Öneri Formu
Hadis Id, No:
14051, T000694
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عُمَرَ بْنِ عَلِىٍّ الْمُقَدَّمِىُّ حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ عَامِرٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَبْدِ الْعَزِيزِ بْنِ صُهَيْبٍ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ وَجَدَ تَمْرًا فَلْيُفْطِرْ عَلَيْهِ وَمَنْ لاَ فَلْيُفْطِرْ عَلَى مَاءٍ فَإِنَّ الْمَاءَ طَهُورٌ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ سَلْمَانَ بْنِ عَامِرٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ أَنَسٍ لاَ نَعْلَمُ أَحَدًا رَوَاهُ عَنْ شُعْبَةَ مِثْلَ هَذَا غَيْرَ سَعِيدِ بْنِ عَامِرٍ وَهُوَ حَدِيثٌ غَيْرُ مَحْفُوظٍ وَلاَ نَعْلَمُ لَهُ أَصْلاً مِنْ حَدِيثِ عَبْدِ الْعَزِيزِ بْنِ صُهَيْبٍ عَنْ أَنَسٍ . وَقَدْ رَوَى أَصْحَابُ شُعْبَةَ هَذَا الْحَدِيثَ عَنْ شُعْبَةَ عَنْ عَاصِمٍ الأَحْوَلِ عَنْ حَفْصَةَ بِنْتِ سِيرِينَ عَنِ الرَّبَابِ عَنْ سَلْمَانَ بْنِ عَامِرٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ أَصَحُّ مِنْ حَدِيثِ سَعِيدِ بْنِ عَامِرٍ . وَهَكَذَا رَوَوْا عَنْ شُعْبَةَ عَنْ عَاصِمٍ عَنْ حَفْصَةَ بِنْتِ سِيرِينَ عَنْ سَلْمَانَ وَلَمْ يَذْكُرْ فِيهِ شُعْبَةُ عَنِ الرَّبَابِ . وَالصَّحِيحُ مَا رَوَاهُ سُفْيَانُ الثَّوْرِىُّ وَابْنُ عُيَيْنَةَ وَغَيْرُ وَاحِدٍ عَنْ عَاصِمٍ الأَحْوَلِ عَنْ حَفْصَةَ بِنْتِ سِيرِينَ عَنِ الرَّبَابِ عَنْ سَلْمَانَ بْنِ عَامِرٍ . وَابْنُ عَوْنٍ يَقُولُ عَنْ أُمِّ الرَّائِحِ بِنْتِ صُلَيْعٍ عَنْ سَلْمَانَ بْنِ عَامِرٍ . وَالرَّبَابُ هِىَ أُمُّ الرَّائِحِ .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Amr b. Ali el-Mukaddemî, ona Said b. Âmir, ona Şu'be, ona Abdülaziz b. Suheyb, ona da Enes b. Mâlik, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Hurma bulan onunla orucunu açsın. (Hurma ile) orucunu açamayan da su ile açsın. Çünkü su, temizdir.
Bu konuda Selmân b. Âmir'den de hadis nakledilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Enes hadisini, Şu'be'den bu şekilde rivayet eden sadece Said b. Âmir'i bilmekteyiz ki bu, mahfûz olmayan bir hadistir. Abdülaziz b. Suheyb'in Enes'ten rivayet ettiği hadis olarak, onun bir aslının olduğunu bilmemekteyiz. Bu hadisi Şu'be'nin talebeleri (ashâb) Şu'be'den, o Âsım el-Ahvel'den, ona Hafsa bt. Sîrîn'den, o Rabâb'dan, o da Selmân b. Âmir vasıtasıyla Nebî'den (sav) rivayet etmiştir ki bu, Sâid b. Âmîr'in hadisinden daha sahihtir. Aynı şekilde (talebeleri), Şu'be'den, o Âsım'dan, o Hafsa bt. Sîrîn'den, o da Selmân'dan rivayet edip Şu'be, senette Rabâb'ı zikretmemiştir. Sahih olan, Süfyân es-Sevrî, İbn Uyeyne ve daha pek çok kişinin Âsım el-Ahvel'den, onun Hafsa bt. Sîrîn'den, onun Rabâb'dan, onun da Selmân b. Âmir'den rivayet ettiği hadistir. İbn Avn ise, Ümmü Râih bt. Süley' vasıtasıyla Selmân b. Âmir'den nakilde bulunmuştur. Rabâb ise Ümmü Râih'in tâ kendisidir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 10, 3/77
Senetler:
1. Enes b. Malik el-Ensarî (Enes b. Malik b. Nadr b. Damdam b. Zeyd b. Haram)
2. Abdülaziz b. Suheyb el-Bünanî (Abdülaziz b. Suheyb)
3. Şube b. Haccâc el-Atekî (Şu'be b. Haccac b. Verd)
4. Ebu Muhammed Said b. Amir ed-Dube'î (Said b. Amir)
5. Muhammed b. Ömer el-Mukaddemi (Muhammed b. Ömer b. Ali b. Ata b. Mukaddem)
Konular:
Oruç Olgusu
Oruç, iftar
Oruç, ne ile açılmalı?
