حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ قَالَ حَدَّثَنِى مَالِكٌ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى بْنِ حَبَّانَ وَعَنْ أَبِى الزِّنَادِ عَنِ الأَعْرَجِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَهَى عَنِ الْمُلاَمَسَةِ وَالْمُنَابَذَةِ .

Bize İsmail, ona Mâlik, ona Muhammed b. Yahya b. Hibbân ve Ebu Zinâd, ona A'rec, ona da Ebu Hureyre (ra) şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber (sav) Mülâmese ve Münâbeze alışverişini yasaklamıştır.

Açıklama: Munâbeze: kişinin satacağı kumaşı, alıcının o kumaşı evirip çevirerek incelemesine fırsat vermeden, alıcıya atarak satmasıdır. Mülâmese: alıcının ku­maşı incelemeden sadece eliyle dokunarak işaret edip almasıdır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 63, 1/613

حَدَّثَنَا عَيَّاشُ بْنُ الْوَلِيدِ حَدَّثَنَا عَبْدُ الأَعْلَى حَدَّثَنَا مَعْمَرٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ - رضى الله عنه - قَالَ نَهَى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم عَنْ لِبْسَتَيْنِ وَعَنْ بَيْعَتَيْنِ الْمُلاَمَسَةِ وَالْمُنَابَذَةِ .

Bize Ayyâş b. Velîd, ona Abdula'lâ, ona Ma'mer, ona Zührî, ona Atâb. Yezîd, ona Ebu Saîd el-Hudrî (ra) şöyle demiştir: Hz. Peygamber (sav) iki giyim tarzını, bir de Mülamese ve Münâbeze şeklindeki iki alışverişi yasaklamıştır.

Açıklama: Munâbeze: kişinin satacağı kumaşı, alıcının o kumaşı evirip çevirerek incelemesine fırsat vermeden, alıcıya atarak satmasıdır. Mülâmese: alıcının ku­maşı incelemeden sadece eliyle dokunarak işaret edip almasıdır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 63, 1/613

حَدَّثَنَا ابْنُ بُكَيْرٍ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ رَبِيعَةَ عَنِ الأَعْرَجِ قَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم « لاَ تُصَرُّوا الإِبِلَ وَالْغَنَمَ ، فَمَنِ ابْتَاعَهَا بَعْدُ فَإِنَّهُ بِخَيْرِ النَّظَرَيْنِ بَعْدَ أَنْ يَحْتَلِبَهَا إِنْ شَاءَ أَمْسَكَ ، وَإِنْ شَاءَ رَدَّهَا وَصَاعَ تَمْرٍ » . وَيُذْكَرُ عَنْ أَبِى صَالِحٍ وَمُجَاهِدٍ وَالْوَلِيدِ بْنِ رَبَاحٍ وَمُوسَى بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم « صَاعَ تَمْرٍ » . وَقَالَ بَعْضُهُمْ عَنِ ابْنِ سِيرِينَ صَاعًا مِنْ طَعَامٍ وَهْوَ بِالْخِيَارِ ثَلاَثًا . وَقَالَ بَعْضُهُمْ عَنِ ابْنِ سِيرِينَ صَاعًا مِنْ تَمْرٍ . وَلَمْ يَذْكُرْ ثَلاَثًا ، وَالتَّمْرُ أَكْثَرُ .

Bize İbn Bükeyr, ona Leys, ona Cafer b. Rabîa, ona A'rec, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Deve ve koyunları (sağmayıp sütü memeleri içinde yığmak suretiyle) bol sütlü gös­termeye çalışmayınız. Her kim sütü memesinde hapsedilmiş bir hay­vanı satın alırsa, onu sağdıktan sonra iki husustan birini seçme hakkına sahiptir. Dilerse o hayvanı kendi mülkiyetinde tutar, isterse onu bir sâ' hurma ile birlikte sahibine geri verir." Ebu Salih, Mucâhid, Velîd b. Rebâh ve Musa b. Yesâr'ın Ebu Hureyre'den onun da Hz. Peygamber'den (sav) rivayetinde "Bir sâ' hurma" ifadesi zikredilmiştir. Bazı râvilerin İbn Sîrîn'den, onun da Ebu Hureyre'den rivayetinde ise "bir sâ' yiyecek (gıda) ifadesi kullanılmış ve muhayyerlik süresi üç gün olarak belirtilmiştir. Bazı râvilerin İbn Sîrîn'den, onun da Ebu Hureyre'den rivayetinde de "bir sâ' hurma" ifadesi zikredilmiş ancak üç günlük muhayyerlik süresi ifade edilmemiştir. "Bir sâ' hurma' ifadesinin geçtiği rivayetler daha çok çoktur.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Ebu Salih es-Semmân arasında inkıta vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 64, 1/613

