حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ سَعِيدٍ الْجَوْهَرِىُّ حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ عَبْدِ الْحَمِيدِ بْنِ جَعْفَرٍ عَنِ ابْنِ أَبِى الزِّنَادِ عَنْ مُوسَى بْنِ عُقْبَةَ عَنْ صَالِحٍ مَوْلَى التَّوْأَمَةِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "إِذَا قُمْتَ إِلَى الصَّلاَةِ فَأَسْبِغِ الْوُضُوءَ، وَاجْعَلِ الْمَاءَ بَيْنَ أَصَابِعِ يَدَيْكَ وَرِجْلَيْكَ."

Bize İbrahim b. Said el-Cevherî, ona Sa’d b. Abdulhamîd b. Cafer, ona İbn Ebû Zinâd, ona Musa b. Ukbe, ona Tev’eme'nin azatlısı Salih (b. Ebu Salih), ona da İbn Abbâs, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Namaz kılmak istediğin zaman (adaplarına özen göstererek) abdesti tastamam al. El ve ayak parmaklarını da arala (aralarına suyu ulaştır)."

Açıklama: Elbani bu hadisin hasen sahih olduğunu ifade etmiştir

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 54, /82

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سُلَيْمٍ الطَّائِفِىُّ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ كَثِيرٍ عَنْ عَاصِمِ بْنِ لَقِيطِ بْنِ صَبِرَةَ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: قُلْتُ: ’يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَخْبِرْنِى عَنِ الْوُضُوءِ.’ قَالَ: "أَسْبِغِ الْوُضُوءَ، وَبَالِغْ فِى الاِسْتِنْشَاقِ إِلاَّ أَنْ تَكُونَ صَائِمًا."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Yahya b. Süleym et-Taifî, ona İsmail b. Kesir, ona da Asım b. Lakît b. (Âmir b.) Sabra, babasının (Lakît b. Amir) şöyle dediğini rivayet etmiştir: Rasulullah'a (sav) 'Ey Allah'ın Rasulul'ü, abdest hakkında bana bilgi verir misin?" dedim. Rasulullah (sav): "Abdestini (özen göstererek) güzelce al. Oruçlu olman durumu hariç, burnuna da bolca su çekerek iyice temizle." buyurdu.

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 44, /77

حَدَّثَنَا أَبُو كُرَيْبٍ حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ حَيَّانَ عَنْ سَالِمٍ أَبِى الْمُهَاجِرِ عَنْ مَيْمُونِ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ عَائِشَةَ وَأَبِى هُرَيْرَةَ: "أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم تَوَضَّأَ ثَلاَثًا ثَلاَثً."

Bize Ebu Küreyb (Muhammed b. Alâ b. Küreyb), ona Halid b. Hayyan, ona Salim (b. Abdullah ) Ebu Muhacir, ona da Meymun b. Mihran, Âişe ve Ebu Hureyre'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) azalarını üçer kere yıkayarak abdest aldı."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 46, /78

حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ وَكِيعٍ حَدَّثَنَا عِيسَى بْنُ يُونُسَ عَنْ فَائِدٍ أَبِى الْوَرْقَاءِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى أَوْفَى قَالَ: رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم تَوَضَّأَ ثَلاَثًا ثَلاَثًا، وَمَسَحَ رَأْسَهُ مَرَّةً.

Bize Süfyan b. Veki', ona İsa b. Yunus, ona da Fâid Ebu Verkâ b. Abdurrahman, Abdullah b. Ebu Evfa'nın şöyle dediğini rivayet etmiştir: Rasulullah'ı (sav), (abdest) azalarını üçer kere yıkayarak, başını da bir kere mesh ederek abdest alırken gördüm.

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 46, /78

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يُوسُفَ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ لَيْثٍ عَنْ شَهْرِ بْنِ حَوْشَبٍ عَنْ أَبِى مَالِكٍ الأَشْعَرِىِّ قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَتَوَضَّأُ ثَلاَثًا ثَلاَثًا.

Bize Muhammed b. Yahya, ona Muhammed b. Yusuf, ona Süfyan (es-Sevrî), ona Leys (b. Eymen), ona da Şehr b. Havşeb, Ebu Malik el-Eşarî'nin şöyle dediğini rivayet etmitir: Rasulullah (sav), (abdest azalarını) üçer üçer yıkayarak abdest alırdı.

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 46, /78

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سُلَيْمٍ الطَّائِفِىُّ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ كَثِيرٍ عَنْ عَاصِمِ بْنِ لَقِيطِ بْنِ صَبِرَةَ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "أَسْبِغِ الْوُضُوءَ، وَخَلِّلْ بَيْنَ الأَصَابِعِ."

Bize Ebû Bekir b. Ebu Şeybe, ona Yahya b. Süleym et-Tâifî, ona İsmail b. Kesir, ona Asım b. Lakît b. Sabıra, ona da babası (Lakît b. Amr) Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Abdesti (adaplarına özen göstererek) tastamam al; parmaklarını arala (suyu aralarına geçir)."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 54, /82

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى حَدَّثَنَا حَجَّاجٌ حَدَّثَنَا هَمَّامٌ حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى طَلْحَةَ حَدَّثَنِى عَلِىُّ بْنُ يَحْيَى بْنِ خَلاَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَمِّهِ رِفَاعَةَ بْنِ رَافِعٍ، أَنَّهُ كَانَ جَالِسًا عِنْدَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ: "إِنَّهَا لاَ تَتِمُّ صَلاَةٌ لأَحَدٍ، حَتَّى يُسْبِغَ الْوُضُوءَ كَمَا أَمَرَهُ اللَّهُ تَعَالَى؛ يَغْسِلُ وَجْهَهُ، وَيَدَيْهِ إِلَى الْمِرْفَقَيْنِ، وَيَمْسَحُ بِرَأْسِهِ وَرِجْلَيْهِ إِلَى الْكَعْبَيْنِ."

Bize Muhammed b. Yahya, ona Haccac, ona Hemmam, ona İshak b. Abdullah b. Ebu Talha, ona Ali b. Yahya b. Hallâd, ona babası (Yahya b. Hallâd), ona da amcası Rifâ'a b. Râfi', Nebi'nin (sav) yanında oturduğu esnada O'nun (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Gerçek şu ki, sizden birinin namazı, abdestini Allah'ın (cc) kendisine emrettiği gibi, yüzünü ve kollarını dirsekleriyle beraber yıkayıp, başını mesh edip ve ayaklarını da topuklarla beraber yıkamak suretiyle (şartlarına ve adaplarına uyarak) tastamam bir şekilde alıncaya kadar, tamam olmuş olmaz."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 57, /83

حَدَّثَنَا أَبُو كُرَيْبٍ حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ حَيَّانَ عَنْ سَالِمٍ أَبِى الْمُهَاجِرِ عَنْ مَيْمُونِ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ عَائِشَةَ وَأَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم تَوَضَّأَ ثَلاَثًا ثَلاَثًا .

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 46, /78

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا زَيْدُ بْنُ الْحُبَابِ وَدَاوُدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالاَ حَدَّثَنَا مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ أَبِى إِدْرِيسَ الْخَوْلاَنِىِّ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ تَوَضَّأَ فَلْيَسْتَنْثِرْ وَمَنِ اسْتَجْمَرَ فَلْيُوتِرْ » .

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 44, /77

حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ خَالِدٍ الدِّمَشْقِىُّ حَدَّثَنَا الْوَلِيدُ بْنُ مُسْلِمٍ الدِّمَشْقِىُّ عَنِ ابْنِ ثَوْبَانَ عَنْ عَبْدَةَ بْنِ أَبِى لُبَابَةَ عَنْ شَقِيقِ بْنِ سَلَمَةَ قَالَ رَأَيْتُ عُثْمَانَ وَعَلِيًّا يَتَوَضَّآنِ ثَلاَثًا ثَلاَثًا وَيَقُولاَنِ هَكَذَا كَانَ وُضُوءُ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم . قَالَ أَبُو الْحَسَنِ بْنُ سَلَمَةَ حَدَّثَنَاهُ أَبُو حَاتِمٍ حَدَّثَنَا أَبُو نُعَيْمٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ ثَابِتِ بْنِ ثَوْبَانَ فَذَكَرَ نَحْوَهُ .

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 46, /78