Yiyecekler, İftariyelikler
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14057, T000697
Hadis:
أَخْبَرَنِى مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ الْمُنْذِرِ حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنِى عَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ مُحَمَّدٍ الأَخْنَسِىِّ عَنْ سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىِّ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « الصَّوْمُ يَوْمَ تَصُومُونَ وَالْفِطْرُ يَوْمَ تُفْطِرُونَ وَالأَضْحَى يَوْمَ تُضَحُّونَ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ غَرِيبٌ . وَفَسَّرَ بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ هَذَا الْحَدِيثَ فَقَالَ إِنَّمَا مَعْنَى هَذَا أَنَّ الصَّوْمَ وَالْفِطْرَ مَعَ الْجَمَاعَةِ وَعُظْمِ النَّاسِ .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. İsmail, ona İbrahim b. Münzir, ona İshak b. Cafer b. Muhammed, ona Abdullah b. Cafer, ona Osman b. Muhammed el-Ahnesî, ona Said el-Makburî, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
(Ramazan ayı) oruc(u), oruç tuttuğunuz gün; Ramazan Bayramı, bayram yaptığınız gün; Kurban Bayramı ise, kurban kestiğiniz gündür.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-garîb bir hadistir. Bir kısım ilim ehli bu hadisi ''oruç ve bayram, cemaatle ve insanların çoğu ile yapılır'' şeklinde tefsir etmiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 11, 3/80
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Sa'd Said b. Ebu Said el-Makburî (Said b. Keysan)
3. Osman b. Muhammed es-Sekafî (Osman b. Muhammed b. Muğîra b. Ahnes b. Şerik)
4. Ebu Cafer Abdullah b. Cafer ez-Zühri (Abdullah b. Cafer b. Abdurrahman b. Misver b. Mahrame b. Nevfel)
5. İshak b. Cafer-i Sadık (İshak b. Cafer b. Muhammed b. Ali b. Hüseyin b. Ali)
6. İbrahim b. Münzir el-Hizamî (İbrahim b. Münzir b. Abdullah)
7. Muhammed b. İsmail el-Buharî (Muhammed b. İsmail el-Buharî)
Konular:
Bayram, bayramın kutlanması
Bayram, kurban bayramı
Bayram, ramazan bayramı
Oruç Olgusu
Oruç, Ramazan ayı, vaktini belirleme, hilali gözetleme
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14058, T000698
Hadis:
حَدَّثَنَا هَارُونُ بْنُ إِسْحَاقَ الْهَمْدَانِىُّ حَدَّثَنَا عَبْدَةُ بْنُ سُلَيْمَانَ عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَاصِمِ بْنِ عُمَرَ عَنْ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « إِذَا أَقْبَلَ اللَّيْلُ وَأَدْبَرَ النَّهَارُ وَغَابَتِ الشَّمْسُ فَقَدْ أَفْطَرْتَ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنِ ابْنِ أَبِى أَوْفَى وَأَبِى سَعِيدٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ عُمَرَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Harun b. İshak el-Hemdânî, ona Abde b. Süleyman, ona Hişâm b. Urve, ona babası (Urve b. Zübeyr), ona Âsım b. Ömer, ona da Ömer b. Hattâb, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Gece (karanlığı) çöküp gündüz (ışıkları) gittiğinde ve güneş de kaybolup (battığında) iftar edebilirsin.
