Öneri Formu
Hadis Id, No:
282769, T001304-2
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ وَأَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ قَالاَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَقَالَ قُتَيْبَةُ يَبْلُغُ بِهِ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لاَ تَنَاجَشُوا » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنِ ابْنِ عُمَرَ وَأَنَسٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ أَبِى هُرَيْرَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ أَهْلِ الْعِلْمِ . كَرِهُوا النَّجْشَ . قَالَ أَبُو عِيسَى وَالنَّجْشُ أَنْ يَأْتِىَ الرَّجُلُ الَّذِى يَفْصِلُ السِّلْعَةَ إِلَى صَاحِبِ السِّلْعَةِ فَيَسْتَامُ بِأَكْثَرَ مِمَّا تَسْوَى. وَذَلِكَ عِنْدَمَا يَحْضُرُهُ الْمُشْتَرِى يُرِيدُ أَنْ يَغْتَرَّ الْمُشْتَرِى بِهِ وَلَيْسَ مِنْ رَأْيِهِ الشِّرَاءُ. إِنَّمَا يُرِيدُ أَنْ يَخْدَعَ الْمُشْتَرِىَ بِمَا يَسْتَامُ. وَهَذَا ضَرْبٌ مِنَ الْخَدِيعَةِ . قَالَ الشَّافِعِىُّ وَإِنْ نَجَشَ رَجُلٌ فَالنَّاجِشُ آثِمٌ فِيمَا يَصْنَعُ وَالْبَيْعُ جَائِزٌ لأَنَّ الْبَائِعَ غَيْرُ النَّاجِشِ .
Tercemesi:
Bize Kuteybe ve Ahmed b. Meni', onalara Süfyan, ona Zührî, ona Said b. Müseyyeb, ona da Ebu Hüreyre (ra) -Kuteybe bu hadisi Ebu Hüreyre'nin merfu olarak rivayet ettiğini söylemiştir.- Rasulullah'tan (sav) şöyle rivayet etmiştir: Alma niyeti olmadığınız halde malın fiyatını arttıran bir teklifte bulunarak müşterileri kızıştırmayınız.
Tirmîzî, 'Bu konuda İbn Ömer ve Enes’den de hadis rivayet edilmiştir.' dedi.
Ebu İsa (et-Tirmîzî), 'Ebu Hüreyre hadisi hasen sahihtir. İlim adamlarının uygulaması bu hadise göre olup, müşteri kızıştırarak aldatmayı hoş görmezler.'dedi.
Tirmîzî: "Neceş, satıcının yanına bir müşterinin gelerek diğer müşterilerin verdiği fiyattan daha fazlasını vermesidir. Bu kişi müşterinin yanına onu aldatmak için gelmiştir. Gerçekte o, bu malı alacak değildir. Malın değerinden daha fazla fiyat vermek suretiyle müşteriyi aldatmak istemektedir. Bu bir tür aldatmadır."
Şâfi dedi ki: "Bir kimse satıcı için müşteri kızıştırırsa yaptığı bu işten dolayı günaha girer fakat alışveriş caizdir. Çünkü neceş yapan yapan satıcı değildir."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Buyû' 65, 3/597
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Said b. Müseyyeb el-Kuraşî (Said b. Müseyyeb b. Hazn b. Ebu Vehb)
3. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
4. Ebu Muhammed Süfyan b. Uyeyne el-Hilâlî (Süfyân b. Uyeyne b. Meymûn)
5. Ahmed b. Meni' el-Begavî (Ahmed b. Meni' b. Abdurrahman)
Konular:
Aldatmak, alış-verişte aldatmak
Ticaret, yasak olan şekilleri
Bize Muhammed b. Abdüla'lâ es-San'ânî, ona Halid b. Haris, ona Şu'be, ona Ubeydullah b. Ebu Bekir b. Enes, ona Enes'in rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) büyük günahların (neler olduğu) konusunda şöyle buyurmuştur:
"Allah'a ortak koşmak, anne-babaya isyan etmek, cana kıymak ve yalan söylemektir."
[Ebu İsa der ki: Bu konuda Ebu Bekre, Eymen b. Hureym ve İbn Ömer'den de hadis nakledilmiştir. Ebu İsa der ki: Enes'in hadisi hasen-sahih-garib bir hadistir.]
