حَدَّثَنَا ابْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا خَالِدٌ - يَعْنِى ابْنَ الْحَارِثِ - حَدَّثَنَا حُمَيْدٌ قَالَ قَالَ "أَنَسٌ انْتَهَى إِلَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَأَنَا غُلاَمٌ فِى الْغِلْمَانِ فَسَلَّمَ عَلَيْنَا ثُمَّ أَخَذَ بِيَدِى فَأَرْسَلَنِى بِرِسَالَةٍ وَقَعَدَ فِى ظِلِّ جِدَارٍ - أَوْ قَالَ إِلَى جِدَارٍ - حَتَّى رَجَعْتُ إِلَيْهِ."

Bize İbn Müsenna, ona Halid b. Haris, ona Humeyd, ona Enes (ra) rivayet ettiğine şöyle demiştir: "Ben akranım olan çocuklarla birlikte iken Hz. Peygamber (sav) yanımıza geldi. Bize selam verdi, elimi tuttu, benimle bir haber gönderdi. Ben dönene kadar bir duvarın gölgesinde- veya yanında- oturdu."

Açıklama: 1. Hz. Peygamber (sav) hizmetçisinin yanına geldiğinde ona ve diğer çocuklara selam vermeyi ihmal etmemiştir. Bu da çocukların selam alıp verme adabını öğrenmeleri için kendilerine selam verilmesinin uygun ve hatta gerekli olduğunu göstermektedir. 2. bir grubun yanına gelindiği zaman içlerinden sadece birisine değil tamamına hitap edecek şekilde selam verilmelidir. 3. Çocukların oyun oynuyor olmaları kendilerine selam verilmesine mani değildir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 147, /1173

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عِيسَى بْنِ الطَّبَّاعِ وَكَثِيرُ بْنُ عُبَيْدٍ قَالاَ حَدَّثَنَا مَرْوَانُ - قَالَ ابْنُ عِيسَى قَالَ - حَدَّثَنَا حُمَيْدٌ عَنْ أَنَسٍ قَالَ جَاءَتِ امْرَأَةٌ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ لِى إِلَيْكَ حَاجَةً. فَقَالَ لَهَا "يَا أُمَّ فُلاَنٍ اجْلِسِى فِى أَىِّ نَوَاحِى السِّكَكِ شِئْتِ حَتَّى أَجْلِسَ إِلَيْكِ." قَالَ فَجَلَسَتْ فَجَلَسَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم إِلَيْهَا حَتَّى قَضَتْ حَاجَتَهَا. [وَلَمْ يَذْكُرِ ابْنُ عِيسَى حَتَّى قَضَتْ حَاجَتَهَا. وَقَالَ كَثِيرٌ عَنْ حُمَيْدٍ عَنْ أَنَسٍ.]

Bize Muhammed b. İsa b. et-Tabba' ve Kesir b. Ubeyd, o ikisine Mervan – İbn İsa, Humeyd'den dedi-, ona da Enes rivayet etmiştir: "Bir kadın Allah Rasulü'nün yayına gelerek; 'Ey Allah'ın Rasulü! Sana anlatmam gereken bir ihtiyacım var' dedi. Hz. Peygamber ona 'Ey Falanın annesi! Sokağın istediğin bir tarafına otur da, yanına oturup seni dinleyeyim' buyurdu. Kadın bir yere oturdu, Peygamberimiz de yanına oturdu ve kadın (Peygamberin) yardımıyla ihtiyacını karşıladı." [İbn İsa kadın ihtiyacını karşıladı ifadesini zikretmedi. Kesir hadisi rivayet ederken haddesenâ ifadesini kullanmayıp an Humeyd, an Enes şeklinde (mu'an'an olarak) rivayet etmiştir.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 13, /1098

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عُبَيْدٍ وَأَحْمَدُ بْنُ عَبْدَةَ - الْمَعْنَى - قَالاَ حَدَّثَنَا حَمَّادٌ حَدَّثَنَا عَامِرٌ الأَحْوَلُ عَنْ عَمْرِو بْنِ شُعَيْبٍ - قَالَ ابْنُ عَبْدَةَ - عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ "لاَ يُجْلَسُ بَيْنَ رَجُلَيْنِ إِلاَّ بِإِذْنِهِمَا."