Bu konuda İbn Ebu Evfâ ve Ebu Said'den de hadis nakledilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Ömer hadisi, hasen-sahih bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 12, 3/81
Senetler:
1. Ebu Hafs Ömer b. Hattab el-Adevî (Ömer b. Hattab b. Nüfeyl b. Abdüluzza)
2. Asım b. Ömer el-Adevi (Asım b. Ömer b. Hattab b. Nüfeyl b. Abdüluzza)
3. Urve b. Zübeyr el-Esedî (Urve b. Zübeyr b. Avvam b. Huveylid b. Esed)
4. Ebu Münzir Hişam b. Urve el-Esedî (Hişam b. Urve b. Zübeyr b. Avvam)
5. Ebu Muhammed Abde b. Süleyman el-Kufî (Abdurrahman b. Süleyman b. Hacib b. Zürare)
6. Ebu Kasım Harun b. İshak el-Hemdanî (Harun b. İshak b. Muhammed)
Konular:
Oruç Olgusu
Oruç, iftar
Oruç, İftar, iftar vakti
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ زَكَرِيَّا بْنِ أَبِى زَائِدَةَ أَخْبَرَنِى عِيسَى بْنُ دِينَارٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَمْرِو بْنِ الْحَارِثِ بْنِ أَبِى ضِرَارٍ عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ قَالَ مَا صُمْتُ مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم تِسْعًا وَعِشْرِينَ أَكْثَرُ مِمَّا صُمْنَا ثَلاَثِينَ . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ عُمَرَ وَأَبِى هُرَيْرَةَ وَعَائِشَةَ وَسَعْدِ بْنِ أَبِى وَقَّاصٍ وَابْنِ عَبَّاسٍ وَابْنِ عُمَرَ وَأَنَسٍ وَجَابِرٍ وَأُمِّ سَلَمَةَ وَأَبِى بَكْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « الشَّهْرُ يَكُونُ تِسْعًا وَعِشْرِينَ » .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14042, T000689
Hadis:
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ زَكَرِيَّا بْنِ أَبِى زَائِدَةَ أَخْبَرَنِى عِيسَى بْنُ دِينَارٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَمْرِو بْنِ الْحَارِثِ بْنِ أَبِى ضِرَارٍ عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ قَالَ مَا صُمْتُ مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم تِسْعًا وَعِشْرِينَ أَكْثَرُ مِمَّا صُمْنَا ثَلاَثِينَ . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ عُمَرَ وَأَبِى هُرَيْرَةَ وَعَائِشَةَ وَسَعْدِ بْنِ أَبِى وَقَّاصٍ وَابْنِ عَبَّاسٍ وَابْنِ عُمَرَ وَأَنَسٍ وَجَابِرٍ وَأُمِّ سَلَمَةَ وَأَبِى بَكْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « الشَّهْرُ يَكُونُ تِسْعًا وَعِشْرِينَ » .
Tercemesi:
Bize Ahmed b. Menî', ona Yahya b. Zekeriyyâ b. Ebu Zâide, ona İsa b. Dînâr, ona babası (Dînâr el-Huzâî), ona Amr b. Hâris b. Ebu Dirâr, ona da İbn Mesud şöyle rivayet etmiştir:
Rasulullah (sav) ile beraber 29 gün oruç tutmuşluğum, 30 gün oruç tutmuşluğumuzdan daha fazladır.