Açıklama: Tercümeye "yalan söylemek" diye yansıtılan "قول الزور" yalan söylemek dışında küfür sözleri dile getirmek, iftira atmak, gıybet etmek, yalancı şahitlik etmek, birine sövmek ve karalamak, lanet okumak vb. kötü ve haram sözleri işlemek olarak açıklanmıştır.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
16727, T001207
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الأَعْلَى الصَّنْعَانِىُّ حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ الْحَارِثِ عَنْ شُعْبَةَ حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ أَبِى بَكْرِ بْنِ أَنَسٍ عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فِى الْكَبَائِرِ قَالَ « الشِّرْكُ بِاللَّهِ وَعُقُوقُ الْوَالِدَيْنِ وَقَتْلُ النَّفْسِ وَقَوْلُ الزُّورِ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ أَبِى بَكْرَةَ وَأَيْمَنَ بْنِ خُرَيْمٍ وَابْنِ عُمَرَ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ أَنَسٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ غَرِيبٌ .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Abdüla'lâ es-San'ânî, ona Halid b. Haris, ona Şu'be, ona Ubeydullah b. Ebu Bekir b. Enes, ona Enes'in rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) büyük günahların (neler olduğu) konusunda şöyle buyurmuştur:
"Allah'a ortak koşmak, anne-babaya isyan etmek, cana kıymak ve yalan söylemektir."
[Ebu İsa der ki: Bu konuda Ebu Bekre, Eymen b. Hureym ve İbn Ömer'den de hadis nakledilmiştir. Ebu İsa der ki: Enes'in hadisi hasen-sahih-garib bir hadistir.]
Açıklama:
Tercümeye "yalan söylemek" diye yansıtılan "قول الزور" yalan söylemek dışında küfür sözleri dile getirmek, iftira atmak, gıybet etmek, yalancı şahitlik etmek, birine sövmek ve karalamak, lanet okumak vb. kötü ve haram sözleri işlemek olarak açıklanmıştır.
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Buyû' 3, 3/513
Senetler:
()
Konular:
İsyan, anne-babaya isyan, saygısızlık
Şirk, şirk koşmak
Yalan, yalancılık
Yargı, adam öldürmek
Açıklama: Not: Her ne kadar galat olsa da Arapça da çoğul kipli "tüccar" kelimesi Türkçeye tekil anlam yüklenerek geçtiğinden ve tekili olan tâcir kelimesinin dilimizde yaygın olmayışından dolayı tercümede tüccar kelimesi tekil anlamda kullanılmış, çoğulu da "tüccarlar" şeklinde yansıtılmıştır. Bu türden kelimeler olduğu gibi korunmalı, kıyas ve kural aranmamalıdır.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
16739, T001210
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو سَلَمَةَ يَحْيَى بْنُ خَلَفٍ حَدَّثَنَا بِشْرُ بْنُ الْمُفَضَّلِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُثْمَانَ بْنِ خُثَيْمٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ عُبَيْدِ بْنِ رِفَاعَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ أَنَّهُ خَرَجَ مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم إِلَى الْمُصَلَّى. فَرَأَى النَّاسَ يَتَبَايَعُونَ فَقَالَ « يَا مَعْشَرَ التُّجَّارِ » . فَاسْتَجَابُوا لِرَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَرَفَعُوا أَعْنَاقَهُمْ وَأَبْصَارَهُمْ إِلَيْهِ فَقَالَ « إِنَّ التُّجَّارَ يُبْعَثُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فُجَّارًا إِلاَّ مَنِ اتَّقَى اللَّهَ وَبَرَّ وَصَدَقَ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَيُقَالُ إِسْمَاعِيلُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ رِفَاعَةَ أَيْضًا .
Tercemesi:
Bize Ebu Seleme Yahya b. Halef, ona Bişr b. Mufaddal, ona Abdullah b. Osman b. Huseym, ona İsmail b. Ubeyd b. Rifâa, ona babası (Ubeyd b. Rifâa), ona da dedesinin (Rifâa) naklettiğine göre [bir gün Rifâa] Rasulullah (sav) ile birlikte mescide gider. O sırada [Rasulullah -sav-] alışveriş yapan insanlar görür. Onlara "Ey tüccarlar!" diye seslenir. Onlar da Rasulullah'a (sav) kulak verip yüzlerini O'na (sav) döndüler. O (sav) da "Allah'tan korkan, iyilik eden ve doğruluktan şaşmayanlar hariç tüccarlar kıyamet günü günahkar olarak diriltilirler." buyurdu.
