Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe, ona Esved b. Âmir, ona Umâre b. Zâzân, ona Ali b. Hakem, ona Atâ, ona da Ebu Hureyre, Nebi’nin (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti:
"Bir ilmi belleyip de onu gizleyen her bir adam mutlaka Kıyamet gününde cehennemden bir gem ile gemlenmiş olduğu halde getirilecektir."
[Ebu’l-Hasan el-Kattân dedi ki: Ayrıca bize Ebu Hâtim, ona Ebu Velid, ona Umare b. Zâzân rivayet etti, deyip hadisi buna yakın olarak zikretti.]
Öneri Formu
Hadis Id, No:
8673, İM000261
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا أَسْوَدُ بْنُ عَامِرٍ حَدَّثَنَا عِمَارَةُ بْنُ زَاذَانَ حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ الْحَكَمِ حَدَّثَنَا عَطَاءٌ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ :
" مَا مِنْ رَجُلٍ يَحْفَظُ عِلْمًا فَيَكْتُمُهُ إِلاَّ أُتِىَ بِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مُلْجَمًا بِلِجَامٍ مِنَ النَّارِ "
[قَالَ أَبُو الْحَسَنِ أَيِ الْقَطَّانُ، وَحَدَّثَنَا أَبُو حَاتِمٍ حَدَّثَنَا أَبُو الْوَلِيدِ حَدَّثَنَا عُمَارَةُ بْنُ زَاذَانَ، فَذَكَرَ نَحْوَهُ]
Tercemesi:
Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe, ona Esved b. Âmir, ona Umâre b. Zâzân, ona Ali b. Hakem, ona Atâ, ona da Ebu Hureyre, Nebi’nin (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti:
"Bir ilmi belleyip de onu gizleyen her bir adam mutlaka Kıyamet gününde cehennemden bir gem ile gemlenmiş olduğu halde getirilecektir."
[Ebu’l-Hasan el-Kattân dedi ki: Ayrıca bize Ebu Hâtim, ona Ebu Velid, ona Umare b. Zâzân rivayet etti, deyip hadisi buna yakın olarak zikretti.]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Mukaddime 24, /55
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Muhammed Ata b. Ebu Rabah el-Kuraşî (Ata b. Eslem)
3. Ebu Hakem Ali b. Hakem el-Bünanî (Ali b. Hakem)
4. Ebu Seleme Umare b. Zâzân es-Saydelani (Umare b. Zâzân)
5. Şâzân Esved b. Âmir eş-Şâmî (Esved b. Âmir)
6. Ebu Bekir İbn Ebu Şeybe el-Absî (Abdullah b. Muhammed b. İbrahim b. Osman)
Konular:
Bilgi, ilmi gizlememek
Bilgi, ilmi yaymak
Açıklama: Elbani bu hadisin hasen-sahih olduğunu ifade etmiştir
Öneri Formu
Hadis Id, No:
8557, İM000226
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَنْبَأَنَا مَعْمَرٌ عَنْ عَاصِمِ بْنِ أَبِى النَّجُودِ عَنْ زِرِّ بْنِ حُبَيْشٍ قَالَ أَتَيْتُ صَفْوَانَ بْنَ عَسَّالٍ الْمُرَادِىَّ فَقَالَ مَا جَاءَ بِكَ قُلْتُ أُنْبِطُ الْعِلْمَ . قَالَ فَإِنِّى سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « مَا مِنْ خَارِجٍ خَرَجَ مِنْ بَيْتِهِ فِى طَلَبِ الْعِلْمِ إِلاَّ وَضَعَتْ لَهُ الْمَلاَئِكَةُ أَجْنِحَتَهَا رِضًا بِمَا يَصْنَعُ » .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Yahya, ona Abdürrezzak, ona Ma’mer, ona Âsım b. Ebu’n-Necûd, ona Zir b. Hubeyş’in şöyle dediğini rivayet etti: Safvan b. Assâl el-Muradî’nin yanına gitmiştim. Niçin geldin, dedi. Ben: İlim tahsil etmek için, dedim. O dedi ki: Ben de Rasulullah’ı (sav) şöyle buyururken dinledim: “Bir kimse ilim öğrenmek maksadıyla evinden dışarıya çıkarsa, şüphesiz melekler de onun yaptığından hoşnut olarak kanatlarını onun için indirirler” buyurdu.