Bu konuda Ömer, Ebu Hureyre, Aişe, Sa'd b. Ebu Vakkâs, İbn Abbas, İbn Ömer, Enes, Câbir, Ümmü Seleme ve Ebu Bekre'den rivayet edildiğine göre Nebî (sav), ''ay, 29 gün çeker'' buyurmuştur.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 6, 3/73
Senetler:
1. Ebu Abdurrahman Abdullah b. Mesud (Abdullah b. Mesud b. Gafil b. Habib b. Şemh)
2. ibn Ebu Dirar Amr b. Haris el-Huzaî (Amr b. Haris b. Ebu Dirar)
3. Dinar el-Huza'i (Dinar)
4. İsa b. Dinar el-Huza'i (İsa b. Dinar)
5. Yahya b. Zekeriyya el-Hemdani (Yahya b. Zekeriyya b. Halid b. Meymun b. Feyruz)
6. Ahmed b. Meni' el-Begavî (Ahmed b. Meni' b. Abdurrahman)
Konular:
Oruç, İslamın ilk yıllarında
Oruç, Ramazan ayı, vaktini belirleme, hilali gözetleme
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14043, T000690
Hadis:
حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ حُمَيْدٍ عَنْ أَنَسٍ أَنَّهُ قَالَ آلَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مِنْ نِسَائِهِ شَهْرًا فَأَقَامَ فِى مَشْرُبَةٍ تِسْعًا وَعِشْرِينَ يَوْمًا قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّكَ آلَيْتَ شَهْرًا فَقَالَ « الشَّهْرُ تِسْعٌ وَعِشْرُونَ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Ali b. Hucr, ona İsmail b. Cafer, ona Humeyd, ona da Enes şöyle rivayet etmiştir:
Rasulullah (sav), bir ay hanımlarına (yaklaşmayacağına dair) yemin etti de bir odada 29 gün (boyunca) kaldı. (İnsanlar), ''yâ Rasulullah! Sen bir ay yemin etmemiş miydin'' dediler. O da ''ay, 29 gün çeker'' buyurdu.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-sahih bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 6, 3/73
Senetler:
1. Enes b. Malik el-Ensarî (Enes b. Malik b. Nadr b. Damdam b. Zeyd b. Haram)
2. Ebu Ubeyde Humeyd b. Ebu Humeyd et-Tavîl (Humeyd b. Tarhan)
3. Ebu İshak İsmail b. Cafer el-Ensarî (İsmail b. Cafer b. Ebu Kesir)
4. Ebu Hasan Ali b. Hucr es-Sa'dî (Ali b. Hucr b. İyas b. Mukatil)
Konular:
Hz. Peygamber, hanımlarıyla ilişkileri
Oruç, Ramazan ayı, vaktini belirleme, hilali gözetleme
Yemin, Hz. Peygamber'in hanımlarına yaklaşmamak için yaptığı
Zaman, ay kaç gündür
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14045, T000691
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الصَّبَّاحِ حَدَّثَنَا الْوَلِيدُ بْنُ أَبِى ثَوْرٍ عَنْ سِمَاكٍ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ جَاءَ أَعْرَابِىٌّ إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ إِنِّى رَأَيْتُ الْهِلاَلَ . قَالَ « أَتَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ أَتَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ » . قَالَ نَعَمْ . قَالَ « يَا بِلاَلُ أَذِّنْ فِى النَّاسِ أَنْ يَصُومُوا غَدًا » . حَدَّثَنَا أَبُو كُرَيْبٍ حَدَّثَنَا حُسَيْنٌ الْجُعْفِىُّ عَنْ زَائِدَةَ عَنْ سِمَاكٍ نَحْوَهُ بِهَذَا الإِسْنَادِ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ ابْنِ عَبَّاسٍ فِيهِ اخْتِلاَفٌ . وَرَوَى سُفْيَانُ الثَّوْرِىُّ وَغَيْرُهُ عَنْ سِمَاكٍ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم مُرْسَلاً وَأَكْثَرُ أَصْحَابِ سِمَاكٍ رَوَوْا عَنْ سِمَاكٍ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم مُرْسَلاً . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا الْحَدِيثِ عِنْدَ أَكْثَرِ أَهْلِ الْعِلْمِ قَالُوا تُقْبَلُ شَهَادَةُ رَجُلٍ وَاحِدٍ فِى الصِّيَامِ . وَبِهِ يَقُولُ ابْنُ الْمُبَارَكِ وَالشَّافِعِىُّ وَأَحْمَدُ وَأَهْلُ الْكُوفَةِ . قَالَ إِسْحَاقُ لاَ يُصَامُ إِلاَّ بِشَهَادَةِ رَجُلَيْنِ . وَلَمْ يَخْتَلِفْ أَهْلُ الْعِلْمِ فِى الإِفْطَارِ أَنَّهُ لاَ يُقْبَلُ فِيهِ إِلاَّ شَهَادَةُ رَجُلَيْنِ .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. İsmail, ona Muhammed b. Sabbâh, ona Velid b. Ebu Sevr, ona Simâk, ona İkrime, ona da İbn Abbas şöyle rivayet etmiştir:
Bir bedevî Nebî'nin (sav) huzuruna gelip ''ben hilali gördüm'' dedi. Hz. Peygamber (sav), ''Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed'in Allah'ın rasulü olduğuna şahitlik ediyor musun'' buyurdu. (Bedevî), ''evet, (ediyorum)'' dedi. (Bunun üzerine) Nebî (sav), ''ey Bilâl! İnsanlara yarın oruç tutmalarını duyur'' buyurdu.