Bize Muhammed b. Ubeyd ve Ahmed b. Abde - bu isnada ait metnin manen rivayeti burada bulunmaktadır-, onlara Hammad (b. Zeyd), ona Amir el-Ahvel, ona Amr b. Şuayb -İbn Abde senedi- ona babası (Şuayb b. Muhammed), ona da dedesi (Abdullah b. Amr), Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti: "İzinleri olmadıkça iki kişinin arasına oturulmaz."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 24, /1103

حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ بْنِ مَيْسَرَةَ وَأَحْمَدُ بْنُ سَعِيدٍ السَّرْخَسِىُّ أَنَّ أَبَا عَامِرٍ أَخْبَرَهُمْ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ هِلاَلٍ قَالَ حَدَّثَنِى أَبِى عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ "لاَ يَحِلُّ لِمُؤْمِنٍ أَنْ يَهْجُرَ مُؤْمِنًا فَوْقَ ثَلاَثٍ فَإِنْ مَرَّتْ بِهِ ثَلاَثٌ فَلْيَلْقَهُ فَلْيُسَلِّمْ عَلَيْهِ فَإِنْ رَدَّ عَلَيْهِ السَّلاَمَ فَقَدِ اشْتَرَكَا فِى الأَجْرِ وَإِنْ لَمْ يَرُدَّ عَلَيْهِ فَقَدْ بَاءَ بِالإِثْمِ." زَادَ أَحْمَدُ "وَخَرَجَ الْمُسَلِّمُ مِنَ الْهِجْرَةِ."

Bize Ubeydullah b. Ömer b. Meysere ve Ahmed b. Said es-Serhasî, onlara Ebu Âmir, ona Muhammed b. Hilal, ona babası Hilal, ona Ebu Hureyre (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir müminin mümin kardeşine üç günden fazla dargın kalması helal değildir. Eğer üç gün geçerse onunla karşılaştığında selam versin. Eğer selamını alırsa ecri paylaşırlar. Eğer selamı almazsa günahıyla kalır." Ahmed şu ilavede bulunmuştur: "Selam veren dargınlık günahından kurtulmuş olur."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 55, /1116

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ صَالِحٍ وَأَحْمَدُ بْنُ عَمْرِو بْنِ السَّرْحِ قَالاَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنْ عَمْرِو بْنِ دِينَارٍ عَنْ وَهْبِ بْنِ مُنَبِّهٍ عَنْ أَخِيهِ عَنْ مُعَاوِيَةَ اشْفَعُوا تُؤْجَرُوا فَإِنِّى لأُرِيدُ الأَمْرَ فَأُؤَخِّرُهُ كَيْمَا تَشْفَعُوا فَتُؤْجَرُوا فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ "اشْفَعُوا تُؤْجَرُوا."

Bize Ahmed b. Salih ve Ahmed b. Amr b. es-Serh, o ikisine Süfyan b. Uyeyne, ona Amr b. Dinar, ona Vehb b. Münebbih, ona kardeşi (Hemmâm b. Münebbih), ona da Muaviye şöyle demiştir: Hayra aracı olunuz da sevaba eriniz. Gerçekten biri işi yapmak istiyorum da sizin aracı olup da sevaba erişmeniz için geciktiriyorum. Çünkü Rasulullah (sav) "hayırlı islere vesile olunuz da sevaba erişiniz" buyurmuştur.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 126, /1160

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا يَحْيَى - الْمَعْنَى - ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ مُعَاذٍ حَدَّثَنَا أَبِى حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ أَنَسٍ عَنْ أَبِى مُوسَى عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم: بِهَذَا الْكَلاَمِ الأَوَّلِ إِلَى قَوْلِهِ "وَطَعْمُهَا مُرٌّ." وَزَادَ ابْنُ مُعَاذٍ قَالَ قَالَ أَنَسٌ وَكُنَّا نَتَحَدَّثُ أَنَّ مَثَلَ جَلِيسِ الصَّالِحِ وَسَاقَ بَقِيَّةَ الْحَدِيثِ.