Tirmizî şöyle dedi: Bu hasen sahih bir hadistir. [Bu hadisin ravisi olan İsmail b. Ubeyd b. Rifâa'ya] İsmail b. "Ubeydullah" b. Rifâa da denilmektedir.
Açıklama:
Not: Her ne kadar galat olsa da Arapça da çoğul kipli "tüccar" kelimesi Türkçeye tekil anlam yüklenerek geçtiğinden ve tekili olan tâcir kelimesinin dilimizde yaygın olmayışından dolayı tercümede tüccar kelimesi tekil anlamda kullanılmış, çoğulu da "tüccarlar" şeklinde yansıtılmıştır. Bu türden kelimeler olduğu gibi korunmalı, kıyas ve kural aranmamalıdır.
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Buyû' 4, 3/515
Senetler:
1. Ebu Malik Rafi b. Malik (Rafi b. Malik b. Aclan b. Amr b. Amir)
2. Ubeyd b. Rifa'a ez-Züraki (Ubeyd b. Rifa'a b. Rafi' b. Malik b. Aclan)
3. İsmail b. Ubeyd el-Ensari (İsmail b. Ubeyd b. Rifâ'a b. Râfi' b. Malik)
4. Abdullah b. Osman el-Kârrî (Abdullah b. Osman b. Huseym b. el-Karra)
5. Ebu İsmail Bişr b. Mufaddal er-Rakâşi (Bişr b. Mufaddal b. Lahik)
6. Ebu Seleme Yahya b. Halef el-Cûbârî (Yahya b. Halef)
Konular:
DOĞRULUK VE YALANCILIK
Ticaret, tüccarın dürüst ve güvenilir olanı
Açıklama: Bir kişi kölesine "ben ölürsem özgürsün" derse o köle "müdebber" olarak adlandırılır. Sahibi ölünce özgürlüğüne kavuşur.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
16756, T001219
Hadis:
حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى عُمَرَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنْ عَمْرِو بْنِ دِينَارٍ عَنْ جَابِرٍ أَنَّ رَجُلاً مِنَ الأَنْصَارِ دَبَّرَ غُلاَمًا لَهُ. فَمَاتَ وَلَمْ يَتْرُكْ مَالاً غَيْرَهُ. فَبَاعَهُ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فَاشْتَرَاهُ نُعَيْمُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ النَّحَّامِ . قَالَ جَابِرٌ عَبْدًا قِبْطِيًّا مَاتَ عَامَ الأَوَّلِ فِى إِمَارَةِ ابْنِ الزُّبَيْرِ . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ. وَ رُوِىَ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا الْحَدِيثِ عِنْدَ بَعْضِ أَهْلِ الْعِلْمِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَغَيْرِهِمْ. لَمْ يَرَوْا بِبَيْعِ الْمُدَبَّرِ بَأْسًا . وَهُوَ قَوْلُ الشَّافِعِىِّ وَأَحْمَدَ وَإِسْحَاقَ . وَكَرِهَ قَوْمٌ مِنْ أَهْلِ الْعِلْمِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَغَيْرِهِمْ بَيْعَ الْمُدَبَّرِ . وَهُوَ قَوْلُ سُفْيَانَ الثَّوْرِىِّ وَمَالِكٍ وَالأَوْزَاعِىِّ .
Tercemesi:
Bize İbn Ebu Ömer, ona Süfyan b. Uyeyne, ona Amr b. Dinar, ona da Câbir şunları nakletmiştir:
Ensardan bir adam bir kölesine kendisi ölürse özgür olacağını söylemişti. Adam öldü ve ondan başka bir miras bırakmadı. Bunun üzerine Rasulullah (sav) onu Nuaym b. Abdullah b. Nahhâm'a sattı. O, Kıptî bir köleydi. İbn Zübeyr'in iktidarının birinci yılında vefat etti.
