حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ كَثِيرٍ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ قَالَ أَخْبَرَنِى ابْنُ أَبِى نَجِيحٍ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ عَلِىٍّ - رضى الله عنه - قَالَ: "بَعَثَنِى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فَقُمْتُ عَلَى الْبُدْنِ ، فَأَمَرَنِى فَقَسَمْتُ لُحُومَهَا ، ثُمَّ أَمَرَنِى فَقَسَمْتُ جِلاَلَهَا وَجُلُودَهَا" . قَالَ سُفْيَانُ وَحَدَّثَنِى عَبْدُ الْكَرِيمِ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ عَلِىٍّ - رضى الله عنه - قَالَ: "أَمَرَنِى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَنْ أَقُومَ عَلَى الْبُدْنِ ، وَلاَ أُعْطِىَ عَلَيْهَا شَيْئًا فِى جِزَارَتِهَا" .

Bize Muhammed b. Kesîr, ona Süfyân, ona İbn Ebu Necîh, ona Mücahid, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla, ona da Hz. Ali şöyle söylemiştir: "Hz. Peygamber (sav) beni kurbanlık develerin başında durmak üzere gönderdi ben de onların başında durdum. Etlerini taksim etmememi bana söyledi ben de taksim ettim. Onların (kelle ayak gibi) sakatat ve derilerini taksim etmememi söyledi ben de öyle yaptım." Süfyân şöyle dedi ki, bana Abdülkerim, ona Mücahid, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla, ona da Hz. Ali şöyle söylemiştir: "Hz. Peygamber (sav) bana kurbanlık develerin başında durmamı ve kurban kesim ücreti olarak kurbanın hiçbir parçasını vermememi emretti."

Açıklama: Burada kast edilen şey, kesim ücreti olarak kesilen kurbana ait bir şeyin veya parçanın verilmemesidir. Nitekim M003183 ve DM001983 numaralı hadislerde bu durum açıkça ifade edilmektedir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 1716, 1/528

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ كَثِيرٍ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ قَالَ أَخْبَرَنِى ابْنُ أَبِى نَجِيحٍ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ عَلِىٍّ - رضى الله عنه - قَالَ: "بَعَثَنِى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فَقُمْتُ عَلَى الْبُدْنِ ، فَأَمَرَنِى فَقَسَمْتُ لُحُومَهَا ، ثُمَّ أَمَرَنِى فَقَسَمْتُ جِلاَلَهَا وَجُلُودَهَا" . قَالَ سُفْيَانُ وَحَدَّثَنِى عَبْدُ الْكَرِيمِ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ عَلِىٍّ - رضى الله عنه - قَالَ: "أَمَرَنِى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَنْ أَقُومَ عَلَى الْبُدْنِ ، وَلاَ أُعْطِىَ عَلَيْهَا شَيْئًا فِى جِزَارَتِهَا" .

Bize Muhammed b. Kesîr, ona Süfyân, ona İbn Ebu Necîh, ona Mücahid, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla, ona da Hz. Ali şöyle söylemiştir: "Hz. Peygamber (sav) beni kurbanlık develerin başında durmak üzere gönderdi ben de onların başında durdum. Etlerini taksim etmememi bana söyledi ben de taksim ettim. Onların (kelle ayak gibi) sakatat ve derilerini taksim etmememi söyledi ben de öyle yaptım." Süfyân şöyle dedi ki, bana Abdülkerim, ona Mücahid, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla, ona da Hz. Ali şöyle söylemiştir: "Hz. Peygamber (sav) bana kurbanlık develerin başında durmamı ve kurban kesim ücreti olarak kurbanın hiçbir parçasını vermememi emretti."

Açıklama: Rivayet, İbn Hacer'e göre muallak olmayıp muttasıldır (Fethü'l-Bâri, Darü'l-Marife, III, 555). Burada kast edilen şey, kesim ücreti olarak kesilen kurbana ait bir şeyin veya parçanın verilmemesidir. Nitekim M003183 ve DM001983 numaralı hadislerde bu durum açıkça ifade edilmektedir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 1716, 1/528

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا يَحْيَى عَنِ ابْنِ جُرَيْجٍ حَدَّثَنَا عَطَاءٌ سَمِعَ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ - رضى الله عنهما - يَقُولُ كُنَّا لاَ نَأْكُلُ مِنْ لُحُومِ بُدْنِنَا فَوْقَ ثَلاَثِ مِنًى ، فَرَخَّصَ لَنَا النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ « كُلُوا وَتَزَوَّدُوا » . فَأَكَلْنَا وَتَزَوَّدْنَا . قُلْتُ لِعَطَاءٍ أَقَالَ حَتَّى جِئْنَا الْمَدِينَةَ قَالَ لاَ .