Açıklama:
Elbani bu hadisin hasen-sahih olduğunu ifade etmiştir
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Mukaddime 17, /49
Senetler:
()
Konular:
Bilgi, alimin/ilmin önemi
Öneri Formu
Hadis Id, No:
8565, İM000227
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا حَاتِمُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ عَنْ حُمَيْدِ بْنِ صَخْرٍ عَنِ الْمَقْبُرِىِّ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « مَنْ جَاءَ مَسْجِدِى هَذَا لَمْ يَأْتِهِ إِلاَّ لِخَيْرٍ يَتَعَلَّمُهُ أَوْ يُعَلِّمُهُ فَهُوَ بِمَنْزِلَةِ الْمُجَاهِدِ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَمَنْ جَاءَ لِغَيْرِ ذَلِكَ فَهُوَ بِمَنْزِلَةِ الرَّجُلِ يَنْظُرُ إِلَى مَتَاعِ غَيْرِهِ » .
Tercemesi:
Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe, ona Hâtim b. İsmail, ona Humeyd b. Sahr, ona el-Makburî, ona da Ebu Hureyre’nin şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah’ı (sav) şöyle buyururken dinledim: “Benim bu Mescidime ancak öğreneceği yahut öğreteceği bir hayır için gelen bir kimse, Allah yolunda cihad eden mücahid gibidir. Bundan başka bir maksat ile gelen kimse ise başkasının eşyasına bakan adam durumundadır.”
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Mukaddime 17, /49
Senetler:
()
Konular:
Bilgi, alimin/ilmin önemi
Öneri Formu
Hadis Id, No:
8573, İM000229
Hadis:
حَدَّثَنَا بِشْرُ بْنُ هِلاَلٍ الصَّوَّافُ حَدَّثَنَا دَاوُدُ بْنُ الزِّبْرِقَانِ عَنْ بَكْرِ بْنِ خُنَيْسٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو قَالَ خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ذَاتَ يَوْمٍ مِنْ بَعْضِ حُجَرِهِ فَدَخَلَ الْمَسْجِدَ فَإِذَا هُوَ بِحَلْقَتَيْنِ إِحْدَاهُمَا يَقْرَءُونَ الْقُرْآنَ وَيَدْعُونَ اللَّهَ وَالأُخْرَى يَتَعَلَّمُونَ وَيُعَلِّمُونَ فَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « كُلٌّ عَلَى خَيْرٍ هَؤُلاَءِ يَقْرَءُونَ الْقُرْآنَ وَيَدْعُونَ اللَّهَ فَإِنْ شَاءَ أَعْطَاهُمْ وَإِنْ شَاءَ مَنَعَهُمْ وَهَؤُلاَءِ يَتَعَلَّمُونَ وَيُعَلِّمُونَ وَإِنَّمَا بُعِثْتُ مُعَلِّمًا » . فَجَلَسَ مَعَهُمْ .
Tercemesi:
Bize Bişr b. Hilal es-Savvâf, ona Davud b. ez-Zibrikan, ona Bekr b. Huneys, ona Abdurrahman b. Ziyâd, ona Abdullah b. Yezid, ona da Abdullah b. Amr’ın şöyle dediğini rivayet etti: Bir gün Rasulullah (sav), hücrelerinden birisinden dışarı çıkıp mescide girdi. Birileri Kur’ân okuyup Allah’a dua eden, diğeri ise öğrenip öğreten iki halka olduğunu gördü. Nebi (sav): “Bunların her biri bir hayır üzerindedir. Bunlar Kur’ân okuyor, Allah’a dua ediyorlar. Allah diler ise verir dilemezse vermez. Bunlar ise ilim öğreniyor ve öğretiyorlar ve ben ancak bir öğretici olarak gönderildim,” buyurarak bunlarla beraber oturdu.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Mukaddime 17, /50
Senetler:
()
Konular:
Bilgi, alimin/ilmin önemi
Bilgi, Öğrenilmesi, Öğretilmesi
Öneri Formu
Hadis Id, No:
8583, İM000239
Hadis:
حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ عَمَّارٍ حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عَطَاءٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى الدَّرْدَاءِ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « إِنَّهُ لَيَسْتَغْفِرُ لِلْعَالِمِ مَنْ فِى السَّمَوَاتِ وَمَنْ فِى الأَرْضِ حَتَّى الْحِيتَانِ فِى الْبَحْرِ » .