Tirmizî şöyle dedi: Bu hasen sahih bir hadistir. (Bu hadisi) Câbir b. Abdullah'tan birçok kişi nakletmiştir. Rasulullah'ın (sav) ashabından ve onlardan sonraki nesillerden bir grup alim bu hadisle amel etmektedirler. (Yani) müdebber kölenin satılmasını caiz görmüşlerdir. Nitekim Şâfiî, Ahmed (b. Hanbel) ve İshak (b. Raheveyh)'in görüşü böyledir. (Ancak) sahabe ve onlardan sonraki nesillere mensup bir grup alim de müdebber kölenin satılmasını caiz görmemişlerdir. Nitekim Süfyan es-Sevrî, Mâlik ve Evzâî'nin görüşü böyledir.
Açıklama:
Bir kişi kölesine "ben ölürsem özgürsün" derse o köle "müdebber" olarak adlandırılır. Sahibi ölünce özgürlüğüne kavuşur.
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Buyû' 11, 3/523
Senetler:
1. Cabir b. Abdullah el-Ensârî (Cabir b. Abdullah b. Amr b. Haram b. Salebe)
2. Amr b. Dinar el-Cümahî (Amr b. Dinar)
3. Ebu Muhammed Süfyan b. Uyeyne el-Hilâlî (Süfyân b. Uyeyne b. Meymûn)
4. Muhammed b. Ebu Ömer el-Adenî (Muhammed b. Yahya b. Ebu Ömer)
Konular:
Köle, müdebber köle
Öneri Formu
Hadis Id, No:
16737, T001209
Hadis:
حَدَّثَنَا هَنَّادٌ حَدَّثَنَا قَبِيصَةُ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ أَبِى حَمْزَةَ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « التَّاجِرُ الصَّدُوقُ الأَمِينُ مَعَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءِ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ لاَ نَعْرِفُهُ إِلاَّ مِنْ هَذَا الْوَجْهِ مِنْ حَدِيثِ الثَّوْرِىِّ عَنْ أَبِى حَمْزَةَ . وَأَبُو حَمْزَةَ اسْمُهُ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَابِرٍ وَهُوَ شَيْخٌ بَصْرِىٌّ . حَدَّثَنَا سُوَيْدُ بْنُ نَصْرٍ أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْمُبَارَكِ عَنْ سُفْيَانَ الثَّوْرِىِّ عَنْ أَبِى حَمْزَةَ بِهَذَا الإِسْنَادِ نَحْوَهُ .
Tercemesi:
Bize Hennâd, ona Kabîsa, ona Süfyan, ona Ebu Hamza, ona Hasan, ona da Ebu Said'in naklettiğine göre Rasulullah (sav) "Dürüst ve güvenilir tüccar peygamberler, sıddıklar ve şehitlerle beraberdir." buyurmuştur.
Tirmizi şöyle dedi: Bu, hasen bir hadistir. Sevrî'den başka bu hadisi Ebu Hamza'dan nakleden birini bilmiyoruz. Ebu Hamza'nın ismi Abdullah b. Câbir'dir. Basralı bir muhaddistir. [Ayrıca] bu hadisin anlamca benzerini bize Süveyd b. Nasr, o Abdullah b. Mübârek'ten, o Süfyan es-Sevrî'den, o da Ebu Hamza'dan aynı isnatla [yani Ebu Hamza Hasan'dan, o da Ebu Said'den] nakletti.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Buyû' 4, 3/515
Senetler:
1. Ebu Said el-Hudrî (Sa'd b. Malik b. Sinan b. Sa'lebe b. Ebcer)
2. Ebu Said Hasan el-Basrî (Hasan b. Yesâr)
3. Ebu Hamza Abdullah b. Cabir el-Basrî (Abdullah b. Cabir)
4. Süfyan es-Sevrî (Süfyan b. Said b. Mesruk b. Habib b. Rafi')
5. Ebu Amir Kabisa b. Ukbe es-Süvaî (Kabisa b. Ukbe b. Muhammed)
6. Ebu Serî Hennâd b. Serî et-Temîmî (Hennad b. Serî b. Musab b. Ebu Bekir)
Konular:
Ticaret, tüccarın dürüst ve güvenilir olanı