Bize Ebu Küreyb, ona Hüseyin el-Cu'fî, ona Zâide, ona da Simâk benzer şekilde (nahve) bu isnad ile rivayette bulunmuştur.
Ebu İsa şöyle demiştir: İbn Abbas hadisinde ihtilaf vardır. Süfyân es-Sevrî ve başkaları, Simâk'tan, o da İkrime vasıtasıyla Nebî'den (sav) mürsel olarak nakilde bulunmuştur ki, Simâk'ın talebelerinin (ashâb) büyük çoğunluğu Simâk'tan, o da İkrime kanalıyla Nebî'den (sav) mürsel olarak rivayette bulunmuştur.
İlim ehlinin büyük çoğunluğu nezdinde amel, buna göredir. Onlar, ''oruç hususunda bir erkeğin şahitliği kabul edilir'' derler ki, İbn Mübârek, Şâfiî, Ahmed ve ehl-i Kûfe bu görüştedir. İshâk (b. Râhûye) ise, ''sadece iki erkeğin şahitliği ile oruç tutulur'' demiştir. İlim ehli, bayram yapmak hususunda iki erkeğin şahitliğinin kabul edileceğine ilişkin ihtilaf etmemişlerdir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 7, 3/74
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. İkrime Mevla İbn Abbas (İkrime)
3. Simak b. Harb ez-Zühlî (Simak b. Harb b. Evs b. Halid)
4. ibn Ebu Sevr Velid b. Ebu Sevr el-Hemdani (Velid b. Abdullah b. Ebu Sevr)
5. Ebu Cafer Muhammed b. Sabbah ed-Dûlâbî (Muhammed b. Sabbah)
6. Muhammed b. İsmail el-Buharî (Muhammed b. İsmail el-Buharî)
Konular:
Haber, Hadis, haber-i vahidin delil oluşu
Oruç, Ramazan ayı, vaktini belirleme, hilali gözetleme
Oruç, ramazan hilalinin görülmesinde şahitlik,
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14047, T000692
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو سَلَمَةَ يَحْيَى بْنُ خَلَفٍ الْبَصْرِىُّ حَدَّثَنَا بِشْرُ بْنُ الْمُفَضَّلِ عَنْ خَالِدٍ الْحَذَّاءِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى بَكْرَةَ عَنْ أَبِيهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « شَهْرَا عِيدٍ لاَ يَنْقُصَانِ رَمَضَانُ وَذُو الْحِجَّةِ » . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ أَبِى بَكْرَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ . وَقَدْ رُوِىَ هَذَا الْحَدِيثُ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى بَكْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم مُرْسَلاً . قَالَ أَحْمَدُ مَعْنَى هَذَا الْحَدِيثِ « شَهْرَا عِيدٍ لاَ يَنْقُصَانِ » . يَقُولُ لاَ يَنْقُصَانِ مَعًا فِى سَنَةٍ وَاحِدَةٍ شَهْرُ رَمَضَانَ وَذُو الْحِجَّةِ إِنْ نَقَصَ أَحَدُهُمَا تَمَّ الآخَرُ . وَقَالَ إِسْحَاقُ مَعْنَاهُ « لاَ يَنْقُصَانِ » يَقُولُ وَإِنْ كَانَ تِسْعًا وَعِشْرِينَ فَهُوَ تَمَامٌ غَيْرُ نُقْصَانٍ . وَعَلَى مَذْهَبِ إِسْحَاقَ يَكُونُ يَنْقُصُ الشَّهْرَانِ مَعًا فِى سَنَةٍ وَاحِدَةٍ .
