b. Cabir (el-Ezdî), ona Büsr b. Ubeydullah (el-Hadramî), ona Vasile b. Eska (el-Leysî), ona Ebu Mersed (Kennaz b. Husayn) el-Ganevî Rasul-i Ekrem’den (sav) (T001050) no. lu hadisin benzerini (Kabirlerin üzerine oturmayın kabirlere karşı da namaz kılmayın) nakletti. Bu rivayetin senedinde Ebu İdris el-Havlanî yoktur. Ve sahih olan da budur.
Tirmizî: Muhammed diyor ki: İbn’ül Mübarek’in rivayeti yanlış olup İbn’ül Mübarek bu rivayetinde yanılarak “Ebu İdris el Havlanî’den” diye bir ilavede bulunmuştur. Doğru olan rivayet, Büsr b. Ubeydullah’ın Vasile’den yaptığı rivayetidir. Pek çok kimse Abdurrahman b. Yezid b. Câbir’den rivayet ettiler ve “Ebu İdris el Havlanî” den demediler, Büsr b. Ubeydullah, Vasile b. Eska’dan hadis işitmiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 57, 3/368
Senetler:
1. Ebu Mersed Kennaz b. Husayn el-Ğanevî (Kennaz b. Husayn b. Yerbu' b. Tarif)
2. Ebu Eska' Vasile b. el-Eska el-Leysî (Vasile b. Eska' b. Abdüluzza b. Abdülyalil b. Naşib)
3. Büsr b. Ubeydullah el-Hadramî (Büsr b. Ubeydullah)
4. Abdurrahman b. Yezid el-Ezdî (Abdurrahman b. Yezid b. Câbir)
5. Ebu Abbas Velid b. Müslim el-Kuraşî (Velid b. Müslim)
6. Ebu Hasan Ali b. Hucr es-Sa'dî (Ali b. Hucr b. İyas b. Mukatil)
Konular:
Kabir, üzerinde oturma, vs'nin yasak olması
Namaz, mezarlıkta namaz kılmanın mekruh oluşu
Öneri Formu
Hadis Id, No:
281984, T001074-2
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مَهْدِىٍّ وَأَبُو عَامِرٍ الْعَقَدِىُّ قَالاَ حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ سَعْدٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِى هِلاَلٍ عَنْ رَبِيعَةَ بْنِ سَيْفٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَا مِنْ مُسْلِمٍ يَمُوتُ يَوْمَ الْجُمُعَةِ أَوْ لَيْلَةَ الْجُمُعَةِ إِلاَّ وَقَاهُ اللَّهُ فِتْنَةَ الْقَبْرِ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ غَرِيبٌ.قال و هذا حديث وَلَيْسَ إِسْنَادُهُ بِمُتَّصِلٍ . رَبِيعَةُ بْنُ سَيْفٍ إِنَّمَا يَرْوِى عَنْ أَبِى عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْحُبُلِىِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو وَلاَ نَعْرِفُ لِرَبِيعَةَ بْنِ سَيْفٍ سَمَاعًا مِنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو .
Tercemesi:
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Cenâiz 72, 3/386
Senetler:
1. Ebu Muhammed Abdullah b. Amr es-Sehmî (Abdullah b. Amr b. Âs b. Vail b. Haşim)
2. Rebia b. Seyf el-Meâfirî (Rebia b. Seyf b. Mâti')
3. Said b. Ebu Hilal el-Leysi (Said b. Ebu Hilal)
4. Ebu Abbad Hişam b. Sa'd el-Kuraşî (Hişam b. Sa'd)
5. Ebu Âmir Abdülmelik b. Amr el-Kaysî (Abdülmelik b. Amr)
6. Muhammed b. Beşşâr el-Abdî (Muhammed b. Beşşâr b. Osman)
Konular:
Kabir Hayatı, Kabir Azabı
Ölüm, cuma günü veya gecesi gelen ölüm
Giriş