YASAKLANAN SATIŞ ŞEKİLLERİ
حَدَّثَنَا هَنَّادٌ حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ عَيَّاشٍ عَنْ عَاصِمٍ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ قَيْسِ بْنِ أَبِى غَرَزَةَ قَالَ خَرَجَ عَلَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَنَحْنُ نُسَمَّى السَّمَاسِرَةَ فَقَالَ « يَا مَعْشَرَ التُّجَّارِ إِنَّ الشَّيْطَانَ وَالإِثْمَ يَحْضُرَانِ الْبَيْعَ. فَشُوبُوا بَيْعَكُمْ بِالصَّدَقَةِ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ وَرِفَاعَةَ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ قَيْسِ بْنِ أَبِى غَرَزَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . رَوَاهُ مَنْصُورٌ وَالأَعْمَشُ وَحَبِيبُ بْنُ أَبِى ثَابِتٍ وَغَيْرُ وَاحِدٍ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ قَيْسِ بْنِ أَبِى غَرَزَةَ . وَلاَ نَعْرِفُ لِقَيْسٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم غَيْرَ هَذَا . حَدَّثَنَا هَنَّادٌ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ شَقِيقِ بْنِ سَلَمَةَ (وَشَقِيقٌ هُوَ أَبُو وَائِلٍ) عَنْ قَيْسِ بْنِ أَبِى غَرَزَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَهُ بِمَعْنَاهُ .و في الباب عن البراء بن عازب و رفاعة. قَالَ أَبُو عِيسَى وَهَذَا حَدِيثٌ صَحِيحٌ .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
16733, T001208
Hadis:
حَدَّثَنَا هَنَّادٌ حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ عَيَّاشٍ عَنْ عَاصِمٍ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ قَيْسِ بْنِ أَبِى غَرَزَةَ قَالَ خَرَجَ عَلَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَنَحْنُ نُسَمَّى السَّمَاسِرَةَ فَقَالَ « يَا مَعْشَرَ التُّجَّارِ إِنَّ الشَّيْطَانَ وَالإِثْمَ يَحْضُرَانِ الْبَيْعَ. فَشُوبُوا بَيْعَكُمْ بِالصَّدَقَةِ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ وَرِفَاعَةَ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ قَيْسِ بْنِ أَبِى غَرَزَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . رَوَاهُ مَنْصُورٌ وَالأَعْمَشُ وَحَبِيبُ بْنُ أَبِى ثَابِتٍ وَغَيْرُ وَاحِدٍ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ قَيْسِ بْنِ أَبِى غَرَزَةَ . وَلاَ نَعْرِفُ لِقَيْسٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم غَيْرَ هَذَا . حَدَّثَنَا هَنَّادٌ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ شَقِيقِ بْنِ سَلَمَةَ (وَشَقِيقٌ هُوَ أَبُو وَائِلٍ) عَنْ قَيْسِ بْنِ أَبِى غَرَزَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَهُ بِمَعْنَاهُ .و في الباب عن البراء بن عازب و رفاعة. قَالَ أَبُو عِيسَى وَهَذَا حَدِيثٌ صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Hennâd, ona Ebu Bekr b. Ayyâş, ona Asım, ona Ebu Vâil, ona da Kays b. Ebu Ğareze şunları nakletmiştir:
Bize simsar denilirdi. [Bir gün] yanımıza Rasulullah (sav) gelip "Ey tüccarlar! Alışveriş ve satışınıza şeytan ve günah tebelleş olur/bulaşır. Bundan dolayı alışverişinize sadaka katın [ki alışverişinizde işlediğiniz günahlarınızı silsin]." buyurdu.