Bize Müsedded (b. Müserhed), ona Yahya (b. Said el-Kattan) -isnadının metni mana ile burada yer aldı-; (T) Bize İbn Muaz, ona babası, ona Şube (b. Haccâc), ona Katade (b. Diame), ona Enes b. Malik, ona da Ebu Musa el-Eş'arî, Nebi'nin (sav): Şu (bir Önceki hadisin baş tarafında yer alan) ilk cümlelerden tadı acı (reyhane gibidir)' sözüne kadarını rivayet etti. İbn Muaz (yukarıdaki hadise ilaveten): Enes biz iyi (salih) arkadaşın misalinden bahsediyorduk (cümlesini de) rivayet etti ve (sonra bir önceki hadisin) geriye kalan kısmını nakletti.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 19, /1100

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ كَثِيرٍ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ قَالَ حَدَّثَنِى سُهَيْلُ بْنُ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم : "لاَ يَجْزِى وَلَدٌ وَالِدَهُ إِلاَّ أَنْ يَجِدَهُ مَمْلُوكًا فَيَشْتَرِيَهُ فَيُعْتِقَهُ."

Bize Muhammed b. Kesîr, ona Süfyan, ona Süheyl b. Ebu Salih, ona babası Ebû Salih, ona da Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir çocuk babasını köle olarak bulup onu azat etse ancak hakkını ödeyebilir."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 129, /1161

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ ابْنِ أَبِى حُسَيْنٍ سَمِعَهُ مِنْ شَهْرِ بْنِ حَوْشَبٍ يَقُولُ أَخْبَرَتْهُ أَسْمَاءُ بِنْتُ يَزِيدَ "مَرَّ عَلَيْنَا النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فِى نِسْوَةٍ فَسَلَّمَ عَلَيْنَا."

Bize Ebu Bekir İbn Ebu Şeybe, ona Süfyan b. Uyeyne, ona İbn Ebu Hüseyin, ona da Şehr b. Havşeb, Esma bt. Yezid'den rivayet etti: "Biz bir grup kadınla beraber iken Allah Rasulu (sav) yanımızdan geçti de bize selam verdi."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 148, /1174

حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ عَمْرٍو الْحَضْرَمِىُّ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ عَيَّاشٍ حَدَّثَنَا ضَمْضَمُ بْنُ زُرْعَةَ عَنْ شُرَيْحِ بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ جُبَيْرِ بْنِ نُفَيْرٍ وَكَثِيرِ بْنِ مُرَّةَ وَعَمْرِو بْنِ الأَسْوَدِ وَالْمِقْدَامِ بْنِ مَعْدِيكَرِبَ وَأَبِى أُمَامَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ "إِنَّ الأَمِيرَ إِذَا ابْتَغَى الرِّيبَةَ فِى النَّاسِ أَفْسَدَهُمْ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 44, /1111

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى عَنِ ابْنِ أَبِى ذِئْبٍ ح وَحَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الدِّمَشْقِىُّ حَدَّثَنَا شُعَيْبُ بْنُ إِسْحَاقَ عَنِ ابْنِ أَبِى ذِئْبٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ السَّائِبِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ أَنَّهُ سَمِعَ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ "لاَ يَأْخُذَنَّ أَحَدُكُمْ مَتَاعَ أَخِيهِ لاَعِبًا وَلاَ جَادًّا." وَقَالَ سُلَيْمَانُ "لَعِبًا وَلاَ جِدًّا." "وَمَنْ أَخَذَ عَصَا أَخِيهِ فَلْيَرُدَّهَا." [لَمْ يَقُلِ ابْنُ بَشَّارٍ ابْنِ يَزِيدَ وَقَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم .

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 93, /1134