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 124, 1/529

حَدَّثَنَا مُحَمَّدٌ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الأَعْلَى بْنُ عَبْدِ الأَعْلَى عَنْ مَعْمَرٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - أَنَّ نَبِىَّ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَأَى رَجُلاً يَسُوقُ بَدَنَةً ، قَالَ: " ارْكَبْهَا " . قَالَ إِنَّهَا بَدَنَةٌ . قَالَ: " ارْكَبْهَا " . قَالَ فَلَقَدْ رَأَيْتُهُ رَاكِبَهَا يُسَايِرُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم وَالنَّعْلُ فِى عُنُقِهَا . تَابَعَهُ مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ عُمَرَ أَخْبَرَنَا عَلِىُّ بْنُ الْمُبَارَكِ عَنْ يَحْيَى عَنْ عِكْرِمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم .

Bize Muhammed, ona Abdüla'la b. Abdüla'la, ona Ma'mer, ona Yahya b. Ebu Kesir, ona İkrime, ona da Ebu Hureyre'nin söylediğine göre; Allah'ın Peygambe­ri (sav) kurbanlık bir deve götüren bir adam gördü. Ona: "Bu deveye bin!" buyurdu. O adam da: 'Bu deve kurbanlık bir devedir.' dedi. Hz. Peygamber (sav): "Bu deveye bin!" buyurdu. Ebu Hüreyre dedi ki, 'Yemin ederim ki ben onu devesine bindiğini ve Hz. Peygamber'le yürürken O'nunla yarışmaya çalıştığını gördüm. Deve­nin boynunda da nal(kurbanlık olduğunu gösteren bir işaret) vardı. Muhammed b. Beşşâr bu hadisi Osman b. Ömer, ona Ali b. Mübarek, ona Yahya, ona İkrime, ona Ebu Hüreyre, ona da Hz. Peygamber tarikiyle naklederek Ma'mer'e mütâbaat etmiştir.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Muhammed b. Beşşar arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 112, 1/526

حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ الْمُنْذِرِ حَدَّثَنَا أَبُو ضَمْرَةَ حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ عُقْبَةَ عَنْ نَافِعٍ قَالَ أَرَادَ ابْنُ عُمَرَ - رضى الله عنهما - الْحَجَّ عَامَ حَجَّةِ الْحَرُورِيَّةِ فِى عَهْدِ ابْنِ الزُّبَيْرِ - رضى الله عنهما - فَقِيلَ لَهُ إِنَّ النَّاسَ كَائِنٌ بَيْنَهُمْ قِتَالٌ ، وَنَخَافُ أَنْ يَصُدُّوكَ . فَقَالَ ( لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِى رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ ) إِذًا أَصْنَعَ كَمَا صَنَعَ ، أُشْهِدُكُمْ أَنِّى أَوْجَبْتُ عُمْرَةً . حَتَّى كَانَ بِظَاهِرِ الْبَيْدَاءِ قَالَ مَا شَأْنُ الْحَجِّ وَالْعُمْرَةِ إِلاَّ وَاحِدٌ ، أُشْهِدُكُمْ أَنِّى جَمَعْتُ حَجَّةً مَعَ عُمْرَةٍ . وَأَهْدَى هَدْيًا مُقَلَّدًا اشْتَرَاهُ حَتَّى قَدِمَ ، فَطَافَ بِالْبَيْتِ وَبِالصَّفَا ، وَلَمْ يَزِدْ عَلَى ذَلِكَ ، وَلَمْ يَحْلِلْ مِنْ شَىْءٍ حَرُمَ مِنْهُ حَتَّى يَوْمِ النَّحْرِ ، فَحَلَقَ وَنَحَرَ وَرَأَى أَنْ قَدْ قَضَى طَوَافَهُ الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ بِطَوَافِهِ الأَوَّلِ ، ثُمَّ قَالَ كَذَلِكَ صَنَعَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم .

Bize İbrahim b. Münzir, ona Ebu Damra, ona Musa b. Ukbe, ona da Nâfi‘in şöyle dediğini rivayet etmiştir: İbn Ömer (r.anhumâ), Abdullah b. Zübeyir (r.a) döneminde, Hârûrâlıların hac ettiği sene hac yapmak istedi. Kendisine “İnsanlar kaendi aralarında savaşa tutuşacaklar. Seni hacdan alıkoymalarından korkarız” denildi. Bunun üzerine İbn Ömer "And olsun ki sizin için Rasulullah’da güzel bir örnek vardır" (Ahzab, 21) ayetini okudu ve “O halde ben de O'nun yaptığı gibi yapar, Umre yapmayı kendime vacip kıldığıma sizi şahit tutarım” dedi. Nihâyet Beydâ’nın yüksek yerine geldiğinde “hac ile umrenin durumu aynıdır, aralarında hiçbir fark yoktur. Benim umre ile birlikte bir hac yapmayı da niyet ettiğime sizi şahit tutarım” dedi ve satın aldığı gerdanlıklı bir hayvanı da hedy (kurbanlık) olarak götürdü. Mekke’ye gelince Kabe'yi tavaf etti, Safa ile Merve arasında sa’y yaptı, bundan fazla bir şey yapmadı. Nahr (kurban bayramı birinci) gününe kadar da ihram yasaklarına uydu. İhramdan çıkınca saçlarını tıraş etti, kurbanını kesti ve yapmış olduğu ilk tavaf ile hac ve umrenin tavafını da yerine getirmiş olduğuna hükmetti. Sonra da “İşte Nebi (sav) da böyle yapmıştı” dedi.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 114, 1/526