Tirmizî şöyle dedi: Bu konuya dair Berâ b. Âzib ve Rifâa'dan da hadis nakledilmiştir. Kays b. Ebu Ğareze'nin [bu] hadisi hasen sahihtir. Bu hadisi Mansur, A'meş, Habîb b. Ebu Sâbit ve başkaca raviler Ebu Vâil'den, o da Kays b. Ebu Ğareze'den nakletmişlerdir. Kays (b. Ebu Ğareze'nin) Rasulullah'tan (sav) naklettiği bundan başka bir hadis bilmiyoruz. [Ayrıca] bize Hennâd, ona Ebu Muaviye, ona A'meş, ona Şakîk b. Seleme (Ebu Vâil), ona da Kays b. Ebu Ğareze Rasululah'tan (sav) bu hadise anlamca benzer rivayette bulunmuştur.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Buyû' 4, 3/514
Senetler:
()
Konular:
Ticaret, günahdan arındırmak
Ticaret, Simsarlık-Komisyonculuk-Kabz-ı Mallık
YASAKLANAN SATIŞ ŞEKİLLERİ
Öneri Formu
Hadis Id, No:
16752, T001216
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ أَخْبَرَنَا عَبَّادُ بْنُ لَيْثٍ صَاحِبُ الْكَرَابِيسِىِّ الْبَصْرِىُّ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الْمَجِيدِ بْنُ وَهْبٍ قَالَ قَالَ لِى الْعَدَّاءُ بْنُ خَالِدِ بْنِ هَوْذَةَ أَلاَ أُقْرِئُكَ كِتَابًا كَتَبَهُ لِى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم؟ قَالَ قُلْتُ: بَلَى . فَأَخْرَجَ لِى كِتَابًا « هَذَا مَا اشْتَرَى الْعَدَّاءُ بْنُ خَالِدِ بْنِ هَوْذَةَ مِنْ مُحَمَّدٍ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم اشْتَرَى مِنْهُ عَبْدًا أَوْ أَمَةً. لاَ دَاءَ وَلاَ غَائِلَةَ وَلاَ خِبْثَةَ بَيْعَ الْمُسْلِمِ الْمُسْلِمَ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ غَرِيبٌ. لاَ نَعْرِفُهُ إِلاَّ مِنْ حَدِيثِ عَبَّادِ بْنِ لَيْثٍ . وَقَدْ رَوَى عَنْهُ هَذَا الْحَدِيثَ غَيْرُ وَاحِدٍ مِنْ أَهْلِ الْحَدِيثِ .
Tercemesi:
Bize Muahmmed b. Beşşâr, ona el-Kerâbîsî el-Basrî'nin arkadaşı Abbâd b. Leys, ona da Abdulmecid b. Vehb şunları nakletmiştir:
Addâ b. Halid b. Hevze bana "Sana Rasulullah'ın benim için yazdığı bir yazılı belgeyi okuyayım mı?" dedi. Ben de "Elbette." dedim. Bunun üzerine içinde "Bu Addâ b. Hâlid b. Hevze'nin, Allah'ın (cc) rasulü Muhammed'den (sav) [görünürde] bir hastalık, kusur veya kötü huyu olmayan bir erkek köle veya cariye satın aldığına ilişkin belgedir. Bu [birbirinin hakkına riayet etmek üzere] müslümanın müslümanla yaptığı bir alışveriştir." yazan bir belge çıkardı.
Tirmizî şöyle dedi: Bu, hasen garib (tek tarikli) bir hadistir, Abbâd b. Leys'ten başka bunu rivayet eden birini bilmiyoruz. Bu hadisi ondan (Abbâd'dan) birçok muhaddis nakletmiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Buyû' 8, 3/520
Senetler:
()
Konular:
Kölelik
Ticaret, yazılı belge/sözleşme
حَدَّثَنَا هَنَّادٌ حَدَّثَنَا ابْنُ الْمُبَارَكِ أَخْبَرَنَا سُلَيْمَانُ التَّيْمِىُّ عَنْ أَبِى عُثْمَانَ عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ نَهَى عَنْ تَلَقِّى الْبُيُوعِ . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ عَلِىٍّ وَابْنِ عَبَّاسٍ وَأَبِى هُرَيْرَةَ وَأَبِى سَعِيدٍ وَابْنِ عُمَرَ وَرَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
16761, T001220
Hadis:
حَدَّثَنَا هَنَّادٌ حَدَّثَنَا ابْنُ الْمُبَارَكِ أَخْبَرَنَا سُلَيْمَانُ التَّيْمِىُّ عَنْ أَبِى عُثْمَانَ عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ نَهَى عَنْ تَلَقِّى الْبُيُوعِ . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ عَلِىٍّ وَابْنِ عَبَّاسٍ وَأَبِى هُرَيْرَةَ وَأَبِى سَعِيدٍ وَابْنِ عُمَرَ وَرَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم .
Tercemesi:
Bize Hennâd, ona İbn Mübârek, ona Süleyman et-Teymî, ona Ebu Osman, ona da İbn Mesud'un naklettiğine göre Rasulullah (sav) satılacak ürünlerini pazara ulaştırmadan üreticiyi yolda yakalayıp, satmak istediği ürünlerin piyasasının düşük olduğunu söyleyerek onu kandırıp ürünleri düşük fiyatlara almayı yasaklamıştır.
Tirmizî şöyle dedi: Bu konuya ilişkin Hz. Ali, Hz. İbn Abbas, Hz. Ebu Hureyre, Hz. Ebu Said, Hz. İbn Ömer ve başka bir sahabiden daha hadis nakledilmiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Buyû' 12, 3/524
Senetler:
1. Ebu Abdurrahman Abdullah b. Mesud (Abdullah b. Mesud b. Gafil b. Habib b. Şemh)
2. Ebu Osman en-Nehdî (Abdurrahman b. Mül b. Amr b. Adiy b. Vehb)
3. Ebu Mu'temir Süleyman b. Tarhân et-Teymî (Süleyman b. Tarhân)
4. Ebu Abdurrahman Abdullah b. Mübarek el-Hanzalî (Abdullah b. Mübarek b. Vadıh)
5. Ebu Serî Hennâd b. Serî et-Temîmî (Hennad b. Serî b. Musab b. Ebu Bekir)
Konular:
Ticaret, satıcının pazar yeri dışında karşılanması
Öneri Formu
Hadis Id, No:
16746, T001213
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو حَفْصٍ عُمَرُ بْنُ عَلِىٍّ أَخْبَرَنَا يَزِيدُ بْنُ زُرَيْعٍ أَخْبَرَنَا عُمَارَةُ بْنُ أَبِى حَفْصَةَ أَخْبَرَنَا عِكْرِمَةُ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ كَانَ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ثَوْبَانِ قِطْرِيَّانِ غَلِيظَانِ. فَكَانَ إِذَا قَعَدَ فَعَرِقَ ثَقُلاَ عَلَيْهِ. فَقَدِمَ بَزٌّ مِنَ الشَّامِ لِفُلاَنٍ الْيَهُودِىِّ . فَقُلْتُ لَوْ بَعَثْتَ إِلَيْهِ فَاشْتَرَيْتَ مِنْهُ ثَوْبَيْنِ إِلَى الْمَيْسَرَةِ . فَأَرْسَلَ إِلَيْهِ فَقَالَ قَدْ عَلِمْتُ مَا يُرِيدُ. إِنَّمَا يُرِيدُ أَنْ يَذْهَبَ بِمَالِى أَوْ بِدَرَاهِمِى . فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « كَذَبَ قَدْ عَلِمَ أَنِّى مِنْ أَتْقَاهُمْ لِلَّهِ وَآدَاهُمْ لِلأَمَانَةِ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ وَأَنَسٍ وَأَسْمَاءَ بِنْتِ يَزِيدَ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ عَائِشَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ غَرِيبٌ صَحِيحٌ . وَقَدْ رَوَاهُ شُعْبَةُ أَيْضًا عَنْ عُمَارَةَ بْنِ أَبِى حَفْصَةَ . قَالَ وَسَمِعْتُ مُحَمَّدَ بْنَ فِرَاسٍ الْبَصْرِىَّ يَقُولُ: سَمِعْتُ أَبَا دَاوُدَ الطَّيَالِسِىَّ يَقُولُ سُئِلَ شُعْبَةُ يَوْمًا عَنْ هَذَا الْحَدِيثِ فَقَالَ: لَسْتُ أُحَدِّثُكُمْ حَتَّى تَقُومُوا إِلَى حَرَمِىِّ بْنِ عُمَارَةَ بْنِ أَبِى حَفْصَةَ فَتُقَبِّلُوا رَأْسَهُ . قَالَ وَحَرَمِىٌّ فِى الْقَوْمِ . قَالَ أَبُو عِيسَى أَىْ إِعْجَابًا بِهَذَا الْحَدِيثِ .