حَدَّثَنَا ابْنُ بُكَيْرٍ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ رَبِيعَةَ عَنِ الأَعْرَجِ قَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم « لاَ تُصَرُّوا الإِبِلَ وَالْغَنَمَ ، فَمَنِ ابْتَاعَهَا بَعْدُ فَإِنَّهُ بِخَيْرِ النَّظَرَيْنِ بَعْدَ أَنْ يَحْتَلِبَهَا إِنْ شَاءَ أَمْسَكَ ، وَإِنْ شَاءَ رَدَّهَا وَصَاعَ تَمْرٍ » . وَيُذْكَرُ عَنْ أَبِى صَالِحٍ وَمُجَاهِدٍ وَالْوَلِيدِ بْنِ رَبَاحٍ وَمُوسَى بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم « صَاعَ تَمْرٍ » . وَقَالَ بَعْضُهُمْ عَنِ ابْنِ سِيرِينَ صَاعًا مِنْ طَعَامٍ وَهْوَ بِالْخِيَارِ ثَلاَثًا . وَقَالَ بَعْضُهُمْ عَنِ ابْنِ سِيرِينَ صَاعًا مِنْ تَمْرٍ . وَلَمْ يَذْكُرْ ثَلاَثًا ، وَالتَّمْرُ أَكْثَرُ .

Bize İbn Bükeyr, ona Leys, ona Cafer b. Rabîa, ona A'rec, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Deve ve koyunları (sağmayıp sütü memeleri içinde yığmak suretiyle) bol sütlü gös­termeye çalışmayınız. Her kim sütü memesinde hapsedilmiş bir hay­vanı satın alırsa, onu sağdıktan sonra iki husustan birini seçme hakkına sahiptir. Dilerse o hayvanı kendi mülkiyetinde tutar, isterse onu bir sâ' hurma ile birlikte sahibine geri verir." Ebu Salih, Mucâhid, Velîd b. Rebâh ve Musa b. Yesâr'ın Ebu Hureyre'den onun da Hz. Peygamber'den (sav) rivayetinde "Bir sâ' hurma" ifadesi zikredilmiştir. Bazı râvilerin İbn Sîrîn'den, onun da Ebu Hureyre'den rivayetinde ise "bir sâ' yiyecek (gıda) ifadesi kullanılmış ve muhayyerlik süresi üç gün olarak belirtilmiştir. Bazı râvilerin İbn Sîrîn'den, onun da Ebu Hureyre'den rivayetinde de "bir sâ' hurma" ifadesi zikredilmiş ancak üç günlük muhayyerlik süresi ifade edilmemiştir. "Bir sâ' hurma' ifadesinin geçtiği rivayetler daha çok çoktur.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Ebu Velid b. Rabâh arasında inkıta vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 64, 1/613

حَدَّثَنَا خَلاَّدُ بْنُ يَحْيَى حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَاحِدِ بْنُ أَيْمَنَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ - رضى الله عنهما - أَنَّ امْرَأَةً مِنَ الأَنْصَارِ قَالَتْ لِرَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَا رَسُولَ اللَّهِ ، أَلاَ أَجْعَلُ لَكَ شَيْئًا تَقْعُدُ عَلَيْهِ فَإِنَّ لِى غُلاَمًا نَجَّارًا . قَالَ « إِنْ شِئْتِ » . قَالَ فَعَمِلَتْ لَهُ الْمِنْبَرَ ، فَلَمَّا كَانَ يَوْمُ الْجُمُعَةِ قَعَدَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم عَلَى الْمِنْبَرِ الَّذِى صُنِعَ ، فَصَاحَتِ النَّخْلَةُ الَّتِى كَانَ يَخْطُبُ عِنْدَهَا حَتَّى كَادَتْ أَنْ تَنْشَقَّ ، فَنَزَلَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم حَتَّى أَخَذَهَا فَضَمَّهَا إِلَيْهِ ، فَجَعَلَتْ تَئِنُّ أَنِينَ الصَّبِىِّ الَّذِى يُسَكَّتُ حَتَّى اسْتَقَرَّتْ . قَالَ « بَكَتْ عَلَى مَا كَانَتْ تَسْمَعُ مِنَ الذِّكْرِ » .