Tercemesi:
Bize Ebu Seleme Yahya b. Halef el-Basrî, ona Bişr b. Mufaddal, ona Hâlid el-Hazzâ', ona Abdurrahman b. Ebu Bekre, ona da babası (Nüfey' b. Mesrûh), Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
İki bayram ayı (olan) Ramazan ve Zü'l-hicce eksik olmaz.
Ebu İsa şöyle demiştir: Ebu Bekre hadisi, hasen bir hadistir. Bu hadis, Abdurrahman b. Ebu Bekre vasıtasıyla Nebî'den (sav) mürsel olarak da nakledilmiştir.
Ahmed (b. Hanbel) şöyle demiştir: ''İki bayram ayı eksik olmaz'' hadisinin manası, ''bir sene içerisinde Ramazan ve Zü'l-hicce aylarının ikisi de eksik olmaz. Biri eksil olsa, diğeri tamam olur'' demektir.
İshâk (b. Râhuye ise) şöyle demiştir: ''Eksik olmaz'' ifadesinin anlamı, ''29 gün olsa dahi bu, tamam olup eksik değildir'' demektir.
(Ebu İsa şöyle demiştir): İshak'ın görüşüne göre, bir sene içerisinde iki eksik olabilir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 8, 3/75
Senetler:
1. Ebu Bekre Nüfey' b. Mesruh es-Sekafî (Nüfey' b. Haris b. Kelde)
2. Ebu Bahr Abdurrahman b. Ebu Bekre es-Sekafî (Abdurrahman b. Nüfey b. Haris)
3. Ebu Menâzil Halid el-Hazzâ (Halid b. Mihran)
4. Ebu İsmail Bişr b. Mufaddal er-Rakâşi (Bişr b. Mufaddal b. Lahik)
5. Ebu Seleme Yahya b. Halef el-Cûbârî (Yahya b. Halef)
Konular:
Mübarek zamanlar, Zilhicce
Oruç, Ramazan ayı, vaktini belirleme, hilali gözetleme
Zaman, ay kaç gündür
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ رَافِعٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا جَعْفَرُ بْنُ سُلَيْمَانَ عَنْ ثَابِتٍ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ « كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم يُفْطِرُ قَبْلَ أَنْ يُصَلِّىَ عَلَى رُطَبَاتٍ فَإِنْ لَمْ تَكُنْ رُطَبَاتٌ فَتُمَيْرَاتٍ فَإِنْ لَمْ تَكُنْ تُمَيْرَاتٌ حَسَا حَسَوَاتٍ مِنْ مَاءٍ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ غَرِيبٌ . قَالَ أَبُو عِيسَى وَرُوِىَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَانَ يُفْطِرُ فِى الشِّتَاءِ عَلَى تَمَرَاتٍ وَفِى الصَّيْفِ عَلَى الْمَاءِ .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14055, T000696
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ رَافِعٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا جَعْفَرُ بْنُ سُلَيْمَانَ عَنْ ثَابِتٍ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ « كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم يُفْطِرُ قَبْلَ أَنْ يُصَلِّىَ عَلَى رُطَبَاتٍ فَإِنْ لَمْ تَكُنْ رُطَبَاتٌ فَتُمَيْرَاتٍ فَإِنْ لَمْ تَكُنْ تُمَيْرَاتٌ حَسَا حَسَوَاتٍ مِنْ مَاءٍ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ غَرِيبٌ . قَالَ أَبُو عِيسَى وَرُوِىَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَانَ يُفْطِرُ فِى الشِّتَاءِ عَلَى تَمَرَاتٍ وَفِى الصَّيْفِ عَلَى الْمَاءِ .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Râfi', ona Abdürrezzâk, ona Cafer b. Süleyman, ona Sâbit, ona da Enes b. Mâlik şöyle rivayet etmiştir:
Nebî (sav), namaz kılmadan önce yaş hurmalar ile orucunu açardı. Yaş hurmalar yoksa kuru hurmalarla, kurma hurmalar da yoksa üç yudum su ile (orucunu açardı).