Tercemesi:
Bize Ebu Hafs Ömer b. Ali, ona Yezid b. Zürey, ona Umâra b. Ebu Hafsa, ona İkrime, ona da Hz. Aişe (as) şunları nakletmiştir:
Rasulullah'ın (sav) üzerinde iki tane sert, kırmızı işlemeli elbise vardı. (Bu elbiseler) oturup terlediğinde O'na (sav) ağırlık yapıyorlardı. Bir ara Şam'dan falanca yahudiye ait elbiseler geldi. Ben de "Ona birini göndersen de elinde olunca vermek üzere (borca) iki tane elbise alsan?" dedim. O (sav) da birini gönderdi. Bunun üzerine o (yahudi) "O'nun (sav) amacının ne olduğunu ben biliyorum. O'nun (sav) tek amacı benim paramı -veya dirhemlerimi- iç etmek." dedi. Bunun üzerine Rasulullah (sav) "(O yahudi) yalan söylüyor. O da benim, Allah'tan en çok korkan ve emanetine en sadık kişi olduğumu kesinlikle biliyor!" buyurdu.
Tirmizî şöyle dedi: Bu konuya ilişkin İbn Abbas, Enes ve Esmâ bt. Umeys'ten de hadis nakledilmiştir. Hz. Aişe'nin (ra) (bu) hadisi hasen, garib (tek tarikli) ve sahihtir. Bu hadisi Umâra'dan Şu'be de nakletmiştir. Bize Muhammed b. Firâs, ona da Ebu Davud et-Tayâlisî'nin naklettiğine göre Şu'be'ye bir gün bu hadis sorulmuştur. O da "Haramî b. Umâra b. Ebu Hafsa'nın yanına gidip alnından öpmedikçe bu hadisi size nakletmem." demiştir. O sırada Haramî de onların arasındaydı. Tirmizî, "yani bu hadisin ravisi olmak (Şu'be'nin) hoşuna gittiği için [rivayet ettiği hocasının oğluna sevgi ve saygı göstermek amaçlı böyle dedi]." demiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Buyû' 7, 3/518
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. İkrime Mevla İbn Abbas (İkrime)
3. Ebu Hakem Umare b. Ebu Hafsa el-Ezdî (Umare b. Nabit)
4. Ebu Muaviye Yezid b. Zürey' el-Ayşî (Yezid b. Zürey' b. Yezid)
5. Ebu Hafs Amr b. Ali el-Fellâs (Amr b. Ali b. Bahr b. Kenîz)
Konular:
Hz. Peygamber, terlemesi ve terinin saklanması
Ticaret, müşrik/kafir/ehl-i kitab'la
Öneri Formu
Hadis Id, No:
282768, T001214-2
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى عَدِىٍّ وَعُثْمَانُ بْنُ عُمَرَ عَنْ هِشَامِ بْنِ حَسَّانَ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ تُوُفِّىَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم وَدِرْعُهُ مَرْهُونَةٌ بِعِشْرِينَ صَاعًا مِنْ طَعَامٍ أَخَذَهُ لأَهْلِهِ . قَالَ أَبُو عِيسَى: هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Beşşâr, ona İbn Ebu Adî ve Osman b. Ömer, onlara Hişâm b. Hassan, ona İkrime, ona da İbn Abbas'ın (ra) naklettiğine göre Rasulullah (sav), ailesinin ihtiyacı için aldığı yirmi sâ' miktarı buğdaya karşılık zırhı bir yahudinin elinde rehin iken vefat etti.
Tirmizî şöyle dedi: Bu, hasen sahit bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Buyû' 7, 3/519
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. İkrime Mevla İbn Abbas (İkrime)
3. Ebu Abdullah Hişam b. Hassan el-Ezdi (Hişam b. Hassan)
4. Ebu Amr Muhammed b. İbrahim es-Sülemî (Muhammed b. İbrahim b. Ebu Adî)
5. Muhammed b. Beşşâr el-Abdî (Muhammed b. Beşşâr b. Osman)
Konular:
Borç, Rehin, Hz. Peygamberin zırhını yahudiye rehin vermesi
Hz. Peygamber, irtihali
Giriş