Bize Hallâd b. Yahya, ona Abdülvâhid b. Eymen, ona babası (Eymen b. Ubeyd), ona da Câbir b. Abdullah (r.anhuma) şöyle rivayet etmiştir: Bir kadın Hz. Peygamber'e (sav) "ey Allah’ın Rasulü, benim marangoz bir kölem var, (istersen) sana üzerine oturabileceğin bir şey yaptırayım?" dedi. Rasulullah (sav) "Dilersen (yaptır)" buyurdu. Râvî der ki: Bunun üzerine kadın Hz. Peygamber (sav) için minber yaptırdı. Cuma günü olunca Peygamber( sav) kendisi için yapılan minbere oturdu. Bunun üzerine, daha önce yanında (dayanarak) hutbe okuduğu hurma kütüğü öyle bir feryat etti ki neredeyse ortadan ikiye ayrılacaktı. Hz. Peygamber minberden indi, onu tuttu ve kucakladı. O sırada kütük teskin edilen bir çocuk gibi içini çekerek inliyordu. Ni­hayet sakinleşip sustuktan sonra Hz. Peygamber (sav) "O, işittiği zikirden dolayı ağladı" buyurdu.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 32, 1/603

حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ عُفَيْرٍ قَالَ حَدَّثَنِى اللَّيْثُ قَالَ حَدَّثَنِى عُقَيْلٌ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ قَالَ أَخْبَرَنِى عَامِرُ بْنُ سَعْدٍ أَنَّ أَبَا سَعِيدٍ - رضى الله عنه - أَخْبَرَهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَهَى عَنِ الْمُنَابَذَةِ ، وَهْىَ طَرْحُ الرَّجُلِ ثَوْبَهُ بِالْبَيْعِ إِلَى الرَّجُلِ ، قَبْلَ أَنْ يُقَلِّبَهُ ، أَوْ يَنْظُرَ إِلَيْهِ ، وَنَهَى عَنِ الْمُلاَمَسَةِ ، وَالْمُلاَمَسَةُ لَمْسُ الثَّوْبِ لاَ يَنْظُرُ إِلَيْهِ .

Bize Saîd b. Ufeyr, ona Leys, ona Ukayl, ona İbn Şihâb, ona Âmir b. Sa'd ona da Ebu Saîd Hudrî (ra) şöyle rivayet etmiştir: Rasûlullah (sav) munâbeze alışverişini yasakladı. Munâbeze; kişinin satacağı kumaşı, alıcıya atarak, alıcının o kumaşı evirip çevirerek incelemesine fırsat vermeden satmasıdır. Yine Hz. Peygamber (sav) mülâmese alışverişini de yasakladı. Mülâmese; alıcının ku­maşı incelemeden sadece eliyle dokunarak işaret edip almasıdır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 62, 1/613

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا مُعْتَمِرٌ قَالَ سَمِعْتُ أَبِى يَقُولُ حَدَّثَنَا أَبُو عُثْمَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ - رضى الله عنه - قَالَ مَنِ اشْتَرَى شَاةً مُحَفَّلَةً ، فَرَدَّهَا فَلْيَرُدَّ مَعَهَا صَاعًا . وَنَهَى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَنْ تُلَقَّى الْبُيُوعُ .

