حدثنا إسماعيل بن أبى أويس قال حدثني مالك عن يحيى بن سعيد قال أخبرني أبو بكر بن محمد عن عمرة عن عائشة رضي الله عنها عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : ما زال جبريل صلى الله عليه وسلم يوصي بالجار حتى ظننت أنه سيورثه
Öneri Formu
Hadis Id, No:
163512, EM000101
Hadis:
حدثنا إسماعيل بن أبى أويس قال حدثني مالك عن يحيى بن سعيد قال أخبرني أبو بكر بن محمد عن عمرة عن عائشة رضي الله عنها عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : ما زال جبريل صلى الله عليه وسلم يوصي بالجار حتى ظننت أنه سيورثه
Tercemesi:
Bize İsmail b. Ebu Evs, ona Malik, ona Yahya b. Said, ona Ebu Bekir b. Muhammed, ona Amra, onun da Aişe'den (r.anha) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur:
"Cebrâil bana komşuya iyi davranmayı o kadar çok tavsiye etti ki, neredeyse komşuyu komşuya mirasçı kılacak zannettim."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 101, /130
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. Amre bt. Abdurrahman el-Ensâriyye (Amre bt. Abdurrahman b. Sa'd b. Zürâre)
3. Ebu Bekir b. Amr el-Ensarî (Ebu Bekir b. Muhammed b. Amr b. Hazm)
4. Ebu Said Yahyâ b. Saîd el-Ensârî (Yahyâ b. Saîd b. Kays b. Amr)
5. Ebu Abdullah Malik b. Enes el-Esbahî (Malik b. Enes b. Malik b. Ebu Amir)
6. Ebu Abdullah İsmail b. Ebu Üveys el-Esbahî (İsmail b. Abdullah b. Abdullah b. Üveys b. Malik)
Konular:
Haklar, komşu hakları
Hz. Peygamber, Cebraille ilişkisi
Komşuluk, komşuluk ilişkileri
حدثنا محمد بن سلام قال أخبرنا عبد الوهاب الثقفى قال سمعت يحيى بن سعيد يقول حدثني أبو بكر أن عمرة حدثته أنها سمعت عائشة رضي الله عنها تقول سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول : ما زال جبريل يوصينى بالجار حتى ظننت أنه ليورثه
Öneri Formu
Hadis Id, No:
163517, EM000106
Hadis:
حدثنا محمد بن سلام قال أخبرنا عبد الوهاب الثقفى قال سمعت يحيى بن سعيد يقول حدثني أبو بكر أن عمرة حدثته أنها سمعت عائشة رضي الله عنها تقول سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول : ما زال جبريل يوصينى بالجار حتى ظننت أنه ليورثه
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Sellâm, ona Abdülvehhab es-Sekafî, ona Yahya b. Said, ona Ebu Bekir, ona Amra, onun da Aişe'den (r.anha) işittiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur:
"Cebrâil bana komşuya iyi davranmayı o kadar çok tavsiye etti ki, neredeyse komşuyu komşuya mirasçı kılacak zannettim."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 106, /134
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. Amre bt. Abdurrahman el-Ensâriyye (Amre bt. Abdurrahman b. Sa'd b. Zürâre)
3. Ebu Bekir b. Amr el-Ensarî (Ebu Bekir b. Muhammed b. Amr b. Hazm)
4. Ebu Said Yahyâ b. Saîd el-Ensârî (Yahyâ b. Saîd b. Kays b. Amr)
5. Ebu Muhammed Abdülvehhab b. Abdülmecid es-Sakafî (Abdulvehhab b. Abdulmecid b. Salt)
6. Muhammed b. Selam el-Bikendî (Muhammed b. Selam b. Ferec)