حَدَّثَنَا مُحَمَّدٌ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الأَعْلَى بْنُ عَبْدِ الأَعْلَى عَنْ مَعْمَرٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - أَنَّ نَبِىَّ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَأَى رَجُلاً يَسُوقُ بَدَنَةً ، قَالَ: " ارْكَبْهَا " . قَالَ إِنَّهَا بَدَنَةٌ . قَالَ: " ارْكَبْهَا " . قَالَ فَلَقَدْ رَأَيْتُهُ رَاكِبَهَا يُسَايِرُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم وَالنَّعْلُ فِى عُنُقِهَا . تَابَعَهُ مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ عُمَرَ أَخْبَرَنَا عَلِىُّ بْنُ الْمُبَارَكِ عَنْ يَحْيَى عَنْ عِكْرِمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم .

Bize Muhammed, ona Abdüla'la b. Abdüla'la, ona Ma'mer, ona Yahya b. Ebu Kesir, ona İkrime, ona da Ebu Hureyre'nin söylediğine göre; Allah'ın Peygambe­ri (sav) kurbanlık bir deve götüren bir adam gördü. Ona: "Bu deveye bin!" buyurdu. O adam da: 'Bu deve kurbanlık bir devedir.' dedi. Hz. Peygamber (sav): "Bu deveye bin!" buyurdu. Ebu Hüreyre dedi ki, 'Yemin ederim ki ben onu devesine bindiğini ve Hz. Peygamber'le yürürken O'nunla yarışmaya çalıştığını gördüm. Deve­nin boynunda da nal(kurbanlık olduğunu gösteren bir işaret) vardı. Muhammed b. Beşşâr bu hadisi Osman b. Ömer, ona Ali b. Mübarek, ona Yahya, ona İkrime, ona Ebu Hüreyre, ona da Hz. Peygamber tarikiyle naklederek Ma'mer'e mütâbaat etmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 112, 1/526

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مَسْلَمَةَ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ زُرَيْعٍ عَنْ يُونُسَ عَنِ زِيَادِ بْنِ جُبَيْرٍ قَالَ رَأَيْتُ ابْنَ عُمَرَ - رضى الله عنهما - أَتَى عَلَى رَجُلٍ ، قَدْ أَنَاخَ بَدَنَتَهُ يَنْحَرُهَا ، قَالَ ابْعَثْهَا قِيَامًا مُقَيَّدَةً ، سُنَّةَ مُحَمَّدٍ صلى الله عليه وسلم . وَقَالَ شُعْبَةُ عَنْ يُونُسَ أَخْبَرَنِى زِيَادٌ .

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Şube b. Haccac arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 1713, 1/527

حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ سَمِعَ خَالِدَ بْنَ الْحَارِثِ حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ عَنْ نَافِعٍ أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ - رضى الله عنه - كَانَ يَنْحَرُ فِى الْمَنْحَرِ . قَالَ عُبَيْدُ اللَّهِ مَنْحَرِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم .

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 116, 1/527

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ أَخْبَرَنَا مَالِكٌ عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ عَنْ عَمْرَةَ بِنْتِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ قَالَتْ سَمِعْتُ عَائِشَةَ - رضى الله عنها - تَقُولُ خَرَجْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم لِخَمْسٍ بَقِينَ مِنْ ذِى الْقَعْدَةِ ، لاَ نُرَى إِلاَّ الْحَجَّ ، فَلَمَّا دَنَوْنَا مِنْ مَكَّةَ أَمَرَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مَنْ لَمْ يَكُنْ مَعَهُ هَدْىٌ ، إِذَا طَافَ وَسَعَى بَيْنَ الصَّفَا وَالْمَرْوَةِ أَنْ يَحِلَّ ، قَالَتْ فَدُخِلَ عَلَيْنَا يَوْمَ النَّحْرِ بِلَحْمِ بَقَرٍ . فَقُلْتُ مَا هَذَا قَالَ نَحَرَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ أَزْوَاجِهِ . قَالَ يَحْيَى فَذَكَرْتُهُ لِلْقَاسِمِ ، فَقَالَ أَتَتْكَ بِالْحَدِيثِ عَلَى وَجْهِهِ .

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 115, 1/527

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَوْشَبٍ حَدَّثَنَا هُشَيْمٌ أَخْبَرَنَا مَنْصُورٌ عَنْ عَطَاءٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ - رضى الله عنهما - قَالَ سُئِلَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم عَمَّنْ حَلَقَ قَبْلَ أَنْ يَذْبَحَ وَنَحْوِهِ . فَقَالَ « لاَ حَرَجَ ، لاَ حَرَجَ » .

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 125, 1/529