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-garîb bir hadistir.
Ebu İsa şöyle demiştir: Rivayet edildiğine göre Rasulullah (sav), kışın hurma ile, yazın da su ile orucunu açardı.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 10, 3/79
Senetler:
1. Enes b. Malik el-Ensarî (Enes b. Malik b. Nadr b. Damdam b. Zeyd b. Haram)
2. Ebu Muhammed Sabit b. Eslem el-Bünanî (Sabit b. Eslem)
3. Ebu Süleyman Cafer b. Süleyman ed-Duba'î (Cafer b. Süleyman)
4. ُEbu Bekir Abdürrezzak b. Hemmam (Abdürrezzak b. Hemmam b. Nafi)
5. Muhammed b. Râfi' el-Kuşeyrî (Muhammed b. Râfi' b. Sabur)
Konular:
Oruç, iftar
Oruç, İftar etmek, namazdan önce
Oruç, ne ile açılmalı?
Yiyecekler, İftariyelikler
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14049, T000693
Hadis:
حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ جَعْفَرٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِى حَرْمَلَةَ أَخْبَرَنِى كُرَيْبٌ أَنَّ أُمَّ الْفَضْلِ بِنْتَ الْحَارِثِ بَعَثَتْهُ إِلَى مُعَاوِيَةَ بِالشَّامِ . قَالَ فَقَدِمْتُ الشَّامَ فَقَضَيْتُ حَاجَتَهَا وَاسْتُهِلَّ عَلَىَّ هِلاَلُ رَمَضَانَ وَأَنَا بِالشَّامِ فَرَأَيْنَا الْهِلاَلَ لَيْلَةَ الْجُمُعَةِ ثُمَّ قَدِمْتُ الْمَدِينَةَ فِى آخِرِ الشَّهْرِ فَسَأَلَنِى ابْنُ عَبَّاسٍ ثُمَّ ذَكَرَ الْهِلاَلَ فَقَالَ مَتَى رَأَيْتُمُ الْهِلاَلَ فَقُلْتُ رَأَيْنَاهُ لَيْلَةَ الْجُمُعَةِ . فَقَالَ أَأَنْتَ رَأَيْتَهُ لَيْلَةَ الْجُمُعَةِ فَقُلْتُ رَآهُ النَّاسُ وَصَامُوا وَصَامَ مُعَاوِيَةُ . قَالَ لَكِنْ رَأَيْنَاهُ لَيْلَةَ السَّبْتِ فَلاَ نَزَالُ نَصُومُ حَتَّى نُكْمِلَ ثَلاَثِينَ يَوْمًا أَوْ نَرَاهُ . فَقُلْتُ أَلاَ تَكْتَفِى بِرُؤْيَةِ مُعَاوِيَةَ وَصِيَامِهِ قَالَ لاَ هَكَذَا أَمَرَنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ ابْنِ عَبَّاسٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ غَرِيبٌ . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا الْحَدِيثِ عِنْدَ أَهْلِ الْعِلْمِ أَنَّ لِكُلِّ أَهْلِ بَلَدٍ رُؤْيَتَهُمْ .
Tercemesi:
Bize Ali b. Hucr, ona İsmail b. Cafer, ona Muhammed b. Ebu Harmele, ona da Küreyb şöyle rivayet etmiştir:
Ümmü Fadl bt. Hâris, kendisini Muâviye'nin yanına, Şâm'a göndermiş. (Küreyb) anlatıyor:
Şâm'a gelip Ümmü Fadl'ın ihtiyacını yerine getirdim. Ben (henüz) Şâm'da iken bana Ramazan hilali gözüktü. (Böylece) bizler hilali cuma gecesi gördük. Ardından, o ayın sonunda Medine'ye geldim. İbn Abbas bana (bazı şeyler) sordu, sonra da hilalden bahsedip ''hilali ne zaman gördünüz'' dedi. Ben, ''cuma gecesi gördük'' dedim. O, ''(sadece) sen mi cuma gecesi onu gördün'' dedi. Ben, ''(diğer) insanlar da görüp oruç tuttular. Muaviye de oruç tuttu'' dedim. O, ''ancak, bizler onu cumartesi gecesi gördük. (Ayı) otuza tamamlayana ya da (hilali) görene dek oruç tutmaya devam edeceğiz'' dedi. Ben, ''Muâviye'nin görmesi ve oruç tutmasıyla yetinmiyor musun'' dedim. İbn Abbas, ''hayır! Rasulullah (sav) bize böyle emretti'' dedi.
Ebu İsa şöyle demiştir: İbn Abbas hadisi, hasen-sahih-garîb bir hadistir. Amel de, ilim ehli nezdinde bu hadise göre olup her belde halkını, kendilerinin görmüş oldukları hilal bağlamaktadır.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 9, 3/76
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Ebu Rişdîn Küreyb b. Ebu Müslim el-Kuraşî (Küreyb b. Ebu Müslim)
3. Ebu Abdullah Muhammed b. Huveytıb el-Kuraşî (Muhammed b. Ebu Harmele)
4. Ebu İshak İsmail b. Cafer el-Ensarî (İsmail b. Cafer b. Ebu Kesir)
5. Ebu Hasan Ali b. Hucr es-Sa'dî (Ali b. Hucr b. İyas b. Mukatil)
Konular:
Oruç, hilalin farklı yerlerden farklı zamanlarda görülmesi
Oruç, Ramazan ayı, vaktini belirleme, hilali gözetleme
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14060, T000699
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مَهْدِىٍّ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ أَبِى حَازِمٍ ح قَالَ وَأَخْبَرَنَا أَبُو مُصْعَبٍ قِرَاءَةً عَنْ مَالِكِ عَنْ أَبِى حَازِمٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ سَعْدٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « لاَ يَزَالُ النَّاسُ بِخَيْرٍ مَا عَجَّلُوا الْفِطْرَ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ وَابْنِ عَبَّاسٍ وَعَائِشَةَ وَأَنَسِ بْنِ مَالِكٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ سَهْلِ بْنِ سَعْدٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَهُوَ الَّذِى اخْتَارَهُ أَهْلُ الْعِلْمِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَغَيْرِهِمُ اسْتَحَبُّوا تَعْجِيلَ الْفِطْرِ . وَبِهِ يَقُولُ الشَّافِعِىُّ وَأَحْمَدُ وَإِسْحَاقُ .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Beşşâr, ona Abdurrahman b. Mehdî, ona Süfyân, ona Ebu Hâzim; (T) Bize Ebu Musab, ona Mâlik, ona Ebu Hâzim, ona da Sehl b. Sa'd, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
İnsanlar oruç açmada acele ettikleri müddetçe hayır üzere olacaklardır.
Bu konuda Ebu Hureyre, İbn Abbas, Aişe ve Enes b. Mâlik'ten de hadis nakledilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Sehl b. Sa'd hadisi, hasen-sahih bir hadistir. Bu, Nebî'nin (sav) ashabından ve başkalarından ilim ehli kimselerin tercih ettiği görüştür ki onlar, orucu açmada acele etmeyi müstehap görmüşlerdir (istehabbû). Şâfiî, Ahmed (b. Hanbel) ve İshak (b. Râhûye) de bu görüştedir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 13, 3/82
Senetler:
1. Sehl b. Sa'd es-Sâidi (Sehl b. Sa'd b. Malik b. Halid b. Sa'lebe)
2. Ebû Hazim Seleme b. Dînar (Seleme b. Dînar)
3. Ebu Abdullah Malik b. Enes el-Esbahî (Malik b. Enes b. Malik b. Ebu Amir)
4. Ahmed b. Ebu Bekir el-Kuraşî (Ahmed b. Kasım b. Haris b. Zürare)
Konular:
Oruç, iftar
Oruç, İftar, Sahur, iftarda acele etmek, sahuru ise geciktirmek
Giriş