Konular:
Haklar, komşu hakları
Hz. Peygamber, Cebraille ilişkisi
Komşuluk, komşuluk ilişkileri
حدثنا الحسين بن حريث قال حدثنا الفضل بن موسى عن الوليد بن دينار عن الحسن : أنه سئل عن الجار فقال أربعين دارا أمامه وأربعين خلفه وأربعين عن يمينه وأربعين عن يساره
Öneri Formu
Hadis Id, No:
163520, EM000109
Hadis:
حدثنا الحسين بن حريث قال حدثنا الفضل بن موسى عن الوليد بن دينار عن الحسن : أنه سئل عن الجار فقال أربعين دارا أمامه وأربعين خلفه وأربعين عن يمينه وأربعين عن يساره
Tercemesi:
Bize Hasan b. Hureys, ona Fadl b. Musa, ona Velid b. Dinar, ona da Hasan (Basrî)rivayet ettiğine göre (Hasan Basrî'ye) 'komşuluğun nerede başlayıp nerede bittiği' soruldu. O da şu cevabı verdi: Ön tarafından kırk ev, arka tarafından kırk ev, sağ tarafından kırk ev, sol tarafından kırk evdir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 109, /135
Senetler:
0. Maktu' (Maktu')
1. Ebu Said Hasan el-Basrî (Hasan b. Yesâr)
2. Ebu Fadl Velid b.Dinar (Velid b. Dinar)
3. Ebu Abdullah Fadl b. Musa es-Sînani (Fadl b. Musa)
Konular:
Haklar, komşu hakları
Komşuluk, komşuluk ilişkileri
حدثنا بشر بن محمد قال أخبرنا عبد الله قال أخبرنا عكرمة بن عمار قال حدثنا علقمة بن بجالة بن زبرقان قال سمعت أبا هريرة قال : ولا يبدأ بجاره الأقصى قبل الأدنى ولكن يبدأ بالأدنى قبل الأقصى
Öneri Formu
Hadis Id, No:
163521, EM000110
Hadis:
حدثنا بشر بن محمد قال أخبرنا عبد الله قال أخبرنا عكرمة بن عمار قال حدثنا علقمة بن بجالة بن زبرقان قال سمعت أبا هريرة قال : ولا يبدأ بجاره الأقصى قبل الأدنى ولكن يبدأ بالأدنى قبل الأقصى
Tercemesi:
Bize Bişr b. Muhammed, ona Abdullah, ona İkrime b. Ammar, ona Alkame b. Becâle b. Züberkân, Ebu Hureyre'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir:
Bir kimse ikram etmeye en yakın komşusunu bırakıp en uzaktaki komşusundan başlamamalıdır, aksine uzak komşudan önce en yakın komşusundan başlamalıdır.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 110, /136
Senetler:
0. Mevkuf (Mevkuf)
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Alkame b. Becâle el-Yemenî (Alkame b. Becâle b. Züberkânî)
3. İkrime b. Ammar el-Îclî (İkrime b. Ammar b. Ukbe)
4. Ebu Abdurrahman Abdullah b. Mübarek el-Hanzalî (Abdullah b. Mübarek b. Vadıh)
5. Bişr b. Muhammed es-Sahtiyani (Bişr b. Muhammed)
Konular:
Haklar, komşu hakları
Hediye, hediye vermede öncelik
Komşuluk, komşuluk ilişkileri
وعن عبدة عن أبى خالد عن قيس عن جرير بن عبد الله قال قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : من لا يرحم الناس لا يرحمه الله
Öneri Formu
Hadis Id, No:
163508, EM000097
Hadis:
وعن عبدة عن أبى خالد عن قيس عن جرير بن عبد الله قال قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : من لا يرحم الناس لا يرحمه الله
Tercemesi:
Cerîr îbni Abdullah'dan, Resûlüllah (Sallatlahü Aleyhi ve Se'.tem) şöyle dedi:
«— İnsanlara merhamet etmiyene, Allah merhamet etmez.»
