حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا أَبَانُ حَدَّثَنَا قَتَادَةُ قَالَ حَدَّثَنِى أَبُو مِجْلَزٍ عَنْ حُذَيْفَةَ : "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم لَعَنَ مَنْ جَلَسَ وَسْطَ الْحَلْقَةِ."

Bize Musa b. İsmail, ona Ebân, ona Katade, ona Ebu Miclez, ona da Huzeyfe rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) bir mecliste halkanın ortasına geçip oturan kişiye lanet etmiştir."

Açıklama: Lahik b. Humeyd ile Huzeyfe b. Yeman arasında inkıta' vardır.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 17, /1099

حَدَّثَنَا سَلَمَةُ بْنُ شَبِيبٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ إِبْرَاهِيمَ قَالَ حَدَّثَنِى إِسْحَاقُ بْنُ مُحَمَّدٍ الأَنْصَارِىُّ عَنْ رُبَيْحِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَانَ إِذَا جَلَسَ احْتَبَى بِيَدِهِ." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ إِبْرَاهِيمَ شَيْخٌ مُنْكَرُ الْحَدِيثِ.]

Bize Seleme b. Şebîb, ona Abdullah b. İbrahim, ona İshak b. Muhammed el-Ensari, ona Rubeyh b. Abdurrahman, ona babası (Abdurrahman b. Ebu Said el-Hudrî), ona da dedesi Ebu Said el-Hudrî'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) oturduğu zaman dizlerini dikip (ellerini) önden bağlardı. [Ebû Davud şöyle demiştir: Abdullah b. İbrahim hadisi münker olan bir ravidir.]

Açıklama: Bu hadis, Hz. Peygamber'in dizlerini elleriyle tutup kaba etleri üzerine oturduğunu tasvir etmektedir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 25, /1103

حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ وَمُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ حَسَّانَ الْعَنْبَرِىُّ قَالَ حَدَّثَتْنِى جَدَّتَاىَ صَفِيَّةُ وَدُحَيْبَةُ ابْنَتَا عُلَيْبَةَ - قَالَ مُوسَى بِنْتُ حَرْمَلَةَ - وَكَانَتَا رَبِيبَتَىْ قَيْلَةَ بِنْتِ مَخْرَمَةَ "وَكَانَتْ جَدَّةَ أَبِيهِمَا أَنَّهَا أَخْبَرَتْهُمَا أَنَّهَا رَأَتِ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ قَاعِدٌ الْقُرْفُصَاءَ فَلَمَّا رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم الْمُخْتَشِعَ - وَقَالَ مُوسَى الْمُتَخَشِّعَ فِى الْجِلْسَةِ - أُرْعِدْتُ مِنَ الْفَرَقِ."

Bize Hafs b. Ömer ve Musa b. İsmail, o ikisine Abdullah b. Hassan el-Anberi, ona iki ninesi Uleybe'nin kızları Safiyye ve Duhaybe, -Musa (b. İsmail), (Safiyye ve Duhaybe'nin) Harmele'nin kız (lar)ı olduğunu söylemiştir "(Safiyye ve Duhaybe) Kayle bt. Mahreme'nin üvey kızlarıdır. O ikisinin babalarının ninesi (Kayle bt. Mahreme) onlara Hz. Peygamber'i (sav) kalçaları üzerine oturup dizlerini dikerek oturduğunu gördüğünü haber vermiştir. (Kayle bt. Mahreme şöyle dedi) Rasulullah'ı (sav) huşu içerisinde (mütevazi bir halde) otururken görünce (heybetinden) dolayı bana bir titreme geldi (irkildim)."

Açıklama: Hz. Peygamber (sav) tesettürü ve mahrem yerlerin açılmamasını sağladığı için bu oturuş şeklini tercih etmiştir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 25, /1103

حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ بَحْرٍ حَدَّثَنَا عِيسَى بْنُ يُونُسَ حَدَّثَنَا ابْنُ جُرَيْجٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مَيْسَرَةَ عَنْ عَمْرِو بْنِ الشَّرِيدِ عَنْ أَبِيهِ الشَّرِيدِ بْنِ سُوَيْدٍ قَالَ مَرَّ بِى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَأَنَا جَالِسٌ هَكَذَا وَقَدْ وَضَعْتُ يَدِىَ الْيُسْرَى خَلْفَ ظَهْرِى وَاتَّكَأْتُ عَلَى أَلْيَةِ يَدِى فَقَالَ "أَتَقْعُدُ قِعْدَةَ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ."

Bize Ali b. Bahr, ona İsa b. Yunus, ona İbn Cüreyc, ona İbrahim b. Meysere, ona Amr b. Şerid, ona babası Şerîd b. Süveyd şöyle demiştir: Sol elimi sırtımın arkasına atmış ve elimin ayasına dayanmış halde otururken Rasulullah (sav) yanımdan geçti ve "kendilerine gazap edilenler gibi mi oturuyorsun?" buyurdu.

Açıklama: Hz. Peygamber (sav), tek veya iki elini arkaya uzatıp el(ler)inin ayasına yaslanarak ve vücudunu da ona göre şekillendirerek oturmayı hoş karşılamamıştır. Çünkü böylesi bir oturuş şekli hem kibirlenmeyi hem de farklı din mensuplarının oturuşunu hatırlatmaktadır.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 26, /1103

حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ أَخْبَرَنَا حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ عَنْ ثَابِتٍ عَنْ أَنَسٍ أَنَّ امْرَأَةً كَانَ فِى عَقْلِهَا شَىْءٌ بِمَعْنَاهُ.

