حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا يَحْيَى يَعْنِى ابْنَ سَعِيدٍ ح حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا الْمُعْتَمِرُ عَنِ التَّيْمِىِّ حَدَّثَنَا بَكْرٌ عَنِ الْحَسَنِ عَنِ ابْنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم تَوَضَّأَ وَمَسَحَ نَاصِيَتَهُ." وَذَكَرَ فَوْقَ الْعِمَامَةِ - قَالَ عَنِ الْمُعْتَمِرِ - سَمِعْتُ أَبِى يُحَدِّثُ عَنْ بَكْرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْحَسَنِ عَنِ ابْنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ عَنِ الْمُغِيرَةِ "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَانَ يَمْسَحُ عَلَى الْخُفَّيْنِ وَعَلَى نَاصِيَتِهِ وَعَلَى عِمَامَتِهِ." [قَالَ بَكْرٌ وَقَدْ سَمِعْتُهُ مِنَ ابْنِ الْمُغِيرَةِ.]

Bize Müsedded, ona Yahya -yani İbn Said-;(T) Bize Müsedded, ona Mu'temir, ona et-Teymî, ona Bekir, ona Hasan, ona İbn Muğira b. Şube, ona Muğîra b. Şube şöyle demiştir: "Rasulullah (sav) abdest aldı, başının ön tarafını, sarığının üstünü meshetti." Müsedded, Mu'temir'den şöyle nakletmiştir: Bana babam, ona Bekir b. Abdullah, ona da Hasan, ona İbn Muğira b. Şube, ona da Muğîra b. Şube şöyle demiştir: "Rasulullah (sav) mestler üzerine, alnına ve sarığı üzerine meshederdi," demiştir. [Bekir, hadisi İbn Muğira'dan bizzat duydum, demiştir.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 59, /41

حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ مُعَاذٍ حَدَّثَنَا أَبِى حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ أَبِى بَكْرٍ - يَعْنِى ابْنَ حَفْصِ بْنِ عُمَرَ بْنِ سَعْدٍ - سَمِعَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِى عَبْدِ الرَّحْمَنِ السُّلَمِىِّ "أَنَّهُ شَهِدَ عَبْدَ الرَّحْمَنِ بْنَ عَوْفٍ يَسْأَلُ بِلاَلاً عَنْ وُضُوءِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ كَانَ يَخْرُجُ يَقْضِى حَاجَتَهُ فَآتِيهِ بِالْمَاءِ فَيَتَوَضَّأُ وَيَمْسَحُ عَلَى عِمَامَتِهِ وَمُوقَيْهِ." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ هُوَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ مَوْلَى بَنِى تَيْمِ بْنِ مُرَّةَ.]

Bize Ubeydullah b. Muaz, ona babası, ona Şube, ona Ebu Bekir -yani İbn Hafs b. Ömer b. Sa'd-, ona Ebu Abdullah, ona Ebu Abdurrahman es-Sülemî şöyle demiştir: "Abdurrahman b. Avf'ın, Bilal'e Rasulullah'ın nasıl abdest aldığını sorarken gördüm. Bilal şöyle dedi: Tuvalet ihtiyacını gidermek için dışarı çıkardı. Ben de ona su getirirdim. Abdest alır, sarık ve çizmelerinin üzerine mesh ederdi." [Ebu Davud şöyle dedi: Ebu Abdullah, Teym b. Mürre oğullarının azatlısıdır.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 59, /42

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا عِيسَى بْنُ يُونُسَ حَدَّثَنِى أَبِى عَنِ الشَّعْبِىِّ قَالَ سَمِعْتُ عُرْوَةَ بْنَ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ يَذْكُرُ عَنْ أَبِيهِ قَالَ : "كُنَّا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِى رَكْبِهِ وَمَعِى إِدَاوَةٌ فَخَرَجَ لِحَاجَتِهِ ثُمَّ أَقْبَلَ فَتَلَقَّيْتُهُ بِالإِدَاوَةِ فَأَفْرَغْتُ عَلَيْهِ فَغَسَلَ كَفَّيْهِ وَوَجْهَهُ ثُمَّ أَرَادَ أَنْ يُخْرِجَ ذِرَاعَيْهِ وَعَلَيْهِ جُبَّةٌ مِنْ صُوفٍ مِنْ جِبَابِ الرُّومِ ضَيِّقَةُ الْكُمَّيْنِ فَضَاقَتْ فَادَّرَعَهُمَا ادِّرَاعًا ثُمَّ أَهْوَيْتُ إِلَى الْخُفَّيْنِ لأَنْزِعَهُمَا فَقَالَ لِى: 'دَعِ الْخُفَّيْنِ فَإِنِّى أَدْخَلْتُ الْقَدَمَيْنِ الْخُفَّيْنِ وَهُمَا طَاهِرَتَانِ' فَمَسَحَ عَلَيْهِمَا." [قَالَ أَبِى قَالَ الشَّعْبِىُّ شَهِدَ لِى عُرْوَةُ عَلَى أَبِيهِ وَشَهِدَ أَبُوهُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم.]

Bize Müsedded, ona İsa b. Yunus, ona babası, ona Şa'bî, ona Urve b. Muğira b. Şube ona da babası Muğîra b. Şube şöyle dedi: "Rasulullah (sav) ile beraber kafile içinde bulunuyorduk. Yanımda bir su kabı vardı. Rasulullah ihtiyacı için gitti ve bir süre sonra geri döndü. Ben kendisini su kabıyla karşıladım ve ona su döktüm. Ellerini ve yüzünü yıkadı, sonra da kollarını çıkarmak istedi. Üzerinde, kol ağzı dar, yünden yapılmış bir Rum cübbesi vardı. Cübbeni kol ağzı dar gelince kollarını cübbenin altından çıkarıp uzattı. Sonra ben çıkarmak için mestlerine uzandım. Bana 'Mestleri bırak! Ben onları ayaklarım temizken (abdestliyken) giydim' dedi ve üzerlerini meshetti." [İsa b. Yunus şöyle dedi: Babam, Şa'bî'nin 'Urve bu hadisi babasından, babası da Rasulullah'tan (sav) duymuştur, dediğini nakletti.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 59, /41

حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ الْحُسَيْنِ الدِّرْهَمِىُّ حَدَّثَنَا ابْنُ دَاوُدَ عَنْ بُكَيْرِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ أَبِى زُرْعَةَ بْنِ عَمْرِو بْنِ جَرِيرٍ أَنَّ جَرِيرًا: "بَالَ ثُمَّ تَوَضَّأَ فَمَسَحَ عَلَى الْخُفَّيْنِ وَقَالَ مَا يَمْنَعُنِى أَنْ أَمْسَحَ وَقَدْ رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَمْسَحُ قَالُوا إِنَّمَا كَانَ ذَلِكَ قَبْلَ نُزُولِ الْمَائِدَةِ. قَالَ مَا أَسْلَمْتُ إِلاَّ بَعْدَ نُزُولِ الْمَائِدَةِ."

Bize Ali b. Hüseyin ed-Dirhemî, ona İbn Davud, ona Bükeyr b. Amir, ona da Ebu Zür'a b. Amr b. Cerîr şöyle demiştir: "Cerir, küçük abdestini bozduktan sonra abdest alıp mestler üzerine meshetti ve Rasulullah'ı (sav) meshederken gördüğüm halde beni meshetmekten ne alıkoyabilir? dedi. (Bazı kişiler) Bu durum, Mâide Suresi (abdest âyeti) inmeden önce idi.' dediler. Bunun üzerine Cerir, 'Ben Mâide suresi indikten sonra Müslüman oldum.' diye cevap verdi."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 59, /42

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ وَأَحْمَدُ بْنُ أَبِى شُعَيْبٍ الْحَرَّانِىُّ قَالاَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا دَلْهَمُ بْنُ صَالِحٍ عَنْ حُجَيْرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ ابْنِ بُرَيْدَةَ عَنْ أَبِيهِ: "أَنَّ النَّجَاشِىَّ أَهْدَى إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم خُفَّيْنِ أَسْوَدَيْنِ سَاذَجَيْنِ فَلَبِسَهُمَا ثُمَّ تَوَضَّأَ وَمَسَحَ عَلَيْهِمَا." [قَالَ مُسَدَّدٌ عَنْ دَلْهَمِ بْنِ صَالِحٍ. قَالَ أَبُو دَاوُدَ هَذَا مِمَّا تَفَرَّدَ بِهِ أَهْلُ الْبَصْرَةِ.]

Bize Müsedded ve Ahmed b. Ebu Şuayb el-Harrânî, bu ikisine Veki', ona Delhem b. Salih, ona Huceyr b. Abdullah, ona İbn Büreyde, babası Büreyde'nin şöyle anlattığını rivayet etti: "Necâşî Hz. Peygamber'e (sav) bir çift, siyah ve nakışsız mest hediye etti. Hz. Peygamber (sav) bunları (abdestli iken) giydi, sonra aldığı abdestlerde onların üzerine meshetti." [Hadisin iki ravisinden biri olan Müsedded, Veki' bu hadisi Delhem b. Salih'ten an'ane yoluyla almıştır, dedi. Ebû Davud da bu hadis yalnızca Basralıların rivayetidir, demiştir.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 59, /42

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ يُونُسَ حَدَّثَنَا ابْنُ حَىٍّ - هُوَ الْحَسَنُ بْنُ صَالِحٍ - عَنْ بُكَيْرِ بْنِ عَامِرٍ الْبَجَلِىِّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى نُعْمٍ عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مَسَحَ عَلَى الْخُفَّيْنِ . فَقُلْتُ ' يَا رَسُولَ اللَّهِ أَنَسِيتَ' قَالَ: "بَلْ أَنْتَ نَسِيتَ بِهَذَا أَمَرَنِى رَبِّى عز و جل."

Bize Ahmed b. Yunus, ona İbn Hayy -ki o Hasan b. Salih'tir-, ona Bükeyr b. Amir el-Becelî, ona Abdurrahman b. Ebu Nuaym, ona Muğîra b. Şube şöyle demiştir: Hz. Peygamber, mestler üzerine meshetti. Ben de Ya Rasulullah! Ayağınızı yıkamayı mı unuttunuz?' dedim. O, "Aksine sen unuttun. Rabbim bana bunu emretti," dedi.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 59, /43

حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنِ الْحَكَمِ وَحَمَّادٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ الْجَدَلِىِّ عَنْ خُزَيْمَةَ بْنِ ثَابِتٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "الْمَسْحُ عَلَى الْخُفَّيْنِ لِلْمُسَافِرِ ثَلاَثَةُ أَيَّامٍ وَلِلْمُقِيمِ يَوْمٌ وَلَيْلَةٌ." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ رَوَاهُ مَنْصُورُ بْنُ الْمُعْتَمِرِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ التَّيْمِىِّ بِإِسْنَادِهِ قَالَ فِيهِ وَلَوِ اسْتَزَدْنَاهُ لَزَادَنَا.]

Bize Hafs b. Ömer, ona Şube, ona Hakem ve Hammad, onlara İbrahim, ona Ebu Abdullah el-Cedeli, ona Huzeyme b. Sabit Hz. Peygamber'in şöyle dediğini nakletti: "Mest üzerine meshin süresi yolcu için üç gün, mukim (yolcu olmayan kişi) için bir gün bir gecedir." [Ebu Davud şöyle dedi: Bu hadisi Ebu Mansur b. Mu'temir, İbrahim et-Teymî'den aynı senetle rivayet etmiştir. İbrahim, bu rivayetinde, önceki rivayetine ek olarak şunları söylemiştir: Eğer biz Rasulullah'tan süreyi artırmasını isteseydik artıracaktı.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 60, /43

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ صَالِحٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنِى يُونُسُ بْنُ يَزِيدَ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ حَدَّثَنِى عَبَّادُ بْنُ زِيَادٍ أَنَّ عُرْوَةَ بْنَ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ أَخْبَرَهُ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَاهُ الْمُغِيرَةَ يَقُولُ: عَدَلَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَأَنَا مَعَهُ فِى غَزْوَةِ تَبُوكَ قَبْلَ الْفَجْرِ فَعَدَلْتُ مَعَهُ فَأَنَاخَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فَتَبَرَّزَ ثُمَّ جَاءَ فَسَكَبْتُ عَلَى يَدِهِ مِنَ الإِدَاوَةِ فَغَسَلَ كَفَّيْهِ ثُمَّ غَسَلَ وَجْهَهُ ثُمَّ حَسَرَ عَنْ ذِرَاعَيْهِ فَضَاقَ كُمَّا جُبَّتِهِ فَأَدْخَلَ يَدَيْهِ فَأَخْرَجَهُمَا مِنْ تَحْتِ الْجُبَّةِ فَغَسَلَهُمَا إِلَى الْمِرْفَقِ وَمَسَحَ بِرَأْسِهِ ثُمَّ تَوَضَّأَ عَلَى خُفَّيْهِ ثُمَّ رَكِبَ فَأَقْبَلْنَا نَسِيرُ حَتَّى نَجِدَ النَّاسَ فِى الصَّلاَةِ قَدْ قَدَّمُوا عَبْدَ الرَّحْمَنِ بْنَ عَوْفٍ فَصَلَّى بِهِمْ حِينَ كَانَ وَقْتُ الصَّلاَةِ وَوَجَدْنَا عَبْدَ الرَّحْمَنِ وَقَدْ رَكَعَ بِهِمْ رَكْعَةً مِنْ صَلاَةِ الْفَجْرِ فَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَصَفَّ مَعَ الْمُسْلِمِينَ فَصَلَّى وَرَاءَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ عَوْفٍ الرَّكْعَةَ الثَّانِيَةَ ثُمَّ سَلَّمَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ فَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِى صَلاَتِهِ . فَفَزِعَ الْمُسْلِمُونَ فَأَكْثَرُوا التَّسْبِيحَ لأَنَّهُمْ سَبَقُوا النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم بِالصَّلاَةِ فَلَمَّا سَلَّمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: لَهُمْ "قَدْ أَصَبْتُمْ." أَوْ "قَدْ أَحْسَنْتُمْ."

Bize Ahmed b. Salih, ona Abdullah b. Vehbi, ona Yunus b. Yezid, ona İbn Şihab, ona Abbad b. Ziyad, ona Urve b. Muğira b. Şube, ona babası Muğîra b. Şube şöyle demiştir: Tebük gazvesinde, Rasulullah (sav) ile beraberken sabah namazından önce yolunu değiştirdi. Bunun üzerine ben de ona uydum. Devesini çöktürdü, tuvalet ihtiyacını gidermeye gitti Döndüğünde mataradan eline su döktüm. Önce ellerini, sonra yüzünü yıkadı ve kollarını sıvadı. Cübbenin yenleri dar gelince ellerini içine çekip cübbenin altından çıkardı ve dirseklerine kadar yıkadı. Sonra başını meshetti. Sonra mestleri üzerine meshetti. Daha sonra hayvanına bindi ve yola devam ettik. İnsanları namaz kılarken gördük. Namaz vakti girdiğinden Abdurrahman b. Avf'ı öne geçirmişler, o da onlara namaz kıldırıyordu. Abdurrahman, onlara sabah namazının bir rekatını kıldırmıştı. Rasulullah (sav), müminlerle namaza durdu. Abdurrahman b. Avf'ın arkasında ikinci rekâtı kıldı. Abdurrahman b. Avf selam verince Hz. Peygamber (sav) kalkıp namazına devam etti. Müslümanlar telaşlanıp sübhanallah deyip durmaya başladılar. Çünkü namaza Rasulullah'tan evvel başlamışlardı. Rasulullah selam verince "Doğru hareket ettiniz" veya "Ne iyi ettiniz!" dedi.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 59, /41

حَدَّثَنَا هُدْبَةُ بْنُ خَالِدٍ حَدَّثَنَا هَمَّامٌ عَنْ قَتَادَةَ عَنِ الْحَسَنِ وَعَنْ زُرَارَةَ بْنِ أَوْفَى أَنَّ الْمُغِيرَةَ بْنَ شُعْبَةَ قَالَ: "تَخَلَّفَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَذَكَرَ هَذِهِ الْقِصَّةَ . قَالَ فَأَتَيْنَا النَّاسَ وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ عَوْفٍ يُصَلِّى بِهِمُ الصُّبْحَ فَلَمَّا رَأَى النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم أَرَادَ أَنْ يَتَأَخَّرَ فَأَوْمَأَ إِلَيْهِ أَنْ يَمْضِىَ - قَالَ - فَصَلَّيْتُ أَنَا وَالنَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم خَلْفَهُ رَكْعَةً فَلَمَّا سَلَّمَ قَامَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فَصَلَّى الرَّكْعَةَ الَّتِى سُبِقَ بِهَا وَلَمْ يَزِدْ عَلَيْهَا شَيْئًا." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ أَبُو سَعِيدٍ الْخُدْرِىُّ وَابْنُ الزُّبَيْرِ وَابْنُ عُمَرَ يَقُولُونَ مَنْ أَدْرَكَ الْفَرْدَ مِنَ الصَّلاَةِ عَلَيْهِ سَجْدَتَا السَّهْوِ]

Bize Hüdbe b. Halid, ona Hemmâm, ona Katade, ona Hasan ve Zürâre b. Evfâ, onlara Muğîra b. Şube şöyle demiştir: "Rasulullah (sav) bizden biraz geri kaldı diye söze başlayıp şu olayı anlatmıştır: Cemaatle namaz kılmak için geldiğimizde Abdurrahman b. Avf, sabah namazı için imamlık yapıyordu. Abdurrahman b. Avf, Hz. Peygamber'i görünce geri çekilmek istedi ancak Rasulullah, ona devam etmesi için işaret etti. Ben ve Rasulullah, onun arkasından bir rekât namaz kıldık. Abdurrahman selam verdikten sonra, Rasulullah ayağa kalktı ve yetişemediği rekâtı hiçbir şey ilave etmeden kıldı." [Ebû Davud şöyle dedi: Ebu Said el-Hudrî, İbn Zübeyr ve İbn Ömer, namazın tek rekatına yetişen kişi ile ilgili, sehv secdesinin gerektiğini ifade etmişlerdir.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 59, /42

حَدَّثَنَا هُدْبَةُ بْنُ خَالِدٍ حَدَّثَنَا هَمَّامٌ عَنْ قَتَادَةَ عَنِ الْحَسَنِ وَعَنْ زُرَارَةَ بْنِ أَوْفَى أَنَّ الْمُغِيرَةَ بْنَ شُعْبَةَ قَالَ: "تَخَلَّفَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَذَكَرَ هَذِهِ الْقِصَّةَ . قَالَ فَأَتَيْنَا النَّاسَ وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ عَوْفٍ يُصَلِّى بِهِمُ الصُّبْحَ فَلَمَّا رَأَى النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم أَرَادَ أَنْ يَتَأَخَّرَ فَأَوْمَأَ إِلَيْهِ أَنْ يَمْضِىَ - قَالَ - فَصَلَّيْتُ أَنَا وَالنَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم خَلْفَهُ رَكْعَةً فَلَمَّا سَلَّمَ قَامَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فَصَلَّى الرَّكْعَةَ الَّتِى سُبِقَ بِهَا وَلَمْ يَزِدْ عَلَيْهَا شَيْئًا." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ أَبُو سَعِيدٍ الْخُدْرِىُّ وَابْنُ الزُّبَيْرِ وَابْنُ عُمَرَ يَقُولُونَ مَنْ أَدْرَكَ الْفَرْدَ مِنَ الصَّلاَةِ عَلَيْهِ سَجْدَتَا السَّهْوِ]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 59, /42