Tercemesi:
Bize Hişam b. Ammâr, ona Hafs b. Ömer, ona Osman b. Atâ, ona babası, ona da Ebu’d-Derda’nın şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah’ı (sav): “Şüphesiz göklerde olanlar ve denizdeki balıklara varıncaya kadar yerde olanlar, âlim kişi için mağfiret isterler” buyururken dinledim.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Mukaddime 20, /51
Senetler:
()
Konular:
Bilgi, alimin/ilmin önemi
Öneri Formu
Hadis Id, No:
8584, İM000240
Hadis:
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ عِيسَى الْمِصْرِىُّ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ وَهْبٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَيُّوبَ عَنْ سَهْلِ بْنِ مُعَاذِ بْنِ أَنَسٍ عَنْ أَبِيهِ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « مَنْ عَلَّمَ عِلْمًا فَلَهُ أَجْرُ مَنْ عَمِلَ بِهِ لاَ يَنْقُصُ مِنْ أَجْرِ الْعَامِلِ » .
Tercemesi:
Bize Ahmed b. İsa el-Mısrî, ona Abdullah b. Vehb, ona Yahya b. Eyyûb, ona Sehl b. Muâz b. Enes, ona da babasının rivayet ettiğine göre Nebi (sav) şöyle buyurdu: “Bir ilim öğretene, onun gereğince amel edenin ecri –amel edenin ecrinden bir şey eksiltilmeksizin- (kadar) ecir verilir.”
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Mukaddime 20, /51
Senetler:
()
Konular:
Bilgi, alimin/ilmin önemi
Bilgi, Öğrenilmesi, Öğretilmesi
Öneri Formu
Hadis Id, No:
8675, İM000263
Hadis:
حَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ أَبِى السَّرِىِّ الْعَسْقَلاَنِىُّ حَدَّثَنَا خَلَفُ بْنُ تَمِيمٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ السَّرِىِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُنْكَدِرِ عَنْ جَابِرٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « إِذَا لَعَنَ آخِرُ هَذِهِ الأُمَّةِ أَوَّلَهَا فَمَنْ كَتَمَ حَدِيثًا فَقَدْ كَتَمَ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ » .
Tercemesi:
Bize el-Hüseyin b. es-Serrî el-Askalânî, ona Halef b. Temim, ona Abdullah b. es-Serrî, ona Muhammed b. el-Münkedir, ona da Câbir’in şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: “Bu ümmetin sonları (sonradan gelenleri), öncekileri lanetlemeye başladığı zaman, kim bir hadis gizlerse, şüphesiz Allah’ın indirmiş olduğu hükümleri de gizlemiş olur.”
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Mukaddime 24, /55
Senetler:
()
Konular:
Bilgi, ilmi gizlememek
Öneri Formu
Hadis Id, No:
8677, İM000265
Hadis:
حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ حِبَّانَ بْنِ وَاقِدٍ الثَّقَفِىُّ أَبُو إِسْحَاقَ الْوَاسِطِىُّ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَاصِمٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ دَابٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ سُلَيْمٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ كَتَمَ عِلْمًا مِمَّا يَنْفَعُ اللَّهُ بِهِ فِى أَمْرِ النَّاسِ فِى الدِّينِ أَلْجَمَهُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِلِجَامٍ مِنَ النَّارِ » .
Tercemesi:
Bize İsmail b. Hibbân b. Vâkıd es-Sakafî Ebu İshak el-Vâsitî, ona Abdullah b. Âsım, ona Muhammed b. Dâb, ona Safvân b. Süleym, ona Abdurrahman b. Ebu Saîd el-Hudrî, ona da Ebu Saîd el-Hudrî’nin şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: “Din hususunda, insanların işlerinde, Allah’ın kendisi ile yararlandıracağı türden bir ilmi gizleyene Kıyamet gününde Allah ateşten bir gem vurur.”
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Mukaddime 24, /56
Senetler:
()
Konular:
Bilgi, ilmi gizlememek
Din, din eksikliği
Bize Muhammed b. Abdullah b. Nümeyr, ona babası (Abdullah b. Nümeyr), ona Muhammed b. İshak, ona Abdüsselâm, ona Zührî, ona Muhammed b. Cübeyr b. Mut'im, ona da babası (Cübeyr b. Mut'im) şöyle rivayet etmiştir:
Allah, sözümü işitip onu başkalarına ulaştıranın yüzünü nurlandırsın. Nice dinî bilgi taşıyan vardır ki esasında din bilgini (fakîh) değildir. Nice dinî bilgi taşıyan da onu kendisinden daha kavrayışlı kimseye ulaştırır."