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 97, /128
Senetler:
1. Ebu Amr Cerir b. Abdullah el-Becelî (Cerir b. Abdullah b. Cabir)
2. Kays b. Ebu Hazim el-Becelî (Kays b. Avf b. Abdülharis)
3. ُEbu Abdullah İsmail b. Ebu Halid el-Becelî (İsmail b. Hürmüz)
4. Ebu Muhammed Abde b. Süleyman el-Kufî (Abdurrahman b. Süleyman b. Hacib b. Zürare)
Konular:
Allah İnancı, Allah'ın kulu ile ilişkisi
Allah İnancı, kullarına merhametlidir
Merhamet, insanlara
حدثنا محمد بن سلام قال أخبرنا سفيان بن عيينة عن داود بن شابور وأبى إسماعيل عن مجاهد عن عبد الله بن عمرو أنه ذبحت له شاة فجعل يقول لغلامه أهديت لجارنا اليهودي أهديت لجارنا اليهودي سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول : ما زال جبريل يوصينى بالجار حتى ظننت أنه سيورثه
Öneri Formu
Hadis Id, No:
163516, EM000105
Hadis:
حدثنا محمد بن سلام قال أخبرنا سفيان بن عيينة عن داود بن شابور وأبى إسماعيل عن مجاهد عن عبد الله بن عمرو أنه ذبحت له شاة فجعل يقول لغلامه أهديت لجارنا اليهودي أهديت لجارنا اليهودي سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول : ما زال جبريل يوصينى بالجار حتى ظننت أنه سيورثه
Tercemesi:
— Abdullah İbni Amr (Radiyallahuanh)'dan rivayet edildiğine göre :
«Kendisi için bir koyun kesildi de kölesine şöyle der oldu»: «— Yahudi komşumuza hediye verdin mi? Yahudi komşumuza hediye verdin mi?»
Resûlüllah (Sallalîahü Aleyhi ve Sellem)'m şöyle dediğini işittim:
«— Cibril, komşuyu tavsiye edip durdu. Öyle ki, onu mirasçı kılacağını zannettim.»[209]
Dîn ayırt etmeksizin, milliyete bakılmaksızın hangi komşu olursa olsun ona önce ikramda bulunmak gerektiğine bu hadîs-i şerif delâlet etmektedir. Fakır olan komşulara sadaka vermek de yine böyledir. Hiç bir tefrik yapılmaz. Yalnız zekât Müslüman fakirlere verilmesi gereken malî bir ibadettir. Zekât, Müslüman olmayanlara verilmez. Kurban eti de sadaka veya hediye yerine geçeceği itibarla Müslüman olmayan fakir ve zenginlere verilebilir. Adak mahiyetinde olan kurbanların eti ise, yalnız fakirlere verilir.[210]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 105, /134
Senetler:
1. Ebu Muhammed Abdullah b. Amr es-Sehmî (Abdullah b. Amr b. Âs b. Vail b. Haşim)
2. Ebu Haccac Mücahid b. Cebr el-Kuraşî (Mücahid b. Cebr)
3. Ebu İsmail Beşîr b. Selman en-Nehdî (Beşir b. Selman)
3. Ebu Süleyman Davud b. Şabur el-Mekki (Davud b. Şabur)
4. Ebu Muhammed Süfyan b. Uyeyne el-Hilâlî (Süfyân b. Uyeyne b. Meymûn)
5. Muhammed b. Selam el-Bikendî (Muhammed b. Selam b. Ferec)
Konular:
Diyalog, Hz. Peygamber'in / Sahabenin Yahudilerle ilişkileri
Hediye, hediye vermede öncelik
Hz. Peygamber, Cebraille ilişkisi
İyilik, komşuya iyilik etmek
Komşuluk, komşuluk ilişkileri
حدثنا حجاج بن منهال قال حدثنا شعبة قال أخبرني أبو عمران قال سمعت طلحة عن عائشة قالت قلت : يا رسول الله ان لي جارين فإلى أيهما أهدى قال إلى أقربهما منك بابا
Öneri Formu
Hadis Id, No:
163518, EM000107
Hadis:
حدثنا حجاج بن منهال قال حدثنا شعبة قال أخبرني أبو عمران قال سمعت طلحة عن عائشة قالت قلت : يا رسول الله ان لي جارين فإلى أيهما أهدى قال إلى أقربهما منك بابا
Tercemesi:
— Hazreti Âige'den (Radiyaüahü anha) rivayet edildiğine göre şöyle demiştir :
«— ya Resûlallah, dedim. Benim iki komşum var. Bunlardan hangisine hediye edeyim?»
«— Sana kapısı en yakın olana.» buyurdular.[213]
Bütün komşulara vermek îmkânt olmadığı zaman, bunlar arasında en yakın kapı komşuyu seçmek gerektiğine delâlet vardır. Daha fazla kimselere vermek gerektiği zaman, yine yakınlık sırası gözetilerek vermelidir. En yakın komşu, en çok hak sahibi olandır. Çünkü yakın olan, komşusu evine giren şeyi daha fazla görür ve onu arzulayabilir. Bİr de yakın komşu, yardıma İlk koşandır, öncelik hakkı var.[214]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 107, /135
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. Talha b. Abdullah el-Kuraşi (Talha b. Abdullah b. Osman b. Osman b. Ubeydullah b. Mamer)
3. Ebu İmran Abdulmelik b. Habib el-Esedî (Abdulmelik b. Habib)
4. Şube b. Haccâc el-Atekî (Şu'be b. Haccac b. Verd)
5. Ebu Muhammed Haccac b. Minhâl el-Enmâti (Haccac b. Minhâl)
Konular:
Hediye, hediye vermede öncelik
İyilik, komşuya iyilik etmek
Komşuluk, komşuluk ilişkileri
حدثنا محمد بن بشار قال حدثنا محمد بن جعفر قال حدثنا شعبة عن أبى عمران الجوني عن طلحة بن عبد الله رجل من بنى تيم بن مرة عن عائشة رضي الله عنها قالت قلت : يا رسول الله إن لي جارين فإلى أيهما أهدى قال إلى أقربهما منك بابا
Öneri Formu
Hadis Id, No:
163519, EM000108
Hadis:
حدثنا محمد بن بشار قال حدثنا محمد بن جعفر قال حدثنا شعبة عن أبى عمران الجوني عن طلحة بن عبد الله رجل من بنى تيم بن مرة عن عائشة رضي الله عنها قالت قلت : يا رسول الله إن لي جارين فإلى أيهما أهدى قال إلى أقربهما منك بابا
Tercemesi:
— Âişe (Radiyallahü anha) 'dan, şöyle demiştir: «— Dedim ki, ya Resûlallah! Benim iki komşum var. Bunlardan hangisine hediye edeyim?»
«— Sana kapısı en yakın olana.» buyurdu.[215]
107 sayılı hadîs-i şerife bakınız.[216]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 108, /135
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. Talha b. Abdullah el-Kuraşi (Talha b. Abdullah b. Osman b. Osman b. Ubeydullah b. Mamer)
3. Ebu İmran Abdulmelik b. Habib el-Esedî (Abdulmelik b. Habib)
4. Şube b. Haccâc el-Atekî (Şu'be b. Haccac b. Verd)
5. Gunder Muhammed b. Cafer el-Hüzelî (Muhammed b. Cafer el-Hüzeli)
6. Muhammed b. Beşşâr el-Abdî (Muhammed b. Beşşâr b. Osman)
Konular:
Hediye, hediye vermede öncelik
İyilik, komşuya iyilik etmek
Komşuluk, komşuluk ilişkileri
وعن عبدة عن هشام عن أبيه عن عائشة رضي الله عنها قالت : أتى النبي صلى الله عليه وسلم ناس من الأعراب فقال له رجل منهم 'يا رسول الله أتقبلون الصبيان? فوالله ما نقبلهم.' فقال رسول الله صلى الله عليه وسلم: "أو أملك أن كان الله عز وجل نزع من قلبك الرحمة."
Öneri Formu
Hadis Id, No:
163509, EM000098
Hadis:
وعن عبدة عن هشام عن أبيه عن عائشة رضي الله عنها قالت : أتى النبي صلى الله عليه وسلم ناس من الأعراب فقال له رجل منهم 'يا رسول الله أتقبلون الصبيان? فوالله ما نقبلهم.' فقال رسول الله صلى الله عليه وسلم: "أو أملك أن كان الله عز وجل نزع من قلبك الرحمة."
Tercemesi:
(Yine) bize Abde (b. Süleyman), ona Hişam (b. Urve), ona babası (Urve b. Zübeyr), ona da Hz. Aişe şöyle haber vermiştir: Bedevilerden bazı adamlar Hz. Peygamber'e (sav) geldiler. İçlerinden biri Ey Allah'ın Rasulü! Siz çocukları öpüyor musunuz? Allah'a yemin olsun ki biz onları öpmüyoruz, dedi. Hz. Peygamber (sav) ona şöyle dedi: "Allah azze ve celle senin kalbinden merhameti çekip aldıysa ben ne yapabilirim ki?"
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 98, /128
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. Urve b. Zübeyr el-Esedî (Urve b. Zübeyr b. Avvam b. Huveylid b. Esed)
3. Ebu Münzir Hişam b. Urve el-Esedî (Hişam b. Urve b. Zübeyr b. Avvam)
4. Ebu Muhammed Abde b. Süleyman el-Kufî (Abdurrahman b. Süleyman b. Hacib b. Zürare)
Konular:
Aile, aile içinde çocuklarla ilişkiler
Aile, çocuk sevgisi
Bedevi, bedevilik
Çocuk, küçüklere şefkat göstermek
Hz. Peygamber, çocuk sevgisi
Merhamet, insanlara
Saygı ve muhabbet, el öpmek, çocukları öpmek vs.
Soru, bedevilerin soruları, Rasulullah'a
حدثنا الحكم بن نافع قال أخبرنا شعيب عن الزهري قال أخبرنا سعيد بن المسيب أن أبا هريرة قال سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول : جعل الله عز وجل الرحمة مائة جزء فأمسك عنده تسعة وتسعين وأنزل في الأرض جزءا واحدا فمن ذلك الجزء يتراحم الخلق حتى ترفع الفرس حافرها عن ولدها خشية أن تصيب
Öneri Formu
Hadis Id, No:
163511, EM000100
Hadis:
حدثنا الحكم بن نافع قال أخبرنا شعيب عن الزهري قال أخبرنا سعيد بن المسيب أن أبا هريرة قال سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول : جعل الله عز وجل الرحمة مائة جزء فأمسك عنده تسعة وتسعين وأنزل في الأرض جزءا واحدا فمن ذلك الجزء يتراحم الخلق حتى ترفع الفرس حافرها عن ولدها خشية أن تصيب
Tercemesi:
— Ebû Hüreyre dedi ki:
«—Resûlüllah (9allallahü Aleyhi ve Sellemyin göyle dediğini işittim»:
«— Aziz ve Yüce olan Allah merhameti yüz parça etti de doksan dokuzunu kendine alıkoydu ve yeryüzüne bir tek parça İndirdi. Bu bir parçadan yaratıklar birbirleriyle merhametleşirler, hatta at, yavrusuna isabet etmek korkusundan ayağını yavrusundan kaldırır, onu korur.»[199]
Bu hadîs-i şeriften anlaşılan hükümler:
1— Allah Tealâ hazretlerinin merhameti, sonsuz denecek kadar geniştir ve boldur.
2— İnsanların tabiatinde ve bünyesinde merhamet duygusu vardır ve yaratılış mayasında mevcuttur. Aynı zamanda bu merhamet çeşitli tesirlerin altında yok edilmemelidir, fiilî olarak yaratıklar üzerinde varlığını göstermesi için İnsanların daima bu iyi duygularını çalıştırmaları istenmektedir.
3— Akıl ve muhakeme nimetinden mahrum olan hayvanlarda bile merhamet hasleti vardır. Hayvanların kendi yavrularını nasıl korudukları ve onları nefislerine tercih ederek nasıl besledikleri görülen ve bilinen gerçeklerdendir. Cenab-ı Hak hayvanlarda da merhamet hasletini yaratmıştır.
Merhameti çok bol ve geniş olan Allah'ın bu güzel Rahîm ve Rahman sıfatlarından feyiz alarak merhametli olmaya çalışmak insanlığa düşen bir vazifedir.[200]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 100, /128
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Said b. Müseyyeb el-Kuraşî (Said b. Müseyyeb b. Hazn b. Ebu Vehb)
3. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
4. Şuayb b. Ebu Hamza el-Ümevi (Şuayb b. Dinar)
5. Ebu Yeman Hakem b. Nafi' el-Behrânî (Hakem b. Nafi')
Konular:
Allah İnancı, kullarına merhametlidir
Merhamet, hayvanlara
Merhamet, insanlara
Giriş