Bize Müsedded, ona Mu'temir, ona Babası (Süleyman b. Tarhan), ona Ebu Osman, ona da Abdullah b. Mes'ûd (ra) şöyle demiştir: (Çok gözüksün diye) memesinde sütü birik­tirilmiş bir koyun satın alan kimse, (alışverişi feshedip) onu geri verebilir. (sağdığı sütün bedeli olarak da) bir sâ' miktarı (bir yiyecek) versin. Ayrıca Hz. peygamber (sav) mal kervanlarının pazara girmeden yolda karşılanmasını yasaklamıştır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 64, 1/614

حَدَّثَنَا ابْنُ بُكَيْرٍ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ رَبِيعَةَ عَنِ الأَعْرَجِ قَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم « لاَ تُصَرُّوا الإِبِلَ وَالْغَنَمَ ، فَمَنِ ابْتَاعَهَا بَعْدُ فَإِنَّهُ بِخَيْرِ النَّظَرَيْنِ بَعْدَ أَنْ يَحْتَلِبَهَا إِنْ شَاءَ أَمْسَكَ ، وَإِنْ شَاءَ رَدَّهَا وَصَاعَ تَمْرٍ » . وَيُذْكَرُ عَنْ أَبِى صَالِحٍ وَمُجَاهِدٍ وَالْوَلِيدِ بْنِ رَبَاحٍ وَمُوسَى بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم « صَاعَ تَمْرٍ » . وَقَالَ بَعْضُهُمْ عَنِ ابْنِ سِيرِينَ صَاعًا مِنْ طَعَامٍ وَهْوَ بِالْخِيَارِ ثَلاَثًا . وَقَالَ بَعْضُهُمْ عَنِ ابْنِ سِيرِينَ صَاعًا مِنْ تَمْرٍ . وَلَمْ يَذْكُرْ ثَلاَثًا ، وَالتَّمْرُ أَكْثَرُ .

Bize İbn Bükeyr, ona Leys, ona Cafer b. Rabîa, ona A'rec, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Deve ve koyunları (sağmayıp sütü memeleri içinde yığmak suretiyle) bol sütlü gös­termeye çalışmayınız. Her kim sütü memesinde hapsedilmiş bir hay­vanı satın alırsa, onu sağdıktan sonra iki husustan birini seçme hakkına sahiptir. Dilerse o hayvanı kendi mülkiyetinde tutar, isterse onu bir sâ' hurma ile birlikte sahibine geri verir." Ebu Salih, Mucâhid, Velîd b. Rebâh ve Musa b. Yesâr'ın Ebu Hureyre'den onun da Hz. Peygamber'den (sav) rivayetinde "Bir sâ' hurma" ifadesi zikredilmiştir. Bazı râvilerin İbn Sîrîn'den, onun da Ebu Hureyre'den rivayetinde ise "bir sâ' yiyecek (gıda) ifadesi kullanılmış ve muhayyerlik süresi üç gün olarak belirtilmiştir. Bazı râvilerin İbn Sîrîn'den, onun da Ebu Hureyre'den rivayetinde de "bir sâ' hurma" ifadesi zikredilmiş ancak üç günlük muhayyerlik süresi ifade edilmemiştir. "Bir sâ' hurma' ifadesinin geçtiği rivayetler daha çok çoktur.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 64, 1/613

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا يَحْيَى عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنِى نَافِعٌ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ - رضى الله عنه - قَالَ كَانُوا يَبْتَاعُونَ الطَّعَامَ فِى أَعْلَى السُّوقِ فَيَبِيعُونَهُ فِى مَكَانِهِمْ ، فَنَهَاهُمْ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَنْ يَبِيعُوهُ فِى مَكَانِهِ حَتَّى يَنْقُلُوهُ .

Açıklama: أَعْلَى السُّوقِ çarşının üst tarafı esasında çarşının içinde anlamında çeviri yapılır. Zira bu ifade telakki'r-rukban/yani satıcıları şehre varmadan yolda karşılamak anlamında olmadığını beyan için kullanılmıştır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 72, 1/617

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا مُعَاذٌ حَدَّثَنَا ابْنُ عَوْنٍ عَنْ مُحَمَّدٍ قَالَ أَنَسُ بْنُ مَالِكٍ - رضى الله عنه - نُهِينَا أَنْ يَبِيعَ حَاضِرٌ لِبَادٍ .

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 70, 1/616