Bize Osman b. Ebu Şeybe, ona Yezid b. Harun, ona Hammad b. Seleme, ona Sabit, o da Enes aklında noksanlık olan kadın…ifadesini kullanmış ve önceki hadisin manasını rivayet etmiştir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 13, /1099

حَدَّثَنَا ابْنُ السَّرْحِ وَمَخْلَدُ بْنُ خَالِدٍ قَالاَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُنْكَدِرِ قَالَ حَدَّثَنِى مَنْ سَمِعَ أَبَا هُرَيْرَةَ يَقُولُ قَالَ أَبُو الْقَاسِمِ صلى الله عليه وسلم: "إِذَا كَانَ أَحَدُكُمْ فِى الشَّمْسِ. (وَقَالَ مَخْلَدٌ فِى الْفَىْء) فَقَلَصَ عَنْهُ الظِّلُّ وَصَارَ بَعْضُهُ فِى الشَّمْسِ وَبَعْضُهُ فِى الظِّلِّ فَلْيَقُمْ."

Bize İbnü's-Serh ve Mahled b. Halid, o ikisine Süfyan, ona Muhammed b. Münkedir, ona Ebu Hureyre'den hadisi işiten bir kişi, ona da Ebu Hureyre, Hz Peygamber'den (sav) şöyle nakletmiştir: "Biriniz güneşte iken (Mahled gölgede iken demiştir) gölge çekilip bir kısmı güneşte bir kısmı da gölgede kalırsa, oradan hemen kalksın."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 15, /1099

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا يَحْيَى عَنْ إِسْمَاعِيلَ قَالَ حَدَّثَنِى قَيْسٌ عَنْ أَبِيهِ: "أَنَّهُ جَاءَ وَرَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَخْطُبُ فَقَامَ فِى الشَّمْسِ فَأَمَرَ بِهِ فَحُوِّلَ إِلَى الظِّلِّ."

Bize Müsedded, ona Yahya, ona İsmail, ona Kays, ona da babası (Husayn b. Avf) şöyle demiştir: "Hz. Peygamber (sav) hutbe okurken oraya geldi ve güneşte kaldı. Hz. Peygamber de onun gölgeye geçmesini emretti."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 15, /1099

حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ دَاوُدَ الْمَهْرِىُّ أَخْبَرَنَا ابْنُ وَهْبٍ قَالَ أَخْبَرَنِى أُسَامَةُ بْنُ زَيْدٍ اللَّيْثِىُّ عَنْ عَمْرِو بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ "لاَ يَحِلُّ لِرَجُلٍ أَنْ يُفَرِّقَ بَيْنَ اثْنَيْنِ إِلاَّ بِإِذْنِهِمَا."

Bize Süleyman b. Davud el-Mehri, ona İbn Vehb, ona Üsame b. Zeyd el-Leysî, ona Amr b. Şuayb, ona babası (Şuayb b. Muhammed), ona da Abdullah b. Amr'ın rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir kimsenin, iki kişinin arasına müsaadelerini almadan oturup onları ayırması helal değildir."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 24, /1103

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا حَمَّادٌ عَنْ سُهَيْلِ بْنِ أَبِى صَالِحٍ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ أَبِى جَالِسًا وَعِنْدَهُ غُلاَمٌ فَقَامَ ثُمَّ رَجَعَ فَحَدَّثَ أَبِى عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ "إِذَا قَامَ الرَّجُلُ مِنْ مَجْلِسٍ ثُمَّ رَجَعَ إِلَيْهِ فَهُوَ أَحَقُّ بِهِ."

Bize Musa b. İsmail, ona Hammad, ona Süheyl b. Ebu Sâlih şöyle rivayet etmiştir: Babamın (Ebu Sâlih es-Semmân) yanında oturuyordum. Yanında bir oğlan çocuğu vardı. Bir ara çocuk gidip geri geldi. Bunun üzerine babam Ebu Hüreyre vasıtasıyla Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu nakletti: "Bir kişi yerinden kalkıp (meclise) geri dönerse (daha önce) oturduğu yere oturmaya daha hak sahibidir."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 30, /1104

حَدَّثَنَا النُّفَيْلِىُّ حَدَّثَنَا مَالِكٌ ح وَحَدَّثَنَا الْقَعْنَبِىُّ عَنْ مَالِكٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ عَبَّادِ بْنِ تَمِيمٍ عَنْ عَمِّهِ أَنَّهُ "رَأَى رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مُسْتَلْقِيًا - قَالَ الْقَعْنَبِىُّ - فِى الْمَسْجِدِ وَاضِعًا إِحْدَى رِجْلَيْهِ عَلَى الأُخْرَى."

Bize en-Nüfeyl, ona Malik; (T) Bize el-Ka'neb, ona Malik, ona İbn Şihab, ona Abbad b. Temim, ona da amcasının (Abdullah b. Zeyd el-Ensari) rivayet ettiğine göre o "Rasulullah'ı (sav) -Ka'neb'in dediğine göre mescitte- bacaklarından birini diğerinin üzerine atmış bir şekilde sırtüstü yatıyorken görmüştü."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 36, /1107