Bize Ali b. Muhammed, ona dayısı Ya'lâ; (T) Bize Hişâm b. Ammâr, ona Said b. Yahya, onlara Muhammed b. İshak, ona ez-Zührî, ona Muhammed b. Cübeyr b. Mut'im, ona da babası (Cübeyr b. Mut'im), Hz. Peygamber'den (sav) benzeri bir nakilde bulunmuştur.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
8575, İM000231
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا أَبِى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ عَبْدِ السَّلاَمِ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جُبَيْرِ بْنِ مُطْعِمٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ قَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِالْخَيْفِ مِنْ مِنًى فَقَالَ « نَضَّرَ اللَّهُ امْرَأً سَمِعَ مَقَالَتِى فَبَلَّغَهَا فَرُبَّ حَامِلِ فِقْهٍ غَيْرِ فَقِيهٍ وَرُبَّ حَامِلِ فِقْهٍ إِلَى مَنْ هُوَ أَفْقَهُ مِنْهُ » . (حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا خَالِي يَعْلَى، ح وَحَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ عَمَّارٍ حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ يَحْيَى، قَالَا: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْحَاقَ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جُبَيْرِ بْنِ مُطْعِمٍ، عَنْ أَبِيهِ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِنَحْوِهِ)
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Abdullah b. Nümeyr, ona babası (Abdullah b. Nümeyr), ona Muhammed b. İshak, ona Abdüsselâm, ona Zührî, ona Muhammed b. Cübeyr b. Mut'im, ona da babası (Cübeyr b. Mut'im) şöyle rivayet etmiştir:
Allah, sözümü işitip onu başkalarına ulaştıranın yüzünü nurlandırsın. Nice dinî bilgi taşıyan vardır ki esasında din bilgini (fakîh) değildir. Nice dinî bilgi taşıyan da onu kendisinden daha kavrayışlı kimseye ulaştırır."
Bize Ali b. Muhammed, ona dayısı Ya'lâ; (T) Bize Hişâm b. Ammâr, ona Said b. Yahya, onlara Muhammed b. İshak, ona ez-Zührî, ona Muhammed b. Cübeyr b. Mut'im, ona da babası (Cübeyr b. Mut'im), Hz. Peygamber'den (sav) benzeri bir nakilde bulunmuştur.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Mukaddime 18, /50
Senetler:
()
Konular:
Hadis Rivayeti
Öneri Formu
Hadis Id, No:
8674, İM000262
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو مَرْوَانَ الْعُثْمَانِىُّ مُحَمَّدُ بْنُ عُثْمَانَ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ سَعْدٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ هُرْمُزَ الأَعْرَجِ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا هُرَيْرَةَ يَقُولُ وَاللَّهِ لَوْلاَ آيَتَانِ فِى كِتَابِ اللَّهِ تَعَالَى مَا حَدَّثْتُ عَنْهُ - يَعْنِى عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم - شَيْئًا أَبَدًا لَوْلاَ قَوْلُ اللَّهِ ( إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْكِتَابِ ) إِلَى آخِرِ الآيَتَيْنِ .
Tercemesi:
Bize Ebu Mervân el-Osmanî Muhammed b. Osman, ona İbrahim b. Sa’d, ona ez-Zührî, ona Abdurrahman b. Hurmüz el-A’rec’in rivayet ettiğine göre o, Ebu Hureyre’yi şöyle derken dinlemiştir: Allah’a yemin ederim, eğer yüce Allah’ın Kitabındaki şu: “Allah’ın indirdiği kitaptan bir şeyi gizleyip de, onu az bir pahaya değiştirenler var ya…” (Bakara, 2/174) ayeti ile ondan sonraki ayet olmasaydı ondan –yani Nebi’den (sav)- ebediyen hiçbir hadis rivayet etmezdim.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Mukaddime 24, /55
Senetler:
()
Konular:
Bilgi, ilmi gizlememek
İnsan, hidayet karşısında
Giriş