4852 Kayıt Bulundu.
Giriş
Giriş
Bize Hennad, ona Abdullah b. İdris, ona Muhammed b. Aclan, ona Zeyd b. Eslem, ona da Atâ b. Yesar, İbn Abbas’ın şöyle dediğini rivayet etmiştir: “Rasulullah (sav), başını ve kulaklarının içini ve dışını mesh etti” [Ebu İsa (Tirmizî): 'Bu konuda Rubeyyi’den de hadis rivayet edilmiştir' demiştir. Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: 'İbn Abbas'ın bu hadisi, hasen-sahih bir rivayettir. Alimlerin çoğunluğunun ameli bu hadise göredir; kulakların içinin ve dışının mesh edilmesi gerektiği yönündedir.']
Bize İbrahim b. Said el-Cevherî, ona Sa’d b. Abdulhamid b. Cafer, ona Abdurrahman b. Ebü’z-Zinad, ona Musa b. Ukbe, ona Tev’eme’nin azatlısı Salih (Salih b.Nebhân), ona da İbn Abbas, Hz. Peygamber’in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “Abdest aldığında el ve ayak parmaklarını arala (aralarına su geçir).” [Ebu İsa (Tirmizî): 'Bu, hasen-garib bir hadistir.' demiştir.]
Bize Kuteybe, ona Hammâd b. Zeyd, ona Sinan b. Rabîa, ona da Şehr b. Havşeb, Ebu Ümâme’nin şöyle anlattığını rivayet etti: Rasul-i Ekrem (sav), abdest aldı. Yüzünü ve ellerini üçer kere yıkadı, başını meshetti ve “Kulaklar başın meshine dahildir” dedi. Ebu İsa (Tirmizî) dedi ki: Kuteybe’nin nakline göre Hammâd dedi ki “Kulaklar başın meshine dahildir” sözü, Peygamber’in (sav) sözü mü yoksa Ebu Ümâme’nin sözü mü bilmiyorum. Bu konuda Enes’ten de hadis rivayet edilmiştir. Tirmizî: Bu hadis, hasendir, isnadı pek sağlam değildir. Hz. Peygamber’in (sav) ashâbı ve tabiûn alimlerinin uygulamaları bu hadis doğrultusundadır yani onlara göre kulaklar başın meshine dahildir. Süfyân es Sevrî, İbn’ül Mübarek, Şâfiî, Ahmed (b. Hanbel) ve İshâk’ın görüşü de bu doğrultudadır. Bazı alimler, kulakların ön tarafı yüzden, arka tarafı ise, baştan sayılır demişlerdir. İshak, “Kişinin kulaklarının ön tarafını yüzünü yıkarken, arka tarafını da başını meshederken meshetmesini tercih ederim” ifadesini kullanmıştır. Şâfiî de “Kulakların yüze ve başa karşılık meshedilmesi sünnet olup, elde kalan yaş kısım ile değil yeni bir su ile meshedilmelidir” demiştir.
Bize Kuteybe ve Hennad, onlara Veki’, ona Süfyan (es-Sevrî), ona Ebu Haşim (İsmali b. Kesir), ona Asım b. Lakît b. Sabira, ona da babası (Lakît b. Amir), Hz. Peygamber’in şöyle buyurduğunu rivayet etti: “Abdest aldığında parmaklarını arala (aralarına suyu geçir).” [Tirmizî: 'Bu konuda İbn Abbas, Müstevrid b. Şeddad el Fihrî ve Ebu Eyyûb el-Ensârî’den de hadis rivayet edilmiştir' demiştir. Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir:' Bu, hasen-sahih bir hadistir. Alimlerin ameli bu hadise göredir; yani bir kimsenin abdest alırken ayak parmaklarını aralaması gerekir (arasına su geçirmesi gerekir). Ahmed ve İshâk’ın görüşü de bu doğrultudadır. İshâk: 'Kişi, abdest alırken el ve ayak parmaklarını aralar (aralarına su geçirir.)' demiştir. (Hadisin ravilerinden) Ebu Haşim’in adı, İsmail b. Kesir el Mekkî’dir.']
Bize Kuteybe, ona İbn Lehîa, ona Yezid b. Amr, ona da Ebu Abdurrahman el-Hubulî, Müstevrid b. Şeddâd el-Fihrî’nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: Rasulullah’ı (sav) abdest alırken serçe parmağı ile her iki ayak parmaklarının arasını ovaladığını gördüm. [Ebu İsa (Tirmizî): 'Bu, hasen-garib bir hadistir. Bu rivayeti sadece İbn Lehîa’nın rivayeti olarak bilmekteyiz.' demiştir.]
Bize Kuteybe (b. Said), ona Abdulaziz b. Muhammed, ona Süheyl b. Ebu Salih, ona babası (Semmân, Zekvân b. Abdullah ), ona da Ebu Hureyre Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “Ateşte yanacak olan topukların vay haline!” [Tirmizi: 'Bu konuda Abdullah b. Amr, Âişe, Cabir, Abdullah b. el-Haris -İbn Cez’ ez-Zübeydî-, Mu'aykîb, Halid b. Velid, Şurahbîl b. Hasene, Amr b. Âs ve Yezîd b. Ebu Süfyan’dan rivayet edilen hadisler de vardır' demiştir. Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: 'Ebu Hüreyre'nin bu hadisi hasen-sahihtir. Rasulullah’ın (sav): 'Ateşte yanacak olan topukların ve ayak içlerinin vay haline!' buyurduğu da rivayet edilmiştir.' Tirmizî: 'Bu hadisten (fıkhî olarak) çıkarılan sonuç, çorap ve mest giyilmeksizin, çıplak ayaklar üzerine mesh etmenin caiz olmadığıdır.' açıklamasını yapmıştır.]
Bize İsmail b. Musa el-Fezârî, ona da Şerik (b. Abdullah), Sabit b. Ebu Safiyye’nin şöyle anlattığını rivayet etmiştir: Ebu Cafer’e, 'Cabir sana, Rasulullah'ın (sav) (abdest organlarını) birer, ikişer ve üçer kere yıkayarak abdest aldığını nakletti mi?' diye sordum. Bana 'Evet' cevabını verdi.'
Bize Muhammed b. Beşşar, ona Abdurrahman b. Mehdi, ona Süfyan (es-Sevrî), ona Ebu İshak (es-Sebiî), ona da Ebu Hayye (Amr b. Abdullah), Hz. Ali'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) (abdest organlarını) üçer kez yıkayarak abdest aldı." [Ebu İsa (Tirmizî): 'Bu konuda Osman, Âişe, Rubeyyi’, İbn Ömer, Ebu Ümâme, Ebu Rafi’, Abdullah b. Amr, Muaviye, Ebu Hüreyre, Cabir, Abdullah b. Zeyd ve Übey b. Ka’b’tan rivayet edilen hadisler de vardır.' Ebu İsa (Tirmizî): Ali’nin bu hadisi, bu konudaki hadislerin en güzel ve sahih olanıdır. Çünkü bu hadis Hz. Ali’den, farklı yollarla da rivayet edilmiştir. Alimlerin büyük çoğunluğunun ameli bu hadis üzerinedir. Buna göre, abdest organlarını bir kez yıkamak yeterlidir. İki kez yıkamak faziletlidir. En faziletlisi ise üç kez yıkamaktır. Bunun ötesine geçmek (bu sayının üzerine çıkmak) doğru değildir. İbn’ül Mübarek: 'Abdest alırken organları üç kereden fazla yıkayanın günahkâr olmayacağından emin değilim.' demiştir. Ahmed ve İshak ise: '(Abdest alırken azalarını yıkama sayısı olarak) Üç defanın üzerine ancak (kalpleri) hastalığa yakalanmış kimseler çıkar' demişlerdir'.']
Ebu İsa (Tirmizî): 'Vekî’ (Veki' b. Cerrah) bu hadisi Sabit b. Ebu Safiyye’den rivayet ederek şöyle demiştir: 'Ebu Cafer’e, 'Cabir sana, 'Rasulullah (sav) abdest organlarını birer kez yıkayarak abdest aldı' diye (bir rivayet) nakletti mi?' diye sordum. 'Evet, bu hadisi bize (bu şekilde), Hennâd ve Kuteybe, Sabit b. Ebu Safiyye’den aktardı' cevabını verdi.' demiştir. [Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: 'Bu hadis, Şerik’in hadisinden daha sahihtir. Çünkü bu hadis, Veki’in rivayetine benzer şekilde, Sabit’ten, bundan başka yollarla da rivayet edilmiştir. Şerik ise hadis rivayetinde çok yanlış yapan biridir. (Seneddeki) Sabit b. Ebu Safiyye’nin ismi, Ebu Hamza es Sümalî’dir.]
Bize Muhammed b. Ebu Ömer, ona Süyfan b. Uyeyne, ona Amr b. Yahya, ona da babası (Yahya b. Umare), Abdullah b. Zeyd'in şöyle anlattığını rivayet etti: "Hz. Peygamber (sav) abdest aldı. (Bu esnada) Yüzünü üç kez, kollarını da ikişer kez yıkaydı. Başını mesh etti ve ayaklarını da ikişer kez yıkadı." [Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: 'Bu, hasen-sahih bir hadistir. Bundan başka bir hadiste 'Rasulullah’ın (sav) abdest organlarından kimini bir kez, kimini de üç kez yıkayarak abdest aldığı' zikredilmiştir. Bazı alimler, (abdest alırken) böyle yapmaya ruhsat vermiş; abdest organlarının bir kısmını üç, bazılarını iki, bir kısmını da bir kez yıkamakta bir sakınca